Kilka dni temu wyczułem od jednego z pracowników woń alkoholu. W związku z tym, że było już po godzinach pracy, poza ustną reprymendą nie podjąłem żadnych innych działań. Jak należy postąpić w przypadku, gdy będę miał podejrzenia, że pracownik jest pod wpływem alkoholu?
Pracodawcy, który ma uzasadnione podejrzenie, że jego podwładny stawił się do pracy pod wpływem alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy, przysługuje prawo zwrócenia się do organu powołanego do ochrony porządku publicznego (np. policji), który na jego żądanie jest zobligowany do przeprowadzenia badania stanu trzeźwości tego pracownika. W przypadku pozytywnego wyniku pracodawca może zastosować wobec pracownika karę porządkową lub nawet rozwiązać z nim stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.
W myśl art. 17 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej u.w.t.), kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Okoliczności stanowiące podstawę decyzji powinny być podane pracownikowi do wiadomości. Należy tu również przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 11 lutego 2000 r., zgodnie z którym wydanie przez pracodawcę polecenia zaprzestania pracy pracownikowi, wobec którego zachodzi uzasadnione podejrzenie spożywania alkoholu w czasie pracy, nie wymaga ani zachowania szczególnej formy, ani obowiązku przeprowadzenia badania stanu jego trzeźwości (sygn. akt II UKN 401/99, OSNP 2001/15/498). W celu uniknięcia możliwych nieporozumień na tym tle pracodawca powinien zapewnić sobie odpowiednie środki techniczne pozwalające na jednoznaczne stwierdzenie stanu nietrzeźwości pracownika. Najczęściej stosowany jest oczywiście atestowany alkomat, który może być obsługiwany przez dowolną osobę wyznaczoną przez pracodawcę (przeważnie pracowników ochrony, osoby kierujące pracownikami itp.).
Istnieje jednak inna, znacznie prostsza metoda na sprawdzenie stanu trzeźwości pracownika, bowiem zgodnie z art. 17 ust. 3 u.w.t. na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie samego pracownika, badanie stanu trzeźwości może przeprowadzić uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Takim organem jest właśnie policja.
W przypadku uzyskania wyniku pozytywnego pracodawca, który uzna, że warto dać pracownikowi drugą szansę, może zastosować wobec niego karę porządkową – upomnienia, nagany lub pieniężną, o której mowa w art. 108 kodeksu pracy (dalej k.p.) Innym, już definitywnym rozwiązaniem problemu trzeźwości pracownika będzie rozwiązanie z nim stosunku pracy bez wypowiedzenia w trybie art. 52 par.1 k.p. z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.).
Art. 52 par. 1 i art. 108 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).