Najważniejsze zmiany w nowym roku szkolnym: Podwyżki dla nauczycieli i egzamin ósmoklasisty w maju

Z nowym rokiem szkolnym 2020/2021 szkoły - które w związku z epidemią COVID-19 od połowy marca do końca czerwca prowadziły kształcenie na odległość - mają wrócić do stacjonarnego nauczania. Mają w nich obowiązywać wytyczne sanitarne. Tam, gdzie będzie zwiększone zagrożenie epidemiczne, możliwe będzie przejście na kształcenie na odległość bądź na system mieszany. Dyrektor szkoły będzie mógł zawiesić zajęcia na czas oznaczony za zgodą organu prowadzącego wyłącznie po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego miejscowo państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Zgodnie z wytycznymi, przygotowanymi przez resorty zdrowia i edukacji wraz z głównym inspektorem sanitarnym, do szkoły może uczęszczać uczeń bez objawów infekcji dróg oddechowych i gdy domownicy nie przebywają na kwarantannie lub w izolacji.

W wytycznych wskazano, że w szkołach będą obowiązywać ogólne zasady higieny: częste mycie rąk (bezzwłocznie po przyjściu do szkoły), ochrona podczas kichania i kaszlu oraz unikanie dotykania oczu, nosa i ust. Osoby wchodzące do budynku szkoły powinny mieć możliwość skorzystania z płynu do dezynfekcji rąk. Jeżeli jest taka możliwość, w szatni należy udostępnić uczniom co drugi boks lub wprowadzić różne godziny przychodzenia do szkoły.

W miarę możliwości rekomenduje się też taką organizację pracy, która umożliwi zachowanie dystansu między osobami przebywającymi szkole i ograniczy gromadzenie się uczniów. Wskazano, że mogą to być np. różne godziny przychodzenia uczniów z poszczególnych klas do szkoły i różne godziny przerw lub zajęć na boisku. Należy także unikać częstej zmiany pomieszczeń, w których odbywają się zajęcia. Sale lekcyjne mają być wietrzone.

Nie są to jedyne zmiany jakie czekają polską szkołę w nowym roku. Od 1 września na lekcjach wychowawczych mają być omawiane kwestie dotyczące zdrowia, klimatu, ochrony środowiska, finansów i prawa - wynika to z rozporządzenia ministra edukacji. Jak zaznacza MEN jest to odpowiedź na postulaty i wnioski wielu środowisk i podmiotów, m.in. ministra zdrowia.

"Ze względu na wyzwania cywilizacyjne dzisiejszego świata i zagrożenia z tym związane, zasadne jest zwrócenie szczególnej uwagi m.in. na zagadnienia, które kształtują postawy prozdrowotne uczniów oraz ugruntowują wiedzę na temat ochrony klimatu, podkreślają korzyści ze znajomości prawa w codziennym życiu czy gospodarowania posiadanymi środkami finansowymi, w tym oszczędzania" – podkreślono w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia.

Jednocześnie wskazano, że realizacja tych treści może odbywać się z udziałem zaproszonych specjalistów w danej dziedzinie, wolontariuszy, przedstawicieli stowarzyszeń i innych organizacji, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły.

Zmiany dotyczą też egzaminów zewnętrznych. Wiosną 2021 r. egzamin ósmoklasisty przeprowadzony będzie po raz pierwszy w maju. W ubiegłym roku - podobnie jak kiedyś sprawdzian dla szóstoklasistów oraz egzamin gimnazjalny - odbył się w kwietniu. W roku szkolnym 2019/2020 egzamin dla ósmoklasistów zgodnie z pierwotnym harmonogramem miał być również przeprowadzony w kwietniu, jednak ze względu na epidemię koronawirusa egzamin przeniesiono na czerwiec.

Zgodnie z harmonogramem przeprowadzenia egzaminów zewnętrznych w roku szkolnym 2020/2021 egzamin ósmoklasisty ma być przeprowadzony w dniach 25-27 maja.

Zapowiadając tę zmianę minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski wskazał, że dyrektorzy szkół podstawowych wyraźnie wskazywali jednak, że kwietniowy, tak wczesny termin przeprowadzania egzaminu demobilizuje ósmoklasistów. "I oni w końcowym etapie roku szkolnego są mniej zmobilizowani, mniej przykładali się do nauki" - powiedział minister.

Pewne zmiany dotyczyć będą także matur, konkretnie terminów przeprowadzenia egzaminów pisemnych z języków obcych. Z harmonogramu wynika, że sesja główna egzaminu tak jak w latach ubiegłych przeprowadzona będzie w maju i tak jak w latach ubiegłych obok egzaminów pisemnych, znów będą obowiązkowe egzaminy ustne (w roku szkolnym 2019/2020 egzaminy ustne zdawali tylko ci maturzyści, którzy aplikowali na studia za granicą i stopień z egzaminu ustnego był im potrzebny przy rekrutacji). W latach ubiegłych egzaminy z języków obcych nowożytnych na obu poziomach przeprowadzane były tego samego dnia, poziom podstawowy był rano, po południu rozszerzony. W tym roku odstąpiono od tej zasady, np. egzamin z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym będzie dzień po egzaminie z angielskiego na poziomie podstawowym; oba egzaminy przeprowadzone zostaną rano. Z kolei egzaminy z innych języków obcych zarówno na poziomie podstawowym ja i na poziomie rozszerzonym będę przeprowadzone w kolejnych dniach po południu.

Z nowym rokiem szkolnym 2020/2021 mają wzrosnąć wynagrodzenia nauczycieli. Zgodnie z ustawą budżetową na 2020 r. ma to być wzrost o 6 proc. od września tego roku.

W tabeli, która jest załącznikiem do projektu rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sprawie minimalnych stawek wynagrodzenia nauczycieli, wyszczególniono 12 stawek w zależności od kwalifikacji i stopnia awansu zawodowego nauczycieli.

Najliczniejsza grupa nauczycieli to osoby z tytułem zawodowym magistra i z przygotowaniem pedagogicznym – stanowią oni ok. 96 proc. wszystkich nauczycieli. W tabeli podano, że w tej grupie wynagrodzenie nauczyciela stażysty od 1 września wynosić ma 2949 zł brutto (oznacza to wzrost o 167 zł brutto), nauczyciela kontraktowego – 3034 zł brutto (wzrost o 172 zł brutto), nauczyciela mianowanego – 3445 zł brutto (wzrost o 195 zł brutto) i nauczyciela dyplomowanego – 4046 zł brutto (wzrost o 229 zł brutto).

W grupie nauczycieli z tytułem zawodowym magistra bez przygotowania pedagogicznego, z tytułem zawodowym licencjata (inżyniera) z przygotowaniem pedagogicznym, i wynagrodzenie stażysty ma wynosić od 1 września 2818 zł brutto (wzrost o 201 zł brutto), nauczyciela kontraktowego – 2823 zł brutto (wzrost o 160 zł brutto), nauczyciela mianowanego – 3002 zł brutto (wzrost o 170 zł brutto), nauczyciela dyplomowanego – 3523 zł brutto (wzrost o 199 zł brutto).

W grupie nauczycieli z tytułem zawodowym licencjata (inżyniera) bez przygotowania pedagogicznego, z dyplomem ukończenia kolegium nauczycielskiego lub nauczycielskiego kolegium języków obcych oraz z innym wykształceniem, a także wynagrodzenie stażysty ma wynosić od 1 września – 2800 zł brutto (wzrost o 200 zł brutto), nauczyciela kontraktowego – 2818 zł brutto (wzrost o 201 zł brutto), nauczyciela mianowanego – 2638 zł brutto (wzrost o 203 zł brutto), nauczyciela dyplomowanego – 3079 zł brutto (wzrost o 174 zł brutto).

Oprócz wynagrodzenia zasadniczego, którego minimalną wysokość określa minister edukacji w rozporządzeniu, nauczyciele otrzymują też dodatki do niego. Są one określone w Karcie nauczyciela. Jest ich kilkanaście: za wysługę lat, funkcyjne (wynikający z pełnienia funkcji kierowniczej, dla opiekuna stażu, dla wychowawcy klasy, nauczyciela doradcy, nauczyciela konsultanta), motywacyjny, za warunki pracy, za uciążliwość pracy, nagroda jubileuszowa, nagroda ze specjalnego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka), odprawa emerytalno-rentowa i odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.

Wysokość części dodatków przepisy uzależniają od wysokości wynagrodzenia zasadniczego (np. dodatek stażowy i wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe) – wzrost wynagrodzenia zasadniczego spowoduje automatyczny wzrost składników od niego zależnych. O wysokości innych dodatków decydują samorządy w regulaminach wynagradzania.

Samorządy mogą przyznać nauczycielom wyższe wynagrodzenie zasadnicze niż wynika z rozporządzenia ministra edukacji.

W tzw. ustawie okołobudżetowej zapisano, że nauczyciele mają otrzymać podwyżkę nie później niż do 30 września 2020 r., z wyrównaniem od 1 września.