Mimo braku przepisów ustawowych niektóre uniwersytety decydują się na wprowadzanie tymczasowych rozwiązań dla pracowników zgłaszających naruszenia prawa. Inne uczelnie jednak wolą poczekać na ostateczne wytyczne.

Do 17 grudnia 2021 r. Polska miała czas na implementację unijnej dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.Urz. L 305/17 z 26 listopada 2019 r.). Do tej pory nie została ona jednak wdrożona, a prace nad tzw. ustawą o ochronie sygnalistów wciąż trwają. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt i na razie analizuje przesłane do niego uwagi.
Niektóre szkoły wyższe nie czekają jednak na krajowe przepisy. Zdecydowały się na opracowanie własnych procedur dla sygnalistów do czasu uchwalenia ustawy, która kompleksowo ureguluje te kwestie.
Obowiązują one np. na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie (ZUT). Od 17 grudnia na stronie internetowej uczelni udostępnione jest narzędzie umożliwiające anonimowe zgłoszenie naruszeń prawa. – Wdrożony system to szyfrowana platforma do przyjmowania informacji o nieprawidłowościach i zarządzania nimi. Zgłoszenie za pośrednictwem niezależnego kanału umożliwia poufną komunikację z sygnalistą oraz zapewnia ochronę przed działaniami o charakterze represyjnym, które mogą być jego następstwem – wskazuje ZUT.
Komunikat dla sygnalistów wydał także Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM). – Z poszanowaniem praw wynikających z dyrektywy w sprawie ochrony sygnalistów i wobec braku przepisów krajowych wprowadzamy tymczasowe rozwiązanie dotyczące możliwości zgłaszania przez pracowników naruszeń mających wpływ na działalność uczelni – poinformował UAM swoich pracowników. Z komunikatu wynika, że nieprawidłowości będzie można zgłaszać korespondencyjnie do biura audytu i kontroli UAM lub osobiście, z możliwością wrzucenia zgłoszenia do skrzynki podawczej. Jednak, co istotne, sygnalista jest zobowiązany podać dane kontaktowe, a uczelnia zaznacza, że zgłoszenia anonimowe nie będą rozpatrywane.
Z kolei inne uczelnie wstrzymują się z wprowadzeniem procedur dla sygnalistów. – Na Uniwersytecie Warszawskim rektor powołał zespół ds. wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych oraz ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa. Zadaniem zespołu jest stworzenie i wdrożenie procedury zgłoszeń wewnętrznych oraz ochrony sygnalistów. Zespół rozpoczął już prace, wzorując się na dostępnym projekcie ustawy. Ostateczny projekt regulaminu zostanie przedstawiony rektorowi po zakończeniu procesu legislacyjnego – informuje Olga Laska z biura prasowego UW.
Również na Politechnice Białostockiej (PB) na razie są prowadzone analizy. – Trwają prace nad wprowadzeniem procedur dla sygnalistów. W momencie uchwalenia stosownej ustawy zostaną naniesione korekty procedur dostosowane do przepisów krajowych – informuje uczelnia. ©℗
Etap legislacyjny
Projekt ustawy po konsultacjach