Zasady rekrutacji do placówki ustanawia w statucie gmina lub prywatny właściciel. Na preferencje mogą liczyć rodzice pracujący, mieszkający i odprowadzający podatki na terenie danego samorządu.

Czy ustawa określa kryteria przyjmowania dzieci

Czytelniczka będzie po urlopie macierzyńskim wracać do pracy. Chciałaby dla swojej rocznej córki znaleźć miejsce w żłobku. Czy warunki rekrutacji do takiej placówki są odgórnie narzucone?
Przepisy nie określają konkretnych kryteriów, na podstawie których gminy, a także podmioty prywatne prowadzące żłobki lub kluby dziecięce powinny do nich przyjmować dzieci. To oznacza, że mogą one indywidualnie określać zasady naboru. Muszą one natomiast obowiązkowo być zawarte w statucie nadawanym placówce. Jedynym kryterium wynikającym bezpośrednio z ustawy jest wiek malucha, który może w niej przebywać. Do żłobka dziecko może być przyjęte od momentu skończenia przez nie 20. tygodnia życia, a do klubu dziecięcego dopiero po pierwszych urodzinach. Natomiast górną granicą pobytu w obydwu miejscach opieki jest koniec roku szkolnego, w którym dziecko kończy 3 lata. Może on jednak być przedłużony do końca roku szkolnego, w którym maluch będzie miał już 4 lata, ale tylko w sytuacji, gdy utrudnione lub niemożliwe jest objęcie go wychowaniem przedszkolnym.
Podstawa prawna
Art. 2 ust. 3 i 4 i art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy gminy same wskazują zasady rekrutacji

Pani Iwona zastanawia się nad umieszczeniem dwuletniego syna w samorządowym żłobku, ale nie wie, czy będzie spełniać kryteria obowiązujące przy naborze do tej placówki. Czy każda gmina określa indywidualnie warunki, na podstawie których będzie przyjmowała maluchy?
Ze względu na to, że liczba miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych jest w większości gmin zbyt mała w stosunku do zapotrzebowania ze strony rodziców, w trakcie rekrutacji wskazują one na kryteria naboru, które dają pierwszeństwo. Tym najczęściej wybieranym przez gminy jest zamieszkanie lub zameldowanie przez oboje rodziców na jej terenie, a także odprowadzanie na jej rzecz podatków. Pierwszeństwo mogą też mieć maluchy, których opiekunowie pracują lub uczą się. Na szczególne preferencje mogą też liczyć osoby samotnie wychowujące dziecko, niepełnosprawni rodzice lub dzieci, których rodzeństwo ma dysfunkcję zdrowotną lub przebywa już w żłobku. Innym wybieranym przez samorządy kryterium jest wielodzietność rodziny. W większości przypadków nie ma natomiast znaczenia kolejność składania wniosków.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy placówki mogą zbierać dane o dochodach

Rodzice będą składać wniosek o przyjęcie ich dwuipółletniego dziecka do gminnego żłobka. Czy przepisy określają, jakie dane muszą podać w trakcie rekrutacji?
O ile kryteria, zgodnie z którymi samorząd będzie przyjmował maluchy do miejsc opieki, są przez nie odrębnie ustalane, to ustawa żłobkowa wymienia, jakie informacje powinny być przez opiekunów przedstawiane. Są to imię i nazwisko, data urodzenia oraz numer PESEL malucha, imiona i nazwiska oraz numery PESEL rodziców, ich adres zamieszkania, poczty elektronicznej i numer telefonu (jeżeli posiadają), miejsce pracy opiekunów lub pobierania nauki, dane o stanie zdrowia, stosowanej diecie i rozwoju psychofizycznym malucha. Gminy mogą też wymagać dostarczenia informacji o wysokości dochodów. Są one potrzebne, jeżeli rodzice ubiegają się o częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat za opiekę w żłobku lub klubie dziecięcym, gdy jest to warunek uzyskania takiej ulgi. Ponadto podmiot prowadzący placówkę może przetwarzać te dane wyłącznie w związku z rekrutacją oraz w zakresie i celu zapewnienia dziecku prawidłowej opieki.
Podstawa prawna
Art. 3a ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy jest tylko jeden termin rekrutacji

Półtoraroczną dziewczynką zajmowała się do tej pory babcia, ale jej stan zdrowia nie pozwala na dalsze sprawowanie nad wnuczką opieki. Rodzice chcieliby znaleźć dla niej miejsce w żłobku. Czy przepisy określają konkretny okres, w jakim maluchy mogą być do niego przyjmowane?
W wielu samorządach rekrutacja do żłobków i klubów dziecięcych jest prowadzona przez cały rok, co oznacza, że rodzic może w każdym jego momencie złożyć niezbędne dokumenty i jeżeli w placówce będzie wolne miejsce, to zostanie na nie zapisane jego dziecko. W przypadku gdy wszystkie będą zajęte, maluch trafi do kolejki, w której będzie czekać, aż zwolni się miejsce. Są jednak i takie gminy, które rekrutację do wszystkich swoich placówek prowadzą w wyznaczonym terminie, np. od 1 do 31 maja. Rodzice mogą w tym czasie składać wnioski o przyjęcie na wyznaczony okres, nazywany rokiem żłobkowym, który zwykle rozpoczyna się 1 września danego roku, a kończy 12 miesięcy później. W takich przypadkach, po tym jak komisja rekrutacyjna sprawdzi spełnianie kryteriów naboru, tworzona jest lista przyjętych od wspomnianego dnia dzieci i tych, które znajdą się na liście rezerwowej. Niezależnie od tego, jaki sposób rekrutacji wybrała gmina, rodzic powinien sprawdzić, np. na stronie internetowej, w siedzibie urzędu lub w samym miejscu opieki, jakie terminy i warunki przyjmowania dzieci zostały przez nią określone. Coraz większa liczba samorządów decyduje się też na prowadzenie naboru w formie elektronicznej, a rodzice wypełniony wniosek przesyłają przez internet. Rodzice mogą też zwykle wskazać więcej niż jeden żłobek, do którego chcieliby, aby trafiło ich dziecko, wówczas te podane w dalszej kolejności traktowane są jako rezerwowe.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy są preferencje dla korzystających z opieki

Syn pani Liliany od września ubiegłego roku przebywa w gminnym żłobku. Od przyszłego tygodnia rusza rekrutacja na okres kolejnego roku szkolnego. Czy ta okoliczność może dać matce gwarancję, że jej dziecko będzie dalej mogło uczęszczać do tej samej placówki?
W większości gmin, gdzie rekrutacja jest prowadzona na tzw. rok żłobkowy, maluchy, które obecnie korzystają z usług żłobków lub klubów dziecięcych – o ile pozwala na to ich wiek – mają zapewnione w nich miejsce w kolejnym okresie objętym naborem. W niektórych samorządach mogą one być wręcz wyłączone z obowiązującej procedury przyjęć, a ich rodzice mogą zwykle złożyć kartę aktualizacyjną, potwierdzającą wolę dalszego pobytu ich malucha w placówce.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy są potrzebne dodatkowe dokumenty

Rodzice zamierzają umieścić w żłobku siedemnastomiesięczne bliźnięta. Czy w tym celu muszą do wniosku dołączyć jakieś dokumenty?
Podstawowym drukiem, który jest wymagany w trakcie rekrutacji, jest karta zgłoszenia dziecka, którą składa się elektronicznie lub osobiście. W niej rodzice muszą najczęściej podać dane swoje i dziecka, m.in. jego datę urodzenia, numer PESEL, adres zamieszkania, numery telefonów. W niektórych kartach opiekunowie muszą też wypełnić rubryki związane ze stanem zdrowia dziecka, jego dietą. Często dołączyć do niego trzeba zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do pobytu malucha w żłobku lub klubie dziecięcym. Ponadto w zależności od tego, jakie kryteria naboru stosuje dana gmina, opiekun może być zobowiązany do dołączenia oświadczenia potwierdzającego, że uczy się lub pracuje, mieszka na terenie samorządu, samotnie wychowuje dziecko, złożył w miejscowym urzędzie skarbowym roczne zeznanie podatkowe. Są one składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy trzeba podpisać umowę z dyrektorem

W połowie maja czytelniczka ma się dowiedzieć, czy dla jej dziecka znajdzie się miejsce w klubie dziecięcym. Czy gdy maluch zostanie przyjęty do placówki, będzie musiała podpisać umowę z jej dyrektorem?
W sytuacji gdy ogłoszona zostanie lista dzieci przyjętych do żłobka lub klubu dziecięcego, rodzice często mają wyznaczony termin, do którego muszą potwierdzić, że będzie ono uczęszczać do miejsca opieki. Inaczej może ono zostać zajęte przez innego malucha, np. z listy rezerwowej. Następnie rodzic musi z dyrektorem placówki podpisać umowę o świadczenie usług, która będzie obowiązywała przez cały czas pobytu. Również niepodpisanie takiego kontraktu może skutkować tym, że opiekun rezygnuje z miejsca w żłobku.
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy prywatne żłobki też mają nabór

W gminie, w której mieszka pani Małgorzata, jest jeden samorządowy żłobek. Dziecko czytelniczki nie dostało jednak w nim miejsca, dlatego będzie musiała umieścić je w placówce prywatnej. Czy w niej też obowiązują zasady rekrutacji?
Zwykle rodzice najpierw szukają miejsca dla dziecka w gminnym żłobku, ponieważ koszt pobytu w nim jest niższy niż w prywatnej placówce. Właściciele tych drugich też powinni określać zasady przyjmowania dzieci. Jednak w wielu z nich decyduje kolejność zapisów i to, czy rodzice będą gotowi płacić określoną cenę za opiekę. Dopóki prywatny żłobek dysponuje więc wolnymi miejscami, do tego momentu prowadzi rekrutację.
Podstawa prawna
Art. 11 ust 2 pkt 3 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).