Polskie koksownie są znaczącym producentem koksu w Unii Europejskiej i drugim po Chinach jego eksporterem na świecie. Aby jednak utrzymać wysoką pozycję, zakłady wymagają modernizacji i nowych inwestycji, zwłaszcza w zakresie ochrony środowiska. Świetnym przykładem dbałości o ten aspekt jest jedno z najnowocześniejszych i najbardziej proekologicznych przedsiębiorstw w swojej branży – Koksownia Częstochowa Nowa.
Rozwój dzięki inwestycjom
Od 2009 r. właścicielem Koksowni Częstochowa Nowa jest firma Zarmen Sp. z o.o., specjalizująca się w kompleksowym wykonawstwie inwestycji przemysłowych i utrzymaniu ruchu zakładów przemysłowych z branży energetycznej, hutniczej i koksowniczej. Dzięki nowemu właścicielowi możliwe były, zakrojone na dużą skalę, modernizacje i proekologiczne inwestycje w przedsiębiorstwie. Ostatnie lata to prężny rozwój Koksowni, wzrost zatrudnienia i nowe inwestycje.
Zanim nastąpiła zmiana właścicielska, funkcjonowanie przedsiębiorstwa opierało się praktycznie na jednej sprawnej, ale przestarzałej i wyeksploatowanej baterii koksowniczej nr 2. Konieczne było więc wdrożenie szerokiego programu inwestycyjnego. Zarmen rozpoczął go od budowy nowoczesnej baterii nr 1. Inwestycja ta, oddana do użytku w 2011 r. współfinansowana była przez Unię Europejską z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Przy jej budowie zastosowano najnowsze, innowacyjne technologie o światowych standardach, dzięki którym jest ona przyjazna dla środowiska. Gruntownej modernizacji poddano również baterię nr 2. Spełnia ona teraz wszystkie normy ochrony środowiska. – Obecnie realizowane jest kolejne duże zadanie - budowa baterii koksowniczej 4 bis – przeznaczonej do produkcji koksu odlewniczego. Jej uruchomienie przewidujemy w II połowie 2017 r. Dzięki większej pojemności komór oraz dłuższego czasu koksowania, zmniejszy się liczba cyklów technologicznych, co tym samym korzystnie wpłynie na poziom emisji szkodliwych gazów do atmosfery – mówi Józef Lis, Prezes Zarządu Koksownia Częstochowa Nowa Sp. z o.o., i dodaje: – Oddaliśmy do użytku również inną wielką inwestycję o znaczeniu ekologicznym, czyli nową instalację oczyszczania gazu koksowniczego. Zastosowaliśmy w niej nowatorskie w skali światowej rozwiązania, służące do wyodrębnienia produktów węglopochodnych z surowego gazu koksowniczego do poziomu, który zapewnia zakwalifikowanie go jako paliwa ekologicznego. Można powiedzieć, że ta inwestycja spełnia bardziej funkcję ekologiczną, niż ekonomiczną, gdyż nowa instalacja nie wpłynie na zwiększenie produkcji koksu, ale właśnie na lepsze oczyszczenie gazu z siarkowodoru, amoniaku, benzolu i smoły, co z kolei sprawi, że charakterystyczny zapach wydobywający się z koksowni zostanie wyraźnie ograniczony. Dodatkowym atutem zmiany technologii jest uzyskanie czystej siarki, która jest pełnowartościowym produktem handlowym.
Nowa instalacja oczyszczania gazu jest umieszczona na platformie zabezpieczającej, tzw. tacy. Oznacza to, że w przypadku wystąpienia awarii ryzyko przedostania się substancji szkodliwych do gleby i wód gruntowych zostanie zdecydowanie ograniczone. Dodatkowym pozytywnym dla środowiska aspektem są kompaktowe wymiary instalacji. O ile dawne węglopochodne zajmowały teren około 20 hektarów, to nowe mieszczą się na 2,5 ha.
Obecnie trwają prace przy budowie nowej sortowni koksu oraz krytego składowiska węgla. Wpłynie to na dalszą redukcję emisji pyłu węglowego i zawieszonego, szczególnie uciążliwego dla otoczenia. Zgodnie z planami nowe składowisko powstanie do końca 2018 r.
Jak podkreśla prezes J. Lis: – Wszystkie te inwestycje sprawiają, że w ostatnich latach jesteśmy przedsiębiorstwem o największej dynamice rozwoju w branży koksowniczej w Polsce, a nasza oferta cieszy się dużą popularnością zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym. Obecnie na eksport sprzedajemy ok. 80 proc. produkcji, zwłaszcza do sąsiednich państw. Pomimo trudności związanych ze skokowym wzrostem cen węgla, które pojawiły się w czwartym kwartale ubiegłego roku i zaburzyły równowagę na rynku węgla i koksu udało się nam zachować stabilny poziom produkcji i sprzedaży. Prowadzone w naszym przedsiębiorstwie inwestycje należą do największych na polskim rynku koksowniczym i obecnie należymy do grona najnowocześniejszych, kompaktowych zakładów tej branży w Europie. Efektem tych prac jest również znacznie mniejszy wpływ produkcji na środowisko. W najbliższym czasie planujemy kolejne przedsięwzięcia proekologiczne, chcąc tym samym udowodnić, że nasza działalność wcale nie musi być szkodliwa. Co więcej, właśnie koks i gaz koksowniczy mogą być najbardziej ekologicznymi paliwami z punktu widzenia emisji substancji podczas spalania.
Ekologia przede wszystkim
W swojej działalności spółka kierując się troską o środowisko naturalne, dotrzymuje wszelkich standardów w zakresie ekologii i ochrony środowiska, stosuje i wdraża techniki BAT (z ang. Best available technology – standard służący określaniu wielkości emisji zanieczyszczeń dla większych zakładów przemysłowych w UE). W Koksowni wdrożono także Zintegrowany System Zarządzania, który jest utrzymywany i doskonalony zgodnie z wymaganiami norm: ISO 9001 – Zarządzanie Jakością, ISO 14001 – Zarządzanie Środowiskowe oraz PN-N 18001 – Zarządzanie Bezpieczeństwem i Higieną Pracy. Trwają także przygotowania do certyfikacji systemu zarządzania energią ISO 500001.
Oprócz nowoczesnej instalacji oczyszczania gazu koksowniczego, w Koksowni zastosowano również nowoczesne odpylnie baterii nr 1 (zastosowane także w starszej baterii nr 2), które sprawiają, że systemy znacznie ograniczają emisję substancji szkodliwych do atmosfery. Instalacja do produkcji koksu znacząco zmniejszyła emisję pyłów (PM 10, PM 2,5) i gazów (SO2, CO, NO2). Nowa instalacja węglopochodnych oddana do użytku w 2015 r., w kolejnym roku była optymalizowana i dziś można powiedzieć, że dzięki wykorzystaniu unikalnych rozwiązań technicznych uzyskano znaczne efekty ekologiczne. Inwestycja wyeliminowała ok. 90 procent emisji niezorganizowanej, czyli tak zwanej niskiej, najbardziej uciążliwej dla otoczenia. W największym stopniu redukcja dotyczyła emisji substancji BTX: benzenu, toluenu, ksylenu. – Wprowadzając nowe technologie kładziemy duży nacisk na pełną zgodność z obowiązującymi normami, starając się wybrać jak najbardziej ekologiczne rozwiązania. Poprzez wdrażanie systemów środowiskowych chcemy pokazać nasze zaangażowanie w zmniejszanie negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne. Dążenie do uzyskania jak najlepszej jakości produktu przy zachowaniu pełnej zgodności z normami unijnymi jest sprawą priorytetową dla spółki – zaznacza prezes J. Lis.
Aby okoliczni mieszkańcy mogli się przekonać jak dużą wagę Koskownia Częstochowa Nowa przywiązuje do kwestii ochrony środowiska, zarząd planuje zorganizować dzień otwarty. Wszyscy zainteresowani częstochowianie będą mogli odwiedzić przedsiębiorstwo i zobaczyć na własne oczy, że Koksownia Częstochowa Nowa to nowoczesny, czysty zakład, który dba o środowisko.
Tradycje i perspektywy
Koksownia Częstochowa Nowa jest nowa w każdym wymiarze. To nowe technologie, inwestycje i polityka zarządzania ochroną środowiska. Od momentu wejścia spółki do Grupy Zarmen Koksownia nieustannie inwestuje w rozwój i nowe technologie. Nowoczesne rozwiązania pozwalają spełnić podstawowe wymogi rynkowe, bez których trudno byłoby utrzymać się w tej branży. Dzisiaj spółka może oferować produkt wysokiej jakości, w konkurencyjnej cenie, a jest to możliwe tylko dzięki ciągłemu rozwojowi i mądrej polityce w zakresie ochrony środowiska. – Inwestycje przeprowadzone w ostatnich latach w Koksowni kosztowały blisko 600 milionów złotych, ale dzięki nim zakład stał się nowoczesny i zdecydowanie mniej uciążliwy dla środowiska. Obecnie trwają prace wyburzeniowe starej instalacji węglopochodnych. To dla nas duże wyzwanie ekologiczne, ponieważ konieczne jest zastosowanie specjalnych procesów rozbiórki i utylizacji urządzeń. Na uzyskanym w ten sposób obszarze, już za kilka miesięcy, po wyburzeniu starych budynków, powstaną tereny zielone osłaniające Koksownię. To kolejny krok w dążeniu do postrzegania Koksowni Częstochowa Nowa jako przedsiębiorstwa przyjaznego środowisku naturalnemu – podsumowuje prezes Józef Lis.
Joanna Chrustek, Joanna Jakoweńko
