Jeden z czytelników DGP zgłosił się do nas z następującym problemem: zatrudnia pracownika mającego dziewięć lat stażu pracy, od którego to stażu – zgodnie z art. 154 k.p. – zależy wymiar urlopu wypoczynkowego (razem z okresem nauki, o którym mowa w art. 155 k.p.). Zatrudniony ostatnio dostarczył pracodawcy dodatkowe dokumenty potwierdzające staż pracy w rolnictwie w wymiarze o cztery lata dłuższym. To oznacza, że już od jakiegoś czasu powinien mieć 26, a nie 20 dni urlopu. W tej sytuacji trzeba mu wyrównać wymiar urlopu o 6 dni rocznie. I tu pojawia się pytanie: czy wyrównanie to powinno nastąpić od roku, w którym nowa dokumentacja została dostarczona, czy również za okres wcześniejszy?
O zaliczaniu poprzedniego zatrudnienia do stażu pracy, od którego zależy, czy pracownikowi przysługuje 20 czy 26 dni urlopu, mówi m.in. art. 1541 par. 1 k.p. Zgodnie z tym przepisem do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.
Jednak to niejedyna taka regulacja. Szczególne zasady w tym zakresie zawiera także ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. nr 54, poz. 310). To właśnie ten akt prawny pozwala na zwiększenie liczby dni urlopu w związku z poprzednią pracą w rolnictwie.
Do stażu urlopowego można zaliczyć:
● okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez małżonka,
● okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz z małżonkiem, przypadające przed 1 stycznia 1983 r.,
● okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika (w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin), przypadające po 31 grudnia 1982 r.
Uwaga! Wliczanie tych okresów jest możliwe, jeśli stosowane w danym przypadku przepisy prawa (np. 1541 par. 1 k.p.) albo postanowienia układu zbiorowego pracy lub porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy (od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy) okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy.
W celu udowodnienia stażu pracy w rolnictwie pracownik powinien uzyskać w urzędzie gminy zaświadczenie stwierdzające okresy jego pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w celu przedłożenia go w zakładzie pracy.
Stanowisko resortu rodziny w sprawie zaliczenia poprzedniego stażu zatrudnienia lub pracy w rolnictwie
PYTANIE DGP: Jak wyliczyć wymiar urlopu pracownikowi, który donosi dokumenty potwierdzające wcześniejszy staż pracy lub pracę w gospodarstwie rolnym i na skutek tego powinien mieć 26, a nie 20 dni urlopu? Czy takiemu pracownikowi przysługuje 26 dni urlopu od roku, w którym doręczył dokumenty, czy też może domagać się podwyższenia jego wymiaru w poprzednich latach?
ODPOWIEDŹ MRPIPS: Zgodnie z treścią art. 291 par. 1 kodeksu pracy roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
W sytuacji dodatkowego dokumentowania przez pracownika wcześniejszych okresów zatrudnienia lub pracy w gospodarstwie rolnym, dających pracownikowi wyższy wymiar urlopu, tj. 26 dni, pracodawca obowiązany jest udzielić mu urlopu w wyższym wymiarze za okres nieprzedawniony, tj. 3 lata wstecz.