Nasza spółka złożyła wniosek do urzędu gminy o zezwolenie na zajęcie pasa drogowego – w tym chodnika – w związku z budową przyłącza światłowodowego do jednego z budynków. Jednak od kilku tygodni nie może doczekać się decyzji, a terminy naglą. Czy możemy przystąpić do prac przed uzyskaniem decyzji?
Niestety nie. Z art. 40 ust. 1–2 ustawy o drogach publicznych wynika, że zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg, wymaga bowiem zezwolenia zarządcy drogi, wydanego w drodze decyzji administracyjnej. W treści przepisu wskazano wyraźnie, że chodzi tutaj m.in. o zezwolenia dotyczące:
1) prowadzenia robót w pasie drogowym;
2) umieszczania urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
3) umieszczania obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;
4) zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1–3.
Spółka podejmując prace bez uzyskania odpowiedniej decyzji, naraża się na karę pieniężną. Zgodnie bowiem z art. 40 ust. 12 pkt 1 ww. ustawy za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia lub bez zawarcia odpowiedniej umowy zarządca drogi wymierza (w drodze decyzji administracyjnej) karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4–6. Warto podkreślić przy tym, że w orzecznictwie sądowym akcentuje się, że nałożenie kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego jest obligatoryjne. Niestety argumenty związane z ważnością prowadzonej inwestycji, terminami – nie mają tu znaczenia.
Właściwie jedynym racjonalnym rozwiązaniem – w przypadku zaniechań w rozpoznaniu wniosku spółki przez urząd – jest zastosowanie trybu ponaglenia, o którym mowa w art. 37 par. 1 kodeksu postępowania administracyjnego (por. wyrok WSA w Lublinie z 14 stycznia 2020 r., sygn. akt III SA/Lu 403/19). Z tej regulacji wynika, że stronie służy prawo do wniesienia ponaglenia, jeżeli:
1) nie załatwiono sprawy w terminie określonym w art. 35 lub przepisach szczególnych ani w terminie wskazanym zgodnie z art. 36 par. 1 (bezczynność);
2) postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy (przewlekłość).
Warto dodać, że w razie braku efektu ponaglenia, spółce przysługuje także skarga do sądu administracyjnego na bezczynność organu.
Podstawa prawna
• art. 40 ust. 1–2 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 470; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1087)
• art. 37 par. 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1298)