Wynagrodzenie nauczycieli składa się z wynagrodzenia zasadniczego i dodatków do niego. Ich wysokość jest w dużej mierze regulowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, które w drodze rozporządzenia określa minimalne i średnie wynagrodzenie. Wysokość części dodatków wynika z przepisów Karty nauczyciela.
Ile zarabia nauczyciel?
Od 1 maja nauczyciele otrzymają podwyżkę średniego wynagrodzenia. Wyniesie ona 4, 4 proc.
Średnie wynagrodzenie nauczycieli ma wynieść od maja:
- nauczyciel stażysta - 3693,46 zł (podwyżka o 155 zł)
- nauczyciel kontraktowy – 4099,74 zł (podwyżka o 173 zł)
- nauczyciel mianowany – 5318,58 zł (podwyżka o 225 zł)
- nauczyciel dyplomowany – 6795,97 zł (podwyżka o 286 zł).
Nauczyciele mają otrzymać podwyżkę najpóźniej do 30 czerwca 2022 roku, z wyrównaniem od 1 maja 2022 r.
Rozporządzenie nie zmienia kwot minimalnego wynagrodzenia nauczycieli. Wciąż będzie ono wynosiło.
- nauczyciel stażysta - 2949 zł;
- nauczyciel kontraktowy - 3 034 zł;
- nauczyciel mianowany - 3445 zł;
- nauczyciel dyplomowany - 4046 zł.
Na jakie dodatki mogą liczyć nauczyciele?
- Motywacyjny - jego wysokość ustala organ prowadzący
- Za wysługę lat - wynosi 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy. Jest wypłacany w okresach miesięcznych poczynając od czwartego roku pracy. Nie może przekroczyć 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego.
- Za wychowawstwo - wynosi co najmniej 300 zł
- Trzynastka
- Za uciążliwe warunki pracy - wynosi co najmniej 300 zł
- Wiejski - jest wypłacany nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5 000 mieszkańców. Wynosi on 10 proc. wynagrodzenia zasadniczego. Organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wiejskim, na którym występuje deficyt kadr.
- Świadczenie na start dla nauczyciela stażysty - 1000 zł
Godziny ponadwymiarowe i praca w godzinach nocnych (np. na wycieczkach)
Za pracę w dniach wolnych od pracy, nauczycielom wynagrodzenie przysługuje tylko w wyjątkowych sytuacjach, Karta nauczyiela przewiduje, że przede wszystkim powinien im przysługiwać dodatkowy dzień wolny.
Opieka nad dziećmi podczas wycieczek szkolnych to, zgodnie z interpretacją MEiN, „inne zadania opiekuńcze”, z które nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. To samo dotyczy całodobowej opieki podczas wyjazdów na tzw. „zielone szkoły”.
W przypadku wycieczek sądy przyjmują jednak inną wykładnię. W sprawach nieuregulowanych Kartą nauczyciela (a do takich należy wynagrodzenie za pracę w godzinach ponadwymiarowych) należy posługiwać się przepisami Kodeksu pracy. W wyrokach sądów powtarza się, że za pracę podczas wycieczek szkolnych powinno przysługiwać dodatkowe wynagrodzenie.
Nagrody i odznaczenia
Nauczycielom z długim stażem pracy przysługuje nagroda jubileuszowa. Wynosi ona:
- Za 20 lat pracy - 75 proc. wynagrodzenia miesięcznego
- Za 25 lat pracy - 100 proc. wynagrodzenia miesięcznego
- Za 30 lat pracy - 150 proc. wynagrodzenia miesięcznego
- Za 35 lat pracy - 200 proc. wynagrodzenia miesięcznego
- Za 40 lat pracy - 250 proc. wynagrodzenia miesięcznego
Szkoły tworzą także specjalny fundusz na nagrody dydaktyczno-wychowawcze. Wynosi on co najmniej 1 proc. Planowanych rocznych wynagrodzeń. Warunki ich przyznawania ustalają szkoły.
Najważniejszym odznaczeniem dla nauczycieli jest Medal Komisji Edukacji Narodowej, który przyznaje minister oświaty.
Wynagrodzenie nauczycieli - podsumowanie
Średnie wynagrodzenie nauczycieli nie oznacza, że wszyscy nauczyciele w danej grupie awansu zawodowego tyle zarabiają. Wynika to z konstrukcji przepisów.
Organ prowadzący do 20 stycznia każdego roku wylicza, jakie poniósł wydatki przez cały rok na wynagrodzenia nauczycieli dla poszczególnych stopni.
W przypadku nieosiągnięcia średniego wynagrodzenia dla poszczególnego stopnia, organ prowadzący wylicza różnicę pomiędzy między wydatkami już poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli w danym roku a iloczynem średniorocznej liczby etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz średnich wynagrodzeń nauczycieli ustalonych w danym roku.