W jaki sposób można zmienić lekarza pierwszego kontaktu dla osoby z psychiczną przypadłością, gdy wybrana lekarka odeszła, zmieniając pracę. W przychodni odmówiono mi wyboru innego lekarza, gdyż musi to zrobić sama zainteresowana, a z zainteresowaną nie ma na tyle kontaktu, żeby sama poszła – pisze pani Magda. I druga sprawa: w jaki sposób przenosi się dokumentację, gdyby chora wybrała innego lekarza. Czy przenosi ją pacjent, czy przychodnia, gdyż przyczyna zmiany powstała po stronie placówki medycznej – zastanawia się kobieta.
Pacjent ma prawo do bezpłatnego wyboru lekarza nie częściej niż trzy razy w roku kalendarzowym, a w przypadku każdej kolejnej, nieuzasadnionej zmiany należy wnieść opłatę w wysokości 80 złotych. Opłaty nie pobiera się m.in. w przypadku zmiany miejsca zamieszkania lub w przypadku zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza, pielęgniarkę lub położną lub z innych przyczyn powstałych po stronie świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej.
W przypadku wyboru czy zmiany lekarza nie obowiązuje rejonizacja, a więc możemy zapisać się do każdej przychodni na terenie kraju, która ma podpisaną umowę z NFZ i wybrać „swojego” lekarza. Musimy tylko we własnym imieniu wypełnić i podpisać deklarację wyboru. W innych sytuacjach deklarację może złożyć pełnoletni opiekun lub opiekun prawny niepełnoletnich dzieci oraz opiekun ustanowiony dla potrzebującej go osoby. Zatem gdy osoba chora lub niedołężna nie może sama tego zrobić, powinna kogoś upoważnić. Natomiast stanowisko Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia w tej sprawie brzmi następująco: zgodnie z zapisami umowy o udzielanie świadczeń gwarantowanych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, w przypadku zaprzestania przez lekarza poz udzielania świadczeń u danego świadczeniodawcy (np. zmiana miejsca pracy lekarza), świadczeniodawca udziela świadczeń pacjentom zadeklarowanym do tego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, do czasu dokonania ponownego wyboru lekarza. Złożona uprzednio deklaracja (pomimo odejścia lekarza) zachowuje ważność do czasu ponownego złożenia deklaracji przez pacjenta.
Dokumentacja medyczna prowadzona przez świadczeniodawcę (w przychodni, szpitalu, poradni) jest własnością świadczeniodawcy, a pacjent ma tylko prawo wglądu w nią. Jeżeli pacjent jest nieprzytomny, dostęp do dokumentacji ma osoba wcześniej upoważniona przez niego.
Dokumentacja pacjenta zawsze pozostaje w przychodni, w której ten lekarz przyjmował. Jeśli lekarz odchodzi, a pacjent przenosi się za nim albo przechodzi do lekarza w innej placówce medycznej i chce mieć ciągłość dokumentacji, sam pacjent musi o to zadbać. Nie ma znaczenia fakt, czy wybiera innego lekarza, bo chce, czy dlatego, że musi (przyczyna leży po stronie placówki medycznej). Może zwrócić się o skserowanie dokumentacji od razu albo w dowolnym momencie, o ile nie upłynął okres jej przechowywania. Musi bowiem pamiętać, że dokumentacja medyczna przechowywana jest przez 20 lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu. Zmieniając lekarza na własne życzenie, trzeba zapłacić za kserowanie (jedna strona 75 gr).

Jeżeli lekarz odejdzie z pracy, przychodnia musi zaproponować innego
Podstawa prawna
Art. 23–30 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 159 ze zm.). Par. 78 rozporządzenia ministra zdrowia z 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 177 ze zm.).