Osoby kończące naukę, które założą biznes, mogą przez dwa lata płacić składki na ubezpieczenie społeczne.
Czy absolwent szkoły zapłaci niższe składki

Już we wrześniu tegoroczny maturzysta planuje założenie własnej firmy. Czy może płacić niższe składki niż osoby doświadczone w biznesie?

TAK
Z możliwości opłacania składek, których podstawa wynosi 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, mogą korzystać tylko osoby, które nie prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności. Taka ulga ma jednak dodatkowe ograniczenie. Nie przysługuje osobom, które świadczą usługi dla byłego pracodawcy, na rzecz którego, przed dniem rozpoczęcia działalności, w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy (w tym spółdzielczego) czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Ze względu na to, że maturzysta nigdy wcześniej nie prowadził firmy, nie ma żadnych przeszkód, aby skorzystał z preferencyjnych składek na ZUS.
Podstawa prawna
Art. 18 a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Czy pracownik może założyć własną firmę

Tegoroczny maturzysta dostał propozycję zatrudnienia w czasie wakacji w firmie. Pracodawca jest zainteresowany zatrudnieniem go na etacie tylko przez okres 6 miesięcy. Jest pewne, że po tym terminie nie będzie możliwe przedłużenie umowy na kolejny okres. Czy zainteresowany będzie mógł założyć firmę?

TAK
Nie ma żadnych przeszkód, aby osoba pracująca na podstawie umowy o pracę założyła biznes. Działalność gospodarcza jest podejmowana w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Przy czym wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Warto jednak wiedzieć, że we wniosku o wpis można określić późniejszy dzień podjęcia działalności niż dzień złożenia tego dokumentu. Zasada ta nie ma zastosowania tylko w przypadku, kiedy założenie i prowadzenie firmy jest uzależnione od obowiązku uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo zezwolenia. Taki obowiązek mają np. osoby prowadzące sklepy z bronią.
W przypadku założenia firmy sprawą niezwykle ważną jest to, czy została ona założona w czasie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W takim przypadku zatrudniony nie płaci składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności. Jeśli zaś założy firmę po zwolnieniu z pracy, będzie traktowany jako płatnik składek. Tym samym musi za siebie opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Obowiązek ten musi być dopełniony w oddziale ZUS w miejscu prowadzenia działalności.
Podstawa prawna
Art. 14–16, 75 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2010 r. nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).
Czy wsparcie na rozkręcenie biznesu jest ograniczone

Problemy ze znalezieniem pracy spowodowały, że tegoroczny absolwent uczelni wyższej planuje założenie własnej firmy świadczącej usługi dla mieszkańców. Czy będzie ponosił niższe obciążenia na rzecz ZUS tylko przez określony czas?

TAK
Osoby zakładające biznes mogą skorzystać z możliwości płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenie społeczne przez okres 24 miesięcy. Jest on liczony od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. W tym czasie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. W 2013 r. wartość ta nie może być niższa niż 480,00 zł. Tym samym składka za okres od stycznia do grudnia wynosi: 93,70 zł miesięcznie w przypadku ubezpieczenia emerytalnego, 38,40 zł – na rentowe, 11,76 zł – na chorobowe, 9,26 zł na ubezpieczenie wypadkowe (przy założeniu, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób). Ulgi nie ma tylko w przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne. W takim bowiem przypadku wszyscy właściciele firm ustalają podstawę wymiaru składek jako 2908,13 zł (75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2012 r., włącznie z wypłatami z zysku). Tym samym minimalna kwota obciążenia wynosi 261,73 zł. Warto także wiedzieć, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Nie ulega więc proporcjonalnemu zmniejszeniu w sytuacji, gdy działalność została rozpoczęta lub zakończona w trakcie miesiąca, jak również w okresie pobierania zasiłków.
Podstawa prawna
Art. 79 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).
Art. 18a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Czy do działalności wymagane jest wykształcenie

Tegoroczny maturzysta ma pomysł na własny biznes związany z handlem. Nie wymaga on specjalnych nakładów finansowych, tylko dużo pracy ze strony przyszłego przedsiębiorcy. Ze względu na to, że zainteresowany jeszcze nigdy nie prowadził własnej firmy, chce skorzystać z możliwości opłacania składek. Czy ZUS uzależni przyznanie ulgi od tego, jakie osiągnął wykształcenie?

NIE
Firmę może założyć każda osoba bez względu na wykształcenie. Jednak możliwość wykonywania wielu prac jest związana z koniecznością uzyskania odpowiednich kwalifikacji zawodowych. W takim przypadku niezbędne jest posiadanie nie tylko odpowiedniej wiedzy, ale także dokumentów potwierdzających posiadane uprawnienia. Mogą to być świadectwa, dyplomy oraz zaświadczenia potwierdzające zdane egzaminy. Dodatkowo osoby wykonujące takie prace powinny posiadać legitymacje potwierdzające posiadane kompetencje. Na przykład firmę zajmującą wytyczaniem działek budowlanych może prowadzić geolog posiadający odpowiednie uprawnienia.
Podstawa prawna
Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Art. 2–4, 25 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2010 r. nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).
Czy praca wyklucza skorzystanie z ulgi

Student po zakończeniu nauki na ostatnim roku studiów został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w dużym przedsiębiorstwie. Warunki pracy i płacy nie były jednak na tyle interesujące, żeby pozostał tam na stałe. Wykonywane zadania zainspirowały go do tego, żeby założyć firmę usługową, która mogłaby współpracować z byłym pracodawcą. Czy w tego typu sytuacjach zawsze można skorzystać z preferencji przy płaceniu składek?

NIE
Zgodnie z licznymi interpretacjami ZUS przy ocenie prawa do skorzystania z ulg osób, które decydują się na wykonywanie usług na rzecz byłego pracodawcy, sprawą najważniejszą jest zakres prowadzonej działalności. O tym, czy takie uprawnienie przysługuje, decyduje to, czy samozatrudniony będzie wykonywał te same zadania, które świadczył na etacie. Zdaniem ZUS zakresy te nie mogą się pokrywać. Przy czym przez pojęcie czynności wchodzących w zakres wykonywanej działalności należy rozumieć te powierzone przez pracodawcę i wykonywane w ramach stosunku pracy. Jeśli więc ZUS uzna, że owe zajęcia się różnią, nie ma przeszkód do skorzystania z ulgi przy płaceniu składek.
Podstawa prawna
Art. 18a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2010 r. nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).
Czy składka zależy od daty rozpoczęcia działalności

Rozpoczynający studia chce w połowie lipca założyć własną firmę. Czy jeśli będzie ona działać przez połowę miesiąca, to zapłaci niższe składki?

TAK
Minimalna podstawa wymiaru składek ustalana dla osoby rozpoczynającej działalność gospodarczą ulega również proporcjonalnemu zmniejszeniu. Wówczas kwotę minimalnej podstawy (czyli w tym przypadku 30 proc. minimalnego wynagrodzenia) należy podzielić przez liczbę dni danego miesiąca i pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom. Od tak ustalonej podstawy odprowadza się składki na ubezpieczenia społeczne. Minimalna podstawa ulega również proporcjonalnemu zmniejszeniu za okres choroby, za który prowadzącemu przysługuje zasiłek. Jednak jeśli ubezpieczony nie opłaca dobrowolnie składek chorobowych lub też zbyt krótko podlega ubezpieczeniu, za miesiąc, w którym chorował, musi i tak dokonać wpłat na ZUS. I to za cały miesiąc, a nie tylko za dni, kiedy pracował.
Podstawa prawna
Art. 18 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Czy można skorzystać z interpretacji kolegi

Absolwent technikum chce założyć własną firmę. Ponieważ ma wątpliwości dotyczące sposobu opłacania składek, chce skorzystać z interpretacji przepisów dokonanej przez ZUS. Czy może?

NIE
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami przedsiębiorca może złożyć wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania przepisów. Tym samym ZUS może sprawdzić w danym przypadku sposób ustalania wysokości składek, nie czekając na kontrolę. Problem jednak polega na tym, że wydawany dokument rozstrzygający o możliwości skorzystania z ulgi w składkach dotyczy tylko stanu faktycznego osoby pytającej. Decyzja (bo w takiej formie jest wydawana interpretacja) jest wiążąca dla ZUS wyłącznie w sprawie konkretnego przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.
Podstawa prawna
Art. 18a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2010 r. nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).