Jak pracownik służby cywilnej może skutecznie kwestionować wyniki postępowania kwalifikacyjnego na urzędnika mianowanego? Czy może odwołać się do sądu administracyjnego lub do sądu pracy? Odpowiada dr Piotr Zuzankiewicz ekspert z zakresu administracji publicznej, współautor komentarza do ustawy o służbie cywilnej.
Nie. Zgodnie z art. 43 ustawą z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. poz. 1111 ze zm.) postępowanie kwalifikacyjne w służbie cywilnej jest prowadzone przez Krajową Szkołę Administracji Publicznej – osobę prawną, a nie organ administracji publicznej. W związku z tym nie ma ono charakteru postępowania administracyjnego, a zatem nie można stosować przewidzianych procedurą administracyjną trybów odwołań czy zaskarżeń. Pracownikowi ubiegającemu się o mianowanie nie przysługuje również odwołanie do sądu pracy, bowiem ani Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, ani szef służby cywilnej w ramach postępowania kwalifikacyjnego nie wykonują za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy. Brak odwołania od wyniku postępowania kwalifikacyjnego należy uznać za niedopatrzenie ustawodawcy.
Wojewodowie zwalniają urzędników od unijnych projektów. Z żalem
Wojewodowie zwalniają urzędników od unijnych projektów. Z żalem

Zobacz również
W tym kontekście należy zauważyć, że środki nadzoru nad postępowaniem (kontrola z możliwością władczego oddziaływania na podmiot nadzorowany) przysługują szefowi służby cywilnej jako centralnemu organowi administracji rządowej w sprawie służby cywilnej. Kryterium nadzoru jest kryterium legalności, a środkiem nakazanie usunięcia naruszenia prawa. W przypadku naruszenia prawa w trakcie postępowania kwalifikacyjnego pracownicy służby powinni przekazać taką informację szefowi służby cywilnej. Ustawodawca nie wskazał instrumentów prawnych, przy użyciu których szef tej służby byłby zdolny do wyegzekwowania żądanego działania. Z praktyki wynika, że tego typu wnioski są przez szefa służby cywilnej oddalane.
Do niedawna w doktrynie istniał spór w sprawie możliwości rozpatrywania odwołań dotyczących mianowań w służbie cywilnej. Kwestię tę rozstrzygnął Sąd Najwyższy, który 10 października 2014 r. (sygn. akt II PK 259/13) wskazał, że mianowanie jest aktem stosowania prawa przez organ administracji publicznej, który kształtuje w ten sposób indywidualną sytuację prawną osoby ubiegającej się o mianowanie w drodze decyzji administracyjnej. Szef służby cywilnej podlega bezpośrednio prezesowi Rady Ministrów, to właśnie do kompetencji premiera należy odwołanie od decyzji szefa służby cywilnej w tym zakresie.