W medycynie doszliśmy do momentu, gdy wiedza o możliwych przyczynach chorób przewyższa wiedzę jak im zaradzić - ocenił minister zdrowia Łukasz Szumowski na III Międzynarodowym Forum Medycyny Personalizowanej. Według niego, ścieżki terapii powinna wskazywać medycyna personalizowana.
Prezydent i premier w pismach do uczestników konferencji ocenili, że rozwój medycyny personalizowanej może przynieść korzyści zarówno obywatelom, jak i państwu. "Dostrzegamy potrzebę implementacji takiego leczenia w naszym kraju" – napisał premier.
W poniedziałek w Warszawie organizowane jest III Międzynarodowe Forum Medycyny Personalizowanej. Medycyna personalizowana pomaga wybrać metodę leczenia, uwzględniając indywidualne cechy pacjenta i jego choroby. Wiele groźnych chorób występuje w genetycznie odmiennych podtypach, które różnią się pod względem przebiegu klinicznego oraz rokowań. W konsekwencji, odpowiedź na leczenie dwóch pacjentów, którzy pozornie cierpią na tę samą chorobę i są poddawani identycznym schematom leczenia, może być całkowicie odmienna.
Obecny na Forum minister zdrowia Łukasz Szumowski zwracał uwagę, że choć badania dużych grup pacjentów są potrzebne i pomocne, to jednak w praktyce terapia często musi być dostosowana do potrzeb konkretnego chorego.
Zdaniem ministra, medycyna personalizowana powinna wskazać ścieżki postępowania - terapii i wykorzystania danych, które trzeba rozwijać, aby pomagać pacjentom. Ocenił, że postęp w dziedzinie medycyny molekularnej i analizy baz danych jest szybki, teraz jednak musimy się nauczyć wykorzystywać te możliwości. "Doszliśmy do momentu, w którym wiedza o możliwych przyczynach i skutkach pewnych mutacji sekwencji genetycznych przewyższa wiedzę o tym, co robić dalej" – ocenił Szumowski.
"Potrzebujemy konkretnych wskazówek, co z tą wiedzą powinniśmy zrobić. Są oczywiście takie jednostki, że wiemy, że powinniśmy wdrożyć terapię, ale w większości nowych danych, w większości nowo wykrywanych czynników ryzyka, nie mamy określonych ścieżek terapeutycznych, nie mamy określonych programów diagnostycznych, nie mamy określonej wiedzy, że ten pacjent powinien zrobić sobie badanie co 2 lata, co 5 lat, a potem zaproponować mu leczenie farmakologiczne, chirurgiczne, radioterapię" – powiedział minister.
Organizatorzy Forum zwracają uwagę, że medycyna personalizowana spowodowała znaczący postęp w skuteczności leczenia onkologicznego - obecnie leki celowane stanowią ponad 73 proc. leków stosowanych w czerniaku, 51 proc. w raku jelita grubego, 32 proc. w raku piersi i po 21 proc. w nowotworach szyi i głowy. Najnowsze statystyki pokazują, że już ponad jedna czwarta wszystkich nowych leków zatwierdzonych przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (US Food and Drug Administration - FDA) to leki medycyny personalizowanej i - jak wskazują organizatorzy Forum - w ciągu najbliższych pięciu lat ich liczba może wzrosnąć o 69 proc.
Prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki skierowali do uczestników Forum pisma, w których zwracali uwagę, że rozwój medycyny personalizowanej może przynieść korzyści zarówno obywatelom, jak i państwu.
Prezydent ocenił, że postępy genetyki i innych dziedzin "nie tylko umożliwiają, ale wręcz wymuszają indywidualne podejście do pacjenta". "Wrażliwość wobec osoby chorego i jego cierpienia buduje relacje oparte na zaufaniu, które staje się potężnym sprzymierzeńcem w walce z chorobą. Jestem przekonany, że rozwój medycyny personalizowanej będzie sprzyjał takiemu postrzeganiu pacjentów i przyniesie tak bardzo oczekiwany przełom w leczeniu groźnych chorób, w tym plagi naszych czasów, jaką niewątpliwie są nowotwory" – napisał prezydent.
Zwrócił uwagę, że medycyna personalizowana pozwala także efektywniej gospodarować środkami przeznaczanymi na ochronę zdrowia. "To przykład, że między korzyścią dla obywateli i oszczędnościami po stronie państwa nie ma konfliktu interesów, jeśli tylko działa się dla wspólnego dobra. Rozsądna polityka budżetowa to wydawanie publicznych pieniędzy w sposób celowy i skuteczny, a rozwój medycyny personalizowanej jest wielkim krokiem w tym kierunku" – zaznaczył prezydent.
Premier Mateusz Morawiecki zwrócił uwagę, że "medycynę personalizowaną cechuje niespotykany dotąd potencjał terapeutyczny, ale też potencjał ekonomiczny". "Wiemy, że niesie ona ze sobą wyzwania etyczne, prawne, systemowe i finansowe. Jest także sprawdzianem osobistym dla profesjonalistów medycznych, którzy muszą dysponować wrażliwością na specyficzne potrzeby poszczególnych pacjentów. To wielkie wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej w Polsce, ale – nie mamy wątpliwości – także konieczność rozwojowa" – napisał.
Premier ocenił, że wdrożenie rozwiązań medycyny personalizowanej jest szansą na wyższą jakość leczenia. "Dostrzegamy potrzebę implementacji takiego leczenia w naszym kraju" – zapewnił.
Z danych przedstawionych przez organizatorów Forum wynika, że w ciągu ostatnich pięciu lat nakłady finansowe na medycynę personalizowaną wzrosły niemal o 100 proc., a do roku 2020 ten rynek może być wart nawet 149 mld dolarów. Obecnie medycyna personalizowana największe zastosowanie znajduje w onkologii, jednak coraz częściej jej osiągnięcia wykorzystuje się m.in. w kardiologii, reumatologii oraz w leczeniu choroby Alzheimera i Parkinsona.
"Dostrzegam, że medycyna personalizowana staje się coraz powszechniejszym podejściem, a przyszłość medycyny upatruję właśnie w indywidualnym podejściu do diagnostyki i terapii. Wprowadzone niedawno możliwości finansowania badań genetycznych przez NFZ niewątpliwie ułatwią rozwój medycyny personalizowanej w Polsce" - ocenił Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Personalizowanej prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gaciong, który jest także przewodniczącym naukowej rady programowej Forum.
III Międzynarodowe Forum Medycyny Personalizowanej zorganizowała Polska Koalicja Medycyny Personalizowanej - Stowarzyszenie. Wydarzenie zostało objęte patronatem ministra nauki i szkolnictwa wyższego, wicepremiera Jarosława Gowina oraz honorowym patronatem Ministra Zdrowia.