Subskrybuj nas na Youtube
Policja, straż pożarna i służby ratunkowe mają być kolejnymi instytucjami, z którymi osoby niesłyszące będą miały ułatwiony kontakt. Odpowiednie zmiany w tym zakresie przewiduje przygotowany przez senacką komisję samorządu terytorialnego i administracji państwowej projekt nowelizacji ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz.U. poz. 1243 ze zm.). Jednak zaproponowane w niej rozwiązania budzą wątpliwości Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) oraz samorządów, dla których będą oznaczać dodatkowe koszty.
Weryfikacja umiejętności
Jedną z najważniejszych zmian przewidzianych w projekcie jest ta dotycząca udostępniania osobom niepełnosprawnym usługi pozwalającej na komunikowanie się oraz tłumacza znającego m.in. polski język migowy (PJM) lub system językowo-migowy (SJM). Obecnie taki obowiązek mają organy administracji publicznej, w tym np. urzędy gmin, miast powiatowych, urzędy skarbowe czy ZUS. Senatorowie proponują zaś, aby ta grupa została poszerzona o jednostki systemu ratownictwa medycznego, policji, straży gminnej oraz straży pożarnej. Ta zmiana jest wyjściem naprzeciw postulatom zgłaszanym przez organizacje zrzeszające i działające na rzecz osób niesłyszących, które wielokrotnie zgłaszały problemy związane z utrudnionym kontaktem ze służbami ratunkowo-interwencyjnymi. Wśród nich jest Polski Związek Głuchych, który pozytywnie ocenia tę zmianę przepisów, a nawet uważa, że powinna objąć wszystkie podmioty lecznicze.
Inne stanowisko w tej kwestii zajęło natomiast MRPiPS, które wskazuje, że nakładanie obowiązku zapewnienia usług tłumacza języka migowego na kolejne podmioty jest niezasadne ze względu na to, że teraz nie ma żadnej możliwości zweryfikowania ich umiejętności. Żadna instytucja nie organizuje bowiem państwowych egzaminów ani nie wydaje certyfikatów, które potwierdzałyby odpowiedni stopień znajomości języka migowego. Mogłoby więc dojść do sytuacji, w której z powodu korzystania z pomocy tłumacza o niedostatecznym poziomie jego znajomości zagrożone byłoby życie lub zdrowie osoby niesłyszącej. Dlatego w opinii resortu ustawa z 19 sierpnia 2011 r. powinna zostać znowelizowana dopiero wtedy, gdy zostanie opracowany i wdrożony system certyfikacji (ma się tym zająć Polska Rada Języka Migowego).
Kosztowna komunikacja
Poza rozszerzeniem grupy podmiotów, które muszą zapewniać usługę tłumacza, projekt zakłada też wprowadzenie dla organów administracji dodatkowych obowiązków związanych z obsługą osób niesłyszących. Należy do nich udostępnianie wszystkich niezbędnych informacji związanych z funkcjonowaniem urzędu w formie komunikatu audiowizualnego nagranego w języku migowym (zamieszczonego na stronie internetowej) oraz zapewnienie możliwości komunikacji audiowizualnej, czyli zdalnego dostępu do profesjonalnego tłumacza lub przeszkolonego pracownika urzędu za pośrednictwem komunikatora internetowego. Ponadto organy administracji zostaną zobligowane do opracowania dokumentów potrzebnych do załatwienia danej sprawy w formie dostępnej dla osób głuchoniemych, np. przetłumaczonych na język migowy.
– Nowe wymagania będą oznaczać dla samorządów koszty związane chociażby z dostosowaniem stron internetowych i informacji w nich zawartych i wykonaniem tłumaczeń dokumentów – mówi Joanna Proniewicz ze Związku Miast Polskich.
Z kolei zapewnienie dostępu do usług tłumacza online wymusi konieczność zatrudnienia takiej osoby nastałe. Zarząd ZMP zamierza więc w najbliższym czasie zwrócić się do senatorów o wskazanie źródeł finansowania zaproponowanych zmian. Podobne zastrzeżenia związane ze stroną finansową projektu ma też Ministerstwo Finansów, które wytyka brak określenia całkowitych kosztów, jakie będzie powodował nie tylko dla organów administracji, ale też dla pozostałych podmiotów objętych nowymi regulacjami.
Co na te zarzuty odpowiadają senatorowie?
– Zostaną one przeanalizowane i wtedy zostanie podjęta decyzja o dalszych losach projektu – mówi DGP Stanisław Pająk, senator PiS i wiceprzewodniczący senackiej komisji samorządu terytorialnego.
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy
