Pracownik nie może żądać od pracodawcy odszkodowania z tytułu dopuszczenia go do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań lekarskich do pracy na określonym stanowisku. W opisanym przypadku pracownik nie musi podejmować żadnych działań, bowiem obowiązek skierowania go na badania profilaktyczne spoczywa na pracodawcy i to on odpowiada za jego realizację.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom na swój koszt profilaktyczną opiekę lekarską. Na tę opiekę składają się trzy rodzaje badań:
wwstępne, dla osób przyjmowanych do pracy lub pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe,
wokresowe, w terminie wyznaczonym przez lekarza medycyny pracy,
wkontrolne, w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Niedopełnienie powyższego obowiązku jest traktowane jako wykroczenie zagrożone karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł. Kara ta może zostać nałożona na pracodawcę po kontroli przeprowadzonej przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy.
W opisanym przypadku, pomimo ewidentnego niedopełnienia obowiązku przez pracodawcę, pracownik nie ma podstaw do jakichkolwiek roszczeń odszkodowawczych z tego tytułu. Uważam natomiast, że pracownik, którego jednym z obowiązków jest przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego, a co za tym idzie, m.in. lojalne i uczciwe postępowanie wobec pracodawcy, powinien poinformować przełożonego o stwierdzonej nieprawidłowości. Być może nieskierowanie pracownika na badania profilaktyczne nie wynika ze złej woli pracodawcy (celowego działania), a po prostu ze zwykłego (choć nagannego) niedopatrzenia.
Podstawa prawna
Art. 229, art. 283 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
Rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 69, poz. 332 ze zm.).