Posiadanie w ręku konkretnego zawodu nie przekreśla szans na zdobywanie kolejnych umiejętności. Można ukończyć specjalistyczne kursy i szkolenia, które pozwolą na zdobycie nowych uprawnień.

Czy uzyskam dyplom technika

Uczeń kształci się w zasadniczej szkole zawodowej w fachu betoniarz-zbrojarz. Po ukończeniu nauki w zawodówce chciałby jednak uzyskać dyplom technika budownictwa. Czy będzie miał taką możliwość?
Ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej i zdanie egzaminu pozwoli jedynie na uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w fachu betoniarz–zbrojarz. Aby uzyskać dyplom technika, konieczne będzie zdobycie jeszcze dwóch kolejnych kwalifikacji – organizacja i kontrolowanie robót budowlanych oraz sporządzanie kosztorysów i przygotowywanie dokumentacji przetargowej. Wiedzę potrzebną do zaliczenia egzaminów można uzyskać na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Trzeba też posiadać wykształcenie średnie. W tym celu można podjąć naukę w liceum dla dorosłych. Można też zdobyć wykształcenie średnie zaliczając egzaminy eksternistyczne. Szczegółowe informacje oraz przykłady dotyczące zdobywania kolejnych umiejętności zawodowych m.in. w tym fachu można uzyskać w Krajowym Ośrodku Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej (KOWEZiU).
Podstawa prawna
Załącznik rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 7).

Czy możliwe jest dalsze dokształcanie

Bezrobotny niedawno stracił pracę. Posiada dyplom technika budownictwa. Jednak w wyuczonym zawodzie trudno znaleźć mu zatrudnienie. Czy ma możliwość przekwalifikowania, korzystając z krótkich form kształcenia, np. kursów?
W obecnym systemie kształcenia zawodowego możliwe jest zdobywanie kolejnych uprawnień, korzystając z kwalifikacyjnych kursów zawodowych. Mogą je prowadzić szkoły zawodowe, ale także placówki kształcenia ustawicznego czy praktycznego oraz ośrodki dokształcenia i doskonalenia zawodowego. Uprawnione do tego są też instytucje spoza systemu oświaty – instytucje rynku pracy działające na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową oraz osoby prawne i fizyczne.
W przypadku osób, które posiadają dyplom technika budownictwa, KOWEZiU wskazuje na alternatywną ścieżkę kształcenia. Np. możliwość zdobycia dyplomu technika drogownictwa. Zwiększy on szanse na rynku pracy. W celu jego uzyskania konieczne jest uzupełnienie dwóch kwalifikacji – wykonywanie robót drogowych oraz organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych.
Podstawa prawna
Załącznik rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 7).

Czy można w dalszej perspektywie podjąć studia

Uczennica rozpoczęła naukę w zasadniczej szkole zawodowej. Planuje zostać fryzjerką. Ale nie jest pewna, czy za kilka lat nie będzie chciała podjąć studiów. Czy będzie miała taką możliwość?
Ukończenie zawodówki nie uprawnia do zdawania egzaminu dojrzałości. Ten jest konieczny, aby móc podjąć studia. Dlatego po ukończeniu szkoły zawodowej można rozpocząć naukę w liceum dla dorosłych. Przygotowuje ono do matury. Dopiero po skończeniu tej szkoły będzie możliwe podejście do niej. Obecnie trzeba zdać egzamin maturalny z trzech przedmiotów (języka polskiego, matematyki oraz języka obcego). Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości można strać się o przyjęcie na studia. Warto jednak pamiętać, że uczelnie wymagają też dodatkowych przedmiotów. Zatem zdanie samej matury na poziomie podstawowym może okazać się niewystarczające, aby dostać się na bezpłatny kierunek studiów.
Podstawa prawna
Art. 169, ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.).

Czy można zdawać w przyśpieszonym tempie

Pracownik zamierza uzyskać kolejne uprawienia zawodowe. Nie ma jednak czasu, aby uczęszczać na kursy. Czy mimo to będzie mógł przystąpić do egzaminu zawodowego?
Nie trzeba uczęszczać na kursy zawodowe, aby móc zdawać egzamin. Osoba, która chce do niego przystąpić, musi złożyć wniosek do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej (OKE) o dopuszczenie do niego. Musi to uczynić najpóźniej do 31 stycznia, jeśli chce przystąpić do egzaminu w tym samym roku, w którym go składa. Do 30 września należy to uczynić, jeśli zainteresowany chce go zdawać w roku następnym. Do wniosku należy dołączyć świadectwo ukończenia szkoły. Warunkiem przystąpienia do niego jest posiadanie co najmniej dwuletniego okresu kształcenia lub doświadczenia zawodowego w tym fachu, z którego zainteresowany zamierza zdawać. Mogą to być: świadectwo pracy, zaświadczenie dotyczące kształcenia się we wskazanym fachu czy indeks. OKE ma siedem dni na rozpatrzenie wniosku. Od tej decyzji można odwołać się do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE) w terminie siedmiu dni od otrzymania informacji. Rozstrzygnięcie CKE jest ostateczne.
Egzamin eksternistyczny jest odpłatny. Są jednak zawody, w ramach których nie przeprowadza się egzaminu eksternistycznego. To m.in. technik elektroniki i informatyki medycznej, farmaceutyczny, geolog, wiertnik czy masażysta.
Podstawa prawna
Załącznik rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 188).

Czy zawsze zapłacę za egzamin eksternistyczny

Osoba niedawno straciła pracę. Otrzymała propozycję zatrudnienia w innej firmie, ale musi uzupełnić wykształcenie. Planuje przystąpić do egzaminu eksternistycznego, jednak znajduje się w trudnej sytuacji materialnej. Czy będzie musiała za niego zapłacić?
Co do zasady za egzamin eksternistyczny trzeba zapłać. Cena wynosi 5,5 proc. minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym, określonego na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.). Pensja obecnie wynosi 3109 zł, czyli opłata wynosi ok. 170 zł.
Zdający jest zobowiązany nie później niż 30 dni przed terminem egzaminu złożyć dyrektorowi OKE dowód wniesienia opłaty za egzamin lub wniosek o zwolnienie z tej opłaty. Z tej drugiej możliwości mogą skorzystać osoby w trudnej sytuacji materialnej. W tym celu do wniosku o zwolnienie należy dołączyć dokumenty potwierdzające wysokość dochodów. Dyrektor OKE może zwolnić z części lub całości opłaty. Co istotne, w razie niezdania egzaminu za pierwszym podejściem za kolejne próby może zapłacić mniej. Za część pisemną jedną trzecią kwoty, a za praktyczną dwie trzecie.
Podstawa prawna
Par. 34, par. 35 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 188).

Czy można nauczyć się zawodu online

Osoba ukończyła zasadniczą szkołę zawodową. Podjęła pracę. Chciałaby uzupełnić kwalifikacje w swoim fachu. Ze względu na obowiązki zawodowe może mieć jednak trudności z uczęszczaniem na kurs. Czy może podjąć naukę w inny sposób?
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą być prowadzone za pośrednictwem internetu. Mogą je organizować te same placówki, co kursy w tradycyjnej formie. Osoba, która je organizuje, jest zobowiązana zapewnić materiały dydaktyczne przystosowane do kształcenia na odległość oraz do monitorowania aktywności, a także postępów uczestników takiego kursu. Wymiar godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość określa podmiot je prowadzący.
Podstawa prawna
Par. 20, 21 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 186, z późn. zm.).

Czy podejmę naukę w tylko na początku roku

Uczeń zasadniczej szkoły zawodowej zdecydował się na naukę w liceum dla dorosłych. Podszedł do matury. Nie zdał jej jednak za pierwszym podejściem. Zaliczył jednak poprawkę i otrzymał świadectwo dojrzałości. Pracuje w zawodzie. Jednak pracodawca wymaga podniesienia kwalifikacji zawodowych. Jest już wrzesień. Czy to oznacza, że kształcenie zawodowe będzie mógł podjąć za rok?
Placówki, które oferują kursy zawodowe, mają swobodę w ich organizowaniu. Same mogą ustalać termin ich rozpoczęcia i zakończenia. Zgodnie z interpretacją KOWEZiU nie ma również barier prawnych, aby kwalifikacyjny kurs zawodowy startował w trakcie trwania semestru czy był kontynuowany w trakcie ferii szkolnych. To, kiedy rozpoczyna się dany kurs, może być uzależnione np. od tego, kiedy zbierze się grupa jego uczestników. Termin jego zakończenia może być jednak zależny od daty egzaminu zawodowego.
Podstawa prawna
Par. 6 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 186 z późn. zm.).
Załącznik rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 7).

Czy technikum uprawnia do studiów

Osoba ukończyła technikum. Ale nie zdała matury. Chce się jednak dalej kształcić. Czy może podjąć naukę w szkole wyższej, mimo że nie ma świadectwa dojrzałości?
Aby podjąć naukę na studiach wyższych, trzeba mieć świadectwo dojrzałości. Osoby po technikum bez matury mają jednak więcej możliwości kształcenia niż po zawodówce. Mogą kształcić się dalej w szkołach policealnych. Nauka w nich jest zazwyczaj odpłatna. Oferują one duży wybór zawodów, np. na kierunkach ekonomicznych. Trwa ona krócej niż w szkole wyższej. Około dwa lata. Na uczelni studia licencjackie trwają trzy lata. Nie daje jednak tytułu zawodowego (np. licencjata, a jedynie dyplom szkoły policealnej, np. technika).
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).