Subskrybuj nas na Youtube
Obniżenie wymiaru czasu pracy z tytułu święta przypadającego w inny dzień niż niedziela nie dotyczy nauczycieli.
Źródłem sprawy był pozew nauczycieli-wychowawców, zatrudnionych w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w P., żądających m.in. zapłaty za pracę wykonywaną w dni ustawowo wolne od pracy. Nauczyciele wskazywali w pozwie, że ośrodek, w którym pracują, jest placówką całodobową i nieferyjną, czyli funkcjonującą przez cały rok. Wobec tego przy ustalaniu czasu pracy nauczycieli tam zatrudnionych powinna być uwzględniona także zasada określona w art. 130 par. 2 kodeksu pracy, zgodnie z którą każdy dzień, ustawowo wolny od pracy, przypadający na inny dzień tygodnia niż niedziela, obniża wymiar czasu pracy o osiem godzin. Taka praktyka zresztą funkcjonowała już wcześniej w tym ośrodku. Jednak po zmianie dyrekcji zarzucono ją.
W tej sytuacji nauczyciele wystąpili z roszczeniem o zapłatę wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe. Zgodnie bowiem z przepisami Karty Nauczyciela (art. 42 ust. 1) czas pracy nauczyciela nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Ponieważ, jak twierdzili nauczyciele, święto obniża wymiar czasu pracy, oznacza to, że obniżeniu uległby również czas przeznaczony na zajęcia dydaktyczno-wychowawcze. To z kolei oznaczałoby, że nauczyciel pracowałby w placówce dłużej, niż powinien, ale w ramach ogólnego czasu pracy. A z tytułu przekroczenia maksymalnego ustawowego wymiaru godzin dydaktycznych przysługuje mu dodatkowe wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe.
Sąd I instancji przychylił się do żądań nauczycieli, ale określił je mianem wynagrodzenia za godziny nadliczbowe (co oznaczałoby należność z tytułu przekroczenia ogólnej, 40-godzinnej normy czasu pracy). To wzbudziło wątpliwości sądu II instancji, który zdecydował się zadać Sądowi Najwyższemu pytanie prawne o możliwość zastosowania do nauczycieli oświatowych placówek nieferyjnych art. 130 par. 2 k.p.
SN jednak odmówił odpowiedzi na to pytanie, wskazując, że z jego treści nie można wywnioskować, jakie znaczenie będzie miało rozstrzygnięcie problemu prawnego dla wyniku sprawy. Mimo to odniósł się także do jej meritum.
– Na pewno art. 130 par. 2 k.p nie może być zastosowany do nauczycieli na podstawie art. 91c ust. 1 KN. Przepis ten nakazuje bowiem stosowanie norm kodeksowych wprost, a nie odpowiednio. Tymczasem art. 130 par. 2 k.p. do nauczycieli, nawet placówek nieferyjnych, nie da się zastosować wprost, a nie wolno go stosować odpowiednio – podkreśliła sędzia Romualda Spyt.
SN przypomniał, że nauczyciele są odrębną grupą zawodową, mającą inaczej uregulowany czas pracy, który nie przystaje do zasad kodeksowych. Nie można więc w prosty sposób obniżyć wymiaru czasu pracy nauczyciela, tak jak to nakazuje k.p.
ORZECZNICTWO
Postanowienie Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2018 r. sygn. akt III PZP 2/18.
