Sytuacja firm deweloperskich w ubiegłym roku była dobra, ocenia Narodowy Bank Polski (NBP) w "Raporcie o sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2016 r."

"Wysoki popyt na rynku mieszkaniowym miał istotny i pozytywny wpływ na sytuację firm deweloperskich w 2016 r. Szacowany udział zysku w cenie m2 mieszkań deweloperskich nieznacznie spadł, ze względu na wzrost szacowanych wartości terenów budowlanych, jednak w dalszym ciągu kształtował się na wysokim poziomie. W grupie firm zatrudniających powyżej 49 osób zaobserwowano niewielkie spadki przychodów i zysków, co mogło być efektem kosztów uruchamiania dużej liczby projektów i optymalizacji podatkowej. Przyczyniały się do tego stabilne koszty robót budowlano-montażowych w większości analizowanych miast. Wzrost produkcji mieszkań finansowany był rosnącym, dużym udziałem kapitału własnego oraz papierami dłużnymi. Notowania giełdowych firm deweloperskich rosną od 2012 r., jednak przeskalowane indeksy kształtują się na poziomach niższych od WIG20" - czytamy w raporcie.

Według danych GUS, cytowanych w raporcie, sytuacja firm deweloperskich jest dobra. Wśród analizowanych firm z branży deweloperskiej na koniec 2016 r. duże podmioty stanowiły 18% ogółem badanych firm, generując ponad 48% przychodów ze sprzedaży. W obu grupach podmiotów zwiększyło się zatrudnienie łącznie do ponad 11 tys. osób. O dużej aktywności firm deweloperskich na rynku świadczy wzrost środków na projekty w toku. Stabilny poziom gotowych lokali potwierdza też brak symptomów nadpodaży mieszkań. Uruchomienie licznych nowych inwestycji spowodowało zmniejszenie zasobów działek budowlanych, podano także.

"Podmioty duże (powyżej 49 pracujących) zajmujące się realizacją projektów oraz robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (przedsiębiorstwa budowlane i firmy deweloperskie) w 2016 r. odnotowały niższą niż w 2015 r. wartość zysku netto (spadek o ok. 33%), przychodów ze sprzedaży (spadek o ok. 6%) i kosztów własnych sprzedaży (spadek o ok. 5%). Średnia rentowność sprzedaży w 2016 r. ukształtowała się na poziomie 3% i była o 1,2 pkt proc. niższa od notowanej przed rokiem. Do ponad 82% zmniejszył się udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w przychodach z całokształtu działalności badanych 480 przedsiębiorstw. Na stabilnym poziomie (85%) pozostał udział liczby przedsiębiorstw wykazujących dodatni wynik finansowy netto w ogólnej liczbie badanych" - czytamy dalej.

W 2016 r. nieco odmienną sytuację odnotowano w grupie mniejszych deweloperów. Liczba rentownych podmiotów w tej grupie wzrosła z około 71% do 74%. Przeciętna rentowność sprzedaży netto (ROS 7,2%) była nieco wyższa niż w grupie dużych podmiotów. Po raz pierwszy w okresie ostatnich 10 lat firmy te uzyskały bezpieczny dla wierzycieli poziom kapitałów własnych (w strukturze pasywów udział kapitału własnego na koniec 2016 r. sięgał około 50%). Istotnym źródłem finansowania w tej grupie podmiotów są kredyty bankowe sięgające około 18% udziału w pasywach, a ich wartość od kilku lat systematycznie wzrasta, podano także.

Według NBP, ważną rolę na rynku mieszkaniowym odgrywają deweloperzy notowani na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW), którzy według szacunków generują około 25% mieszkań sprzedawanych na rynku pierwotnym. Dane podawane przez firmy notowane na GPW są istotnym źródłem informacji o sytuacji w sektorze deweloperskim, gdyż firmy te mają więcej ograniczeń w stosowaniu optymalizacji podatkowej.

"W 2016 r. sprzedaż mieszkań analizowanych siedemnastu deweloperów giełdowych przekroczyła łącznie 24 tys. lokali i była o ponad 13% wyższa niż w roku poprzednim. Według zapisów w sprawozdaniach finansowych, grupa tych podmiotów w 2016 r. w porównaniu z rokiem poprzednim wypracowała znacznie wyższy zysk oraz przychody ze sprzedaży. Wzrost wartości zapasów w strukturze aktywów tej grupy może świadczyć o rozpoczęciu licznych nowych inwestycji. Podstawowym źródłem finansowania jest kapitał własny (ponad 46% udziału w strukturze pasywów), którego rentowność na koniec roku była satysfakcjonująca, na poziomie dwucyfrowym. W 2016 r. zwiększyła się wartość zewnętrznego finansowania, zarówno z tytułu kredytów bankowych, jak i z tytułu dłużnych papierów wartościowych, w tym obligacji (wzrost po około 15%)" - czytamy dalej.

Według banku centralnego wydatki inwestycyjne deweloperów giełdowych utrzymały się na zbliżonym poziomie. Wzrosła wartość przedpłat klientów na mieszkania do ponad 13% w strukturze pasywów. Obniżył się poziom kosztów działalności podstawowej do korzystnego poziomu ponad 73% w stosunku do wartości przychodów netto ze sprzedaży. Poprawił się okres ściągania należności do 33 dni. Stosunkowo długi był okres regulacji zobowiązań krótkoterminowych (268 dni) i sprzedaży mieszkań (513 dni). Pogorszyły się natomiast wskaźniki płynności finansowej pozostając jednak na koniec roku nadal na poziomie bezpiecznym. Utrzymujące się na poziomie dodatnim przepływy operacyjne i finansowe oraz na poziomie ujemnym przepływy inwestycyjne, świadczą o prowadzeniu działalności rozwojowej (generowaniu zysku, inwestowaniu oraz zaciąganiu zobowiązań).