Czy uwzględnić dodatek stażowy w podstawie świadczenia rehabilitacyjnego

PYTANIE: Pracownik naszego urzędu gminy do 9 stycznia 2025 r. pobierał zasiłek chorobowy. Wyczerpał okres zasiłkowy, więc wystąpił do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne. ZUS przyznał mu świadczenie na trzy miesiące od 10 stycznia 2025 r. Pracownik jest uprawniony do dodatku stażowego – czy musimy uwzględnić go w podstawie świadczenia rehabilitacyjnego?

ODPOWIEDŹ: Tak, dodatek stażowy jest uwzględniany w podstawie świadczenia rehabilitacyjnego.

UZASADNIENIE: Po wykorzystaniu okresu zasiłkowego ubezpieczony może wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy.

Świadczenie rehabilitacyjne jest przyznawane przez ZUS. Płatnik zasiłków otrzymuje decyzję w tej sprawie, ponieważ to on wypłaca świadczenie rehabilitacyjne, jak również ustala jego wysokość.

Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne

Przy ustalaniu wysokości stosujemy art. 19 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym świadczenie rehabilitacyjne wynosi:

• 90 proc. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – za okres pierwszych trzech miesięcy,
• 75 proc. tej podstawy – za pozostały okres,
• 100 proc. tej podstawy – jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży.

Oznacza to, że świadczenie rehabilitacyjne będzie obliczane od podstawy dotychczas wypłacanego zasiłku chorobowego. Natomiast zgodnie z art. 36 ustawy zasiłkowej, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Trzeba jednak pamiętać również o art. 19 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim, dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji. Wskaźnik waloryzacji uzależniony jest od tego, na jaki kwartał przypada pierwszy dzień okresu, za jaki ZUS przyznał świadczenie rehabilitacyjne. W opisywanym przypadku dzień ten przypada na I kwartał roku, dlatego zastosowanie będzie miał pkt 1 wskazanego wyżej przepisu. Zgodnie z nim, jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w I kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w III kwartale w stosunku do I kwartału ubiegłego roku kalendarzowego. Wskaźnik ten dla I kwartału 2025 r. wynosi 100,2 proc. O taki wskaźnik należy więc pomnożyć podstawę zasiłku, który w opisywanej sytuacji pracownik pobierał do 9 stycznia 2025 r.

Czego się nie uwzględnia - ważna zasada

Odpowiadając na pytanie dotyczące uwzględniania dodatku stażowego, trzeba odwołać się do art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się tych składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli te składniki są mu wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

Zasadę tę należy stosować, gdy rozpatrujemy, czy należy wliczyć dany składnik wynagrodzenia do podstawy wymiaru każdego zasiłku, a także świadczenia rehabilitacyjnego. Jeśli bowiem okaże się, że dany składnik wypłacany jest za okres, w którym pracownik pobiera zasiłek chorobowy, ale już nie za okres, w którym pracownik pobiera np. zasiłek opiekuńczy, to wówczas do podstawy zasiłku chorobowego składnik nie będzie wliczany, ale do podstawy zasiłku opiekuńczego – już tak. Tego rodzaju różnice mogą ujawnić się także w przypadku zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego.

Przepisy dotyczące pracowników samorządowych

W odniesieniu do pracowników samorządowych, o których mowa w pytaniu, na uwagę zasługuje par. 7 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zgodnie z nim dodatek za wieloletnią pracę przysługuje pracownikowi samorządowemu za dni, za które otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które pracownik samorządowy otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego. Przepis ten nie wymienia świadczenia rehabilitacyjnego. Co prawda art. 21 ustawy zasiłkowej stanowi, że ilekroć w przepisach mowa o zasiłku chorobowym, należy przez to rozumieć również świadczenie rehabilitacyjne, jednak jednocześnie wymienia przepisy, do których ta zasada ma zastosowanie. Chodzi tu o przepisy o:

• ubezpieczeniu społecznym,
• ubezpieczeniu zdrowotnym,
• emeryturach i rentach,
• oraz przepisy, które uzależniają uprawnienia od dochodu rodziny.

Nie dotyczy to zatem przepisów o wynagradzaniu pracowników samorządowych. A to prowadzi do wniosku, że skoro świadczenie rehabilitacyjne nie jest wymienione w par. 7 ust. 2 rozporządzenia, oznacza to, że dodatek stażowy nie jest wypłacany obok świadczenia rehabilitacyjnego, a więc powinien zostać uwzględniony w jego podstawie.©℗