Pieniądze z gminy dla niepublicznych szkół będą uzależnione od tego, czy uczniowie uczęszczają na zajęcia i zdają egzaminy. Tak wynika z ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, którą w ubiegłym tygodniu uchwalił Sejm. Teraz trafiła do rozpatrzenia przez Senat (większość jej przepisów ma obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.).



Nowe rozwiązania uszczelniają zasady przekazywania przez gminy dotacji dla niepublicznych i publicznych placówek oraz modyfikują Kartę nauczyciela. Dotowanie ma być uzależnione m.in. od tego, czy dany uczeń faktycznie uczęszcza do konkretnej szkoły. Z kolei nauczyciele muszą liczyć się m.in. z wydłużeniem systemu awansu zawodowego (do 15 lat) oraz zmianą zasad wypłacania wynagrodzeń (więcej patrz tabela poniżej).
Wiceminister edukacji: Rodzice powinni współtworzyć program wychowawczy szkoły
Wiceminister edukacji: Rodzice powinni współtworzyć program wychowawczy szkoły

Zobacz również
Omawiana ustawa to element szerszego przemodelowania przepisów. Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowuje lub już wdraża dodatkowe ustawy, które docelowo mają zastąpić tę o systemie oświaty (wielokrotnie nowelizowaną). W tym roku szkolnym obowiązuje już nowy akt prawny – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.). Kolejna ustawa, którą opracuje MEN, dotyczyć będzie kompleksowej pomocy dla uczniów niepełnosprawnych i z innymi dysfunkcjami (ma wejść w życie od 2019 r.).
Anna Zalewska, szefowa MEN, zapewnia też, że w przyszłym roku mają być wypracowane (wspólnie z oświatowymi związkami zawodowymi) kompleksowe zmiany dotyczące wynagrodzeń nauczycieli.
I. Dotacje
TAK JEST TAK BĘDZIE
Gminy przyznają dotacje dla prywatnych szkół niezależnie od liczby placówek, do których dziecko jest zapisane Gmina będzie przyznawać dotację tylko dla tej szkoły, którą rodzice wskażą w oświadczeniu jako tę, do której uczeń faktycznie uczęszcza w danym roku szkolnym
Środki z samorządu są przekazywane prywatnym szkołom niezależnie od liczby zajęć, w których uczestniczą uczniowie, i zaliczonych przez nich egzaminów końcowych Środki z samorządu będą przekazywane na ucznia, jeśli w poprzednim miesiącu był obecny co najmniej na 50 proc. zajęć. Dodatkowo 50 proc. dotacji będzie wypłacana po zdaniu egzaminów przez uczniów
Właściciele prywatnych przedszkoli, którzy przystąpili do powszechnej rekrutacji samorządowej, a także pozostałe placówki tego typu mogą ustalać pensje dyrektora na dowolnym poziomie i ujmować je w koszty dotacji (zdarzało się, że dyrektor przedszkola zarabiał nawet 50 tys. zł miesięcznie) Właściciele prywatnych przedszkoli, którzy przystąpili do powszechnej rekrutacji samorządowej, a także pozostałe placówki tego typu będą mogli ustalać pensję dyrektora do wysokości 250 proc. średniego wynagrodzenia nauczyciela dyplomowanego (czyli maksymalnie ok. 13 tys. zł brutto). Z kolei prywatne przedszkola, które pobierają czesne od rodziców, będą ustalać wysokość pensji finansowanej z dotacji do kwoty 150 proc. średniej pensji nauczyciela dyplomowanego, czyli niespełna 8 tys. zł brutto (wynagrodzenie może być wyższe, ale wówczas nie może być pokrywane ze środków z gminy)
Właściciel przedszkola może uchylać się od kontroli wykorzystania dotacji. W takich przypadkach samorząd najczęściej wnioskował o jej przeprowadzenie przez regionalne izby obrachunkowe Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli przez gminę będą miały prawo wstępu do prywatnego przedszkola lub innej dotowanej placówki oświatowej. Mogą też zweryfikować listę obecności uczniów i przeprowadzić nadzór do 5 lat wstecz
Gminy często nie udostępniają prywatnym placówkom dokumentów, z których wynikałoby, na jakiej podstawie wyliczyło określoną wysokość dotacji Gmina w biuletynie urzędu będzie musiała publikować wysokość dotacji i statystyczną liczbę uczniów
II. Nauczyciele i kadra kierownicza
Nauczyciele – co do zasady – są oceniani przy ubieganiu się o kolejny stopień awansu zawodowego Nauczyciele będą oceniani przy ubieganiu się o kolejny stopień awansu zawodowego, a po jego otrzymaniu – co trzy lata pracy w szkole lub przedszkolu
Skala oceniania nauczycieli nie zawiera oceny „wyróżniający” Do skali dodano ocenę „wyróżniający”
Awans od najniższego stopnia (stażysty) do najwyższego (dyplomowany) zajmuje nauczycielowi 10 lat pracy. Po osiągnięciu najwyższego stopnia w wieku nieco ponad 30 lat nie ma on motywacji do lepszej pracy System awansu zawodowego nauczycieli zostanie wydłużony do 15 lat. Stażysta będzie musiał pracować o rok dłużej, zanim otrzyma stopień nauczyciela kontraktowego (1 rok i 9 miesięcy). Osiągnięcie stopnia dyplomowanego będzie wydłużone o 4 lata. W sytuacji posiadania oceny wyróżniającej tę ścieżkę awansu będzie można skrócić
Nauczyciel dyplomowany nie otrzymuje dodatkowej gratyfikacji Nauczyciel dyplomowany, który otrzyma ocenę wyróżniającą, będzie mógł liczyć na specjalny dodatek, który początkowo (we wrześniu 2020 r.) będzie wynosił 95 zł, a docelowo po dwóch latach – 507 zł miesięcznie
Pensum dla nauczycieli specjalistów (m.in. pedagogów, psychologów, doradców zawodowych, logopedów) może – w skrajnych przypadkach – wynosić nawet do 40 godzin tygodniowo Pensum dla nauczycieli specjalistów (m.in. pedagogów, psychologów, doradców zawodowych, logopedów) nie będzie mogło być wyższe niż 22 godziny tygodniowo
Dyrektorzy i ich zastępcy, którzy są nauczycielami, z racji pełnienia obowiązków kierowniczych mają obniżone pensum (przez samorząd). Jeśli przyjmują dodatkowe zajęcia, otrzymują godziny ponadwymiarowe i więcej zarabiają Dyrektorzy i ich zastępcy, którzy są nauczycielami, mają obniżone pensum. Nowelizacja zakaże im korzystania z dodatkowych godzin ponadwymiarowych, ale z jednym wyjątkiem – w sytuacji, kiedy jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w jednym oddziale (np. pensum dyrektora ustalono na trzy godziny tygodniowo, a uczy języka polskiego, którego wymiar dla jednej klasy wynosi 5 godzin w tygodniu)
Dyrektorzy i ich zastępcy podobnie jak nauczyciele korzystają z urlopu w czasie ferii zimowych i wakacji Dyrektorzy i ich zastępcy będą mogli w ciągu roku szkolnego skorzystać z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni
O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia decyduje lekarz pierwszego kontaktu O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia będzie orzekał lekarz medycyny pracy
Pensje nauczycieli są wypłacane z góry Pensje będą wypłacane z dołu. W okresie przejściowym moment wypłaty będzie stopniowo przesuwany, aż ostatecznie wynagrodzenia będą przekazywane na takich zasadach, jak te obowiązujące innych pracowników
Dyrektor szkoły może zatrudniać osoby na stanowisko asystenta nauczyciela Umowy o pracę z asystentami nauczycieli z mocy prawa rozwiążą się 31 sierpnia 2020 r.
Nauczyciele zatrudnieni w placówkach prywatnych i publicznych (innych niż te prowadzone przez samorządy) mogą pracować na postawie umów cywilnoprawnych Nauczyciele zatrudnieni w placówkach prywatnych i publicznych (innych niż te prowadzone przez samorządy) muszą wykonywać obowiązki na postawie umowy o pracę