Jednorazowy zakup kilku leków w aptece może stanowić wydatek nawet kilkuset złotych. Są jednak sposoby na to, aby w medykamenty zaopatrywać się taniej
Czy lekarz przepisze odpowiednik
Po ostatnich zmianach na liście refundacyjnej znacząco podrożał jeden z medykamentów, który stosuję przewlekle. Czy mogę obniżyć jego koszt?
TAK
Wiele leków ma swoje odpowiedniki. Są tańsze, ale mają taki sam skład chemiczny jak lek oryginalny. Każdy pacjent ma prawo do leczenia nimi. Warto więc zapytać lekarza o to, czy specyfik, który przepisywał dotąd choremu, nie ma refundowanego zamiennika w bardziej przystępnej cenie. Lekarzom zdarza się bowiem zapominać o poinformowaniu pacjenta o możliwości zamiany drogiego leku na tańszy.
Podstawa prawna
Art. 44 ustawy z 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. nr 122, poz. 696 ze zm.).
Czy aptekarz wyda choremu tańszy lek
Lekarz przepisał mi bardzo drogi specyfik. Słyszałem, że ma on jednak tańszy odpowiednik. Czy muszę wrócić po receptę do lekarza?
NIE
Jeżeli pacjent zapomniał zapytać o tańszy zamiennik w gabinecie lekarza, może zasięgnąć informacji w aptece. Każdy farmaceuta ma obowiązek poinformować go o możliwości nabycia leku innego niż przepisany na recepcie (o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej i o tym samym wskazaniu terapeutycznym). Na życzenie pacjenta powinien go wydać bez konieczności odsyłania chorego po nową receptę. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy lekarz na recepcie umieścił dopisek: „nie zamieniać”. W takiej sytuacji farmaceuta nie ma prawa zastępować przepisywanego leku innym o takim samym składzie.
Podstawa prawna
Par. 8 ust. 2 rozporządzenia ministra zdrowia z 8 grudnia 2011 r. w sprawie ogólnych warunków umów na realizację recept oraz ramowego wzoru umowy na realizację recept (Dz.U. nr 271, poz. 1606).
Czy leki są dostępne tylko w kraju
Od roku leczę się przewlekle. Stosuję specyfik, który w Polsce jest bardzo drogi. Słyszałam, że w innych państwach UE można go kupić taniej. Czy polską receptę mogę zrealizować tylko w kraju?
NIE
Polscy pacjenci mogą korzystać z dobrodziejstw integracji naszego kraju z Unią Europejską. Jednym z nich jest dostęp do tańszych leków za granicą. Wymaga to co prawda większego wysiłku od chorego, ponieważ musi samodzielnie sprawdzić ceny farmaceutyków w innych państwach UE. Jeżeli ustali, że specyfik opłaca mu się kupić w innym kraju członkowskim, zrealizowanie tego zamiaru będzie już jednak bardzo proste. Może bowiem nabyć medykament na podstawie recepty wystawionej przez swojego lekarza w Polsce. Jest to możliwe dzięki wzajemnej uznawalności recept we wszystkich państwach UE. Ta zasada obowiązuje od ponad dwóch lat na podstawie specjalnej dyrektywy Komisji 2012/52/UE ustanawiającej środki ułatwiające uznawanie recept lekarskich wystawionych w innym kraju członkowskim. Pacjent wykupi w innym państwie członkowskim (na zasadach tam obowiązujących) leki zlecone przez polskiego lekarza, jeśli zostały one przepisane na tzw. recepcie transgranicznej. Ten dokument jest wystawiany w jednolity sposób i honorowany na terenie całej Unii. Recepta transgraniczna została także wprowadzona do polskiego porządku prawnego. Lekarz ma obowiązek przepisać leki na tym specjalnym druku, jeśli zażąda tego pacjent. Recepta transgraniczna od polskiej różni się tylko nieznacznie. Zawiera m.in. dodatkowe elementy, takie jak adres e-mail lekarza oraz oznaczenia PL.
Podstawa prawna
Par. 1 rozporządzenia ministra zdrowia z 6 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie recept lekarskich (Dz.U. poz. 1293).
Czy leki można kupować rzadziej
Leczę się prywatnie u kardiologa. Od dwóch lat przyjmuję te same leki, ale raz na kwartał muszę zapłacić za wizytę tylko po to, aby lekarz przepisał mi nowe recepty. Czy nie może mi on zlecić dłuższej kuracji?
TAK
W październiku ubiegłego roku Ministerstwo Zdrowia wprowadziło ważne dla pacjentów udogodnienie. Będą oni mogli rzadziej chodzić do lekarza po receptę, a tym samym ograniczyć wydatki na terapię, jeśli leczą się prywatnie. Lekarz wcześniej mógł wypisać choremu leki wystarczające do 90-dniowej kuracji. Mógł je rozpisać maksymalnie na trzech receptach. Obecnie może zlecić choremu lekarstwa wystarczające nawet na rok. Tym samym chory przez tak długi okres nie będzie musiał pojawiać się u niego w gabinecie. Lekarz może jednorazowo wypisać maksymalnie 12 recept, przy czym na jednej nie wolno mu przepisać ilości leku na więcej niż 120 dni stosowania.
Podstawa prawna
Par. 1 rozporządzenia z 11 września 2014 r. zmieniającego rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie recept lekarskich (Dz.U. poz. 1239).
Czy przewlekle chorym przysługują ulgi
Leczę się przewlekle i co miesiąc wykupuję te same leki refundowane. Czy mogę skorzystać ze zniżek, aby zmniejszyć koszty leczenia?
TAK
Wszystkie osoby, które płacą składkę zdrowotną, mają prawo do zakupu leków refundowanych. Są one wydawane za odpłatą ryczałtową (3,20 zł), bezpłatnie lub z częściową odpłatnością (50 lub 30 proc.) do wysokości limitu. O tym, z jaką odpłatnością dla pacjenta sprzedawany jest dany lek w aptece, decyduje minister zdrowia. On też ustala limit finansowania, do wysokości którego dany specyfik jest refundowany przez NFZ. Jeżeli cena detaliczna leku refundowanego przekracza ten limit, różnicę dopłaca pacjent. Jednak pewne grupy chorych mają szczególne uprawnienia przy nabywaniu lekarstw. Część pacjentów ze względu np. na wiek oraz stan zdrowia ma prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w medykamenty. Warto więc ustalić, czy nie przysługuje nam taki przywilej. Bezpłatnie w leki zaopatrują się inwalidzi wojenni, osoby represjonowane, ich współmałżonkowie pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu, wdowy i wdowcy po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnione do renty rodzinnej. Inne grupy pacjentów korzystają ze znacznych zniżek przy realizacji recepty. Bezpłatnie, ale do wysokości limitu ustalonego przez ministra zdrowia zaopatrują się w leki m.in. zasłużeni honorowi dawcy krwi.
Podstawa prawna
Art. 46 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm).
Czy receptę można przepisać w aptece
Lekarz przepisał trzy leki, ale zapas jednego z nich został mi jeszcze z poprzedniego miesiąca. Czy ten specyfik mogę wykupić za kilka dni, kiedy otrzymam kolejną wypłatę?
TAK
Nie jest konieczne zrealizowanie całej recepty jednorazowo. Pacjent może wykupić część leków przepisanych przez lekarza, a z pozostałych zrezygnować. Oznacza to jednak konieczność uzyskania nowej recepty od lekarza. Istnieje jednak sposób na to, aby bez konieczności składania kolejnej wizyty w gabinecie lekarskim wykupić pojedynczy lek w późniejszym terminie. Można poprosić farmaceutę o odpis recepty, a właściwie tylko tego leku, który chcemy wykupić np. w kolejnym miesiącu. Aptekarz ma obowiązek sporządzić odpis na żądanie chorego. Niestety jest realizowany on z pełną odpłatnością, co oznacza, że lek wykupimy co prawda później, ale bez zniżki. Ponadto w takiej sytuacji dany medykament można nabyć tylko w tej aptece, w kórej odpis został sporządzony.
Podstawa prawna
Par. 8 ust. 4 rozporządzenia z 8 marca 2012 r. w sprawie recept (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 319).