Rozporządzenie ministra rozwoju i technologii z 27 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. poz. 2442; dalej: rozporządzenie zmieniające), znane jest w mediach głównie jako regulacja adresowana do inwestorów budowlanych.
Jednak niesie ono za sobą nie tylko zmiany, które mają na celu ograniczenie praktyk związanych z tzw. patodeweloperką. Na nowelizację rozporządzenia powinny zwrócić uwagę również jednostki samorządu terytorialnego – i chodzi tu nie tylko o organy zajmujące się wydawaniem pozwoleń na budowę. Wiele wprowadzanych od 1 kwietnia 2024 r. nowych regulacji będzie miało np. znaczenie dla prowadzonej przez gminy polityki przestrzennej względem terenów ogólnodostępnych. Przedstawiciele administracji powinni przyjrzeć się również np. regulacjom, które wprowadzają wymogi urządzania pomieszczeń przeznaczonych do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami oraz pomieszczeń dla matek z dzieckiem w większych budynkach publicznych. Istotną nowością jest też wprowadzenie przepisów dotyczących odległości między budynkami magazynowymi a granicą działki.
publiczne place bez betonu, z obowiązkową zielenią
W par. 3 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1225, ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2442; dalej: rozporządzenie w sprawie warunków technicznych), od 1 kwietnia wprowadzony zostanie pkt 27, zawierający definicję publicznie dostępnego placu. Należy przez to rozumieć „ogólnodostępny teren służący rekreacji, komunikacji, pełniący także funkcję reprezentacyjną; jest to teren przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako teren placu lub rynku lub jako teren komunikacji drogowej publicznej, a w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – jako użytek gruntowy oznaczony w ewidencji gruntów i budynków jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe lub jako droga, oznaczone odpowiednio symbolem: Bz lub dr”.
Wprowadzenie definicji ma związek z doszczegółowieniem regulacji zawartej w par. 12 ust. 10 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, dotyczącej odległości budynku od granicy działki. Zgodnie z tym przepisem zachowanie odległości, o których mowa w par. 12 ust. 1‒9, nie jest wymagane w przypadku, gdy sąsiednia działka jest działką drogową lub publicznie dostępnym placem. Istotne dla JST jest również wprowadzenie regulacji dotyczącej udziału powierzchni biologicznie czynnej dla publicznie dostępnych placów. Paragraf 39 ust. 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych stanowi, że na działkach przeznaczonych pod publicznie dostępny plac o powierzchni powyżej 1000 mkw. co najmniej 20 proc. jego powierzchni należy urządzić jako teren biologicznie czynny (jeżeli wyższy procent nie wynika z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego).
Wprowadzenie tego przepisu ma przeciwdziałać zabetonowywaniu placów publicznych. Zjawisko to widoczne jest szczególnie w dobie nasilonej rewitalizacji: powstaje coraz więcej ogólnodostępnych rynków, placów lub skwerów placów i innych publicznych miejsc, które są pokryte są niemal w całości chodnikami, a krzewy i drzewa są sadzone często jedynie w betonowych doniczkach, które mają tworzyć wrażenie, że jednak jest zielono. Udział powierzchni biologicznie czynnej na poziomie 20 proc. wydaje się kompromisem między chęcią zapewnienia zielonych placów a realnymi możliwościami w przypadku pojawienia się ograniczeń np. z powodu kanałów technologicznych, garaży podziemnych pod placami.
większe odległości w zabudowie
Zmianie ulegnie par. 12 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, który odnosi się szczegółowo do zasad sytuowania budynków względem granicy działki oraz względem sąsiednich budynków. Zmiany przede wszystkim dotyczą budynków wielorodzinnych.
► Większe odległości między budynkami. Zmienią się wymogi w zakresie minimalnej odległości budynku mieszkalnego wielorodzinnego o wysokości ponad czterech kondygnacji nadziemnych od granicy działki – będzie ona wynosić minimum 5 m, bez względu na to, czy w ścianie usytuowanej w stronę granicy będą okna lub drzwi, czy też nie (par. 12 ust. 1 pkt 3 i 4). Dla porównania: do tej pory odległość ta wynosiła minimum 3 m w przypadku ścian bez okien lub drzwi, a w przypadku ścian z oknami lub drzwiami – 4 m.
Zmiana przepisów skutkować będzie „luźniejszą zabudową”, co może przyczynić się do zwiększenia komfortu użytkowania. W przypadkach omawianych budynków zwróconych ścianą bez okien lub drzwi w stronę granicy dopuszczalne będzie sytuowanie budynku w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy, jeżeli miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje taką możliwość (zmiana w par. 12 ust. 2).
► Balkony też odsunięte dalej. Dodatkowo, w związku z wprowadzeniem w par. 12 ust. 1 pkt 3 i 4 nowej regulacji dotyczącej odległości budynku mieszkalnego wielorodzinnego o wysokości ponad czterech kondygnacji nadziemnych od granicy działki budowlanej, zmieniono także odległość balkonów w takim budynku od granicy działki. Zgodnie z nowym przepisem odległość taka wyniesie 3 m – taki dystans zapewni komfort użytkowania użytkownikom sąsiednich nieruchomości. Dotychczasowa odległość 1,5 m od granicy działki będzie dotyczyła balkonów w innych budynkach niż budynki mieszkalne wielorodzinne o wysokości ponad czterech kondygnacji nadziemnych.
► Więcej biologicznie czynnej powierzchni. Ponadto par. 39 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych po zmianie obejmie także działki budowlane przeznaczone pod budowę budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Postanowiono, że na takich działkach – podobnie jak na działkach, gdzie lokuje się budynki opieki zdrowotnej (z wyjątkiem przychodni) oraz budynki oświaty i wychowania – co najmniej 25 proc. powierzchni działki należy urządzić jako teren biologicznie czynny – jeżeli inny procent nie wynika z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
precyzyjniejsze przepisy o zabudowie w granicach działek
Organy wydające pozwolenia na budowę muszą pamiętać o zmianie w par. 12 ust. 3 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, który będzie się odnosić do wznoszenia budynków w granicach działki. Przepis w nowym brzmieniu stanowi, że dopuszcza się sytuowanie budynku bezpośrednio przy granicy działki budowlanej, jeżeli będzie on przylegał całą długością swojej ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce oraz jego wysokość będzie zgodna z obowiązującym na danym terenie miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Jak napisano w uzasadnieniu do rozporządzenia: „Zmiana dotyczy dopuszczenia «przyklejenia się» do innego budynku, który znajduje się w granicy. Dotychczas regulacja dotyczyła «przylegania swoją ścianą» bez wskazania, że nowy budynek musi przylegać całą długością ściany, co często powodowało wątpliwości interpretacyjne: mianowicie jakie fragmenty ścian budynków powinny do siebie przylegać (czy jak dwa budynki będą do siebie przylegać tylko narożnikami, to już będzie wystarczające czy nie?). Dlatego zostało to uszczegółowione i regulacja teraz precyzuje, że nowy budynek powinien przylegać do budynku istniejącego «całą długością swojej ściany»”. Oznacza to, że istniejący budynek może mieć w granicy dłuższą ścianę niż budynek nowo powstający. Możliwy jest także przypadek, gdy stykające się ze sobą ściany mają taką samą długość. Jednakże nie jest dopuszczalne, żeby nowy budynek miał dłuższą ścianę niż budynek istniejący i żeby takie budynki stykały się ze sobą jedynie narożnikami.
specjalne odległości dla hal i magazynów
Dodano nowy ust. 11 w par. 12 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych dotyczący odległości budynków produkcyjnych lub magazynowych od budynków mieszkalnych lub budynków zamieszkania zbiorowego sytuowanych na działkach innych niż planowany budynek produkcyjny lub magazynowy. Obecnie nie ma wymagań w zakresie odległości pomiędzy tymi budynkami (jedyną regulacją w tym zakresie był par. 271 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych – ze względu na bezpieczeństwo pożarowe). Ze względu na bezpieczeństwo oraz komfort mieszkania wprowadzono do przepisów odległość pomiędzy ścianami budynku magazynowego lub produkcyjnego o powierzchni zabudowy przekraczającej 1000 mkw. a ścianami istniejącego budynku mieszkalnego lub budynku zamieszkania zbiorowego – wynoszącą co najmniej 30 m. Obowiązek ten będzie też dotyczył przypadku, gdy dla budynku mieszkalnego lub zamieszkania zbiorowego istnieje ostateczna decyzja pozwolenia na budowę albo zostało skutecznie dokonane zgłoszenie budowy. Wymagana odległość będzie mierzona w promieniu 30 m od istniejących budynków mieszkalnych lub budynków zamieszkania zbiorowego. Należy pamiętać, że obowiązek ten dotyczy sytuacji projektowania budynku magazynowego lub produkcyjnego, a nie budynku mieszkalnego czy zamieszkania zbiorowego.
loggie i balkony z większą dozą intymności
Wprowadzony par. 95a rozporządzenia w sprawie warunków technicznych ma rozwiązać problem niekomfortowych balkonów, tj. z ażurowymi przegrodami powodującymi brak prywatności, zbyt niskimi ściankami oddzielającymi sąsiadów.
Zgodnie z nową regulacją w budynku mieszkalnym wielorodzinnym w przypadku wykonania więcej niż jednego balkonu na jednej płycie balkonowej należy zastosować pomiędzy tymi balkonami odpowiedną przegrodę. Powinna ona mieć wysokość co najmniej 2,2 m, mierzoną od poziomu posadzki balkonu, oraz szerokość wynoszącą co najmniej szerokości balkonu, a w przypadku gdy balkon ma szerokość równą lub większą niż 2 m – minimum 2 m. Przy ustalaniu szerokości należy uwzględnić barierkę na balkonie – tzn. szerokość przegrody powinna wynosić tyle, ile głębokość balkonu pomniejszona o szerokość balustrady. Przegroda powinna być pełna, czyli bez np. otworów. Powinna się też charakteryzować odpowiednią przepuszczalnością światła – minimalnie 30 proc., maksymalnie 50 proc. W ocenie projektodawcy taka przyciemniona przegroda (np. szklana, luksfery) da poczucie odizolowania od sąsiadów.
niebieskie miejsca: limity pod oknami
Zmiany rozporządzenia w sprawie warunków technicznych dotyczą także wyznaczania w nowych inwestycjach niebieskich miejsc postojowych (dla niepełnosprawnych).
W par. 20 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych wprowadzono ograniczenie co do liczby stanowisk postojowych dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, które mogą być zbliżone do okien budynków – w liczbie nie większej niż 6 proc. ogólnej liczby stanowisk postojowych w ramach inwestycji (jednakże nie mniejszej niż 1). Oczywiście na działce może być więcej niebieskich stanowisk postojowych, jednak muszą się one znajdować w odpowiedniej odległości od okien.
Dotychczas nie było ograniczeń co do liczby takich miejsc zbliżonych do okien. Zdarzało się, że w ramach inwestycji wykonywano większość takich miejsc, zamiast „zwykłych” stanowisk postojowych dla samochodów, tylko dlatego, że dla „zwykłych” stanowisk należy zachować odległość od okien, a dla stanowisk postojowych dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, taki obowiązek nie istnieje.
obowiązkowe pomieszczenia na wózki i rowery
W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych obowiązkowe stanie się sytuowanie pomieszczenia gospodarczego o powierzchni min. 15 mkw. na potrzeby przechowywania rowerów i wózków dziecięcych (par. 98a rozporządzenia w sprawie warunków technicznych). Pomieszczenie takie powinno znajdować się blisko wejścia do budynku. Dopuszcza się umieszczenie go na kondygnacji podziemnej – pod warunkiem że jest do niej dostęp (przy pomocy windy, w której zmieści się zarówno rower, jak i wózek, albo pochylni). Dopuszczono też możliwość wykonania odrębnego budynku gospodarczego, wiaty lub altany – również o powierzchni min. 15 mkw.. Jak zauważono, obecnie w budynkach często nie przewiduje się specjalnych pomieszczeń do przechowywania rowerów czy wózków – są one przechowywane na klatkach schodowych, stwarzając zagrożenie podczas ewakuacji.
place zabaw i miejsca rekreacji po nowemu
Dużym zmianom poddano par. 40 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, który odnosi się do placów zabaw dla dzieci oraz miejsc rekreacji dla osób ze szczególnymi potrzebami. Zaproponowane zmiany związane są z tym, że obecnie pojawiają się place zabaw, które składają się np. tylko z piaskownicy albo jednego bujaczka, znajdujące się w nieatrakcyjnej części osiedla i niezapewniające odpowiedniej powierzchni terenu biologicznie czynnego. Postanowiono więc wprowadzić przepisy, które mają doprowadzić do zwiększenia liczby odpowiednio usytuowanych i wyposażonych placów zabaw. Ponadto uznano, że w przypadku zespołu budynków wielorodzinnych, w którym jest więcej niż 20 mieszkań, należy wykonać miejsca rekreacyjne dostępne także dla osób ze szczególnymi potrzebami.
W efekcie par. 40 w nowym brzmieniu od 1 kwietnia 2024 r. będzie stanowił m.in., że:
► Plac zabaw dla dzieci dostępny również dla osób ze szczególnymi potrzebami wykonuje się w przypadku budowy jednego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, w którym liczba mieszkań przekracza 20, a także w przypadku budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w którym liczba mieszkań przekracza 20, przy czym co najmniej 30 proc. powierzchni placu zabaw dla dzieci znajdować się będzie musiała na terenie biologicznie czynnym.
► Miejsce rekreacyjne dostępne również dla osób ze szczególnymi potrzebami, wyposażone w miejsca do wypoczynku, wykonuje się w przypadku budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w którym liczba mieszkań przekracza 20, przy czym co najmniej 30 proc. powierzchni miejsca rekreacyjnego znajduje się na terenie biologicznie czynnym.
► Nasłonecznienie co najmniej 50 proc. powierzchni placu zabaw dla dzieci ma wynosić co najmniej dwie godziny, liczone w dniach równonocy, w godzinach 10.00–16.00. W zabudowie śródmiejskiej dopuszcza się nasłonecznienie nie krótsze niż jedna godzina.
► Odległość placów zabaw dla dzieci, boisk dla dzieci i młodzieży oraz miejsc rekreacyjnych od linii rozgraniczających ulicę, dróg, ciągów pieszo-jezdnych, okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz miejsc gromadzenia odpadów wynosi co najmniej 10 m.
► Plac zabaw dla dzieci powinien być ogrodzony. Ogrodzenie placu zabaw od strony drogi, ulicy, parkingu lub ciągu pieszo-jezdnego wykonuje się z materiałów i w sposób zapewniający bezpieczeństwo ludziom i zwierzętom (ogrodzenie to ma mieć wysokość nie mniejszą niż 1 m). Furtka o szerokości co najmniej 1,2 m ma nie utrudniać dostępu osobom ze szczególnymi potrzebami. W pozostałych przypadkach dopuszcza się ogrodzenie placu zabaw żywopłotem.
► Powierzchnia placu zabaw dla dzieci powinna wynosić co najmniej: 1 mkw. na każde mieszkanie – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 21 do 50 mieszkań; 50 mkw. – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 51 do 100 mieszkań; 0,5 mkw. na każde mieszkanie – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 101 do 300 mieszkań; 200 mkw. – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się powyżej 300 mieszkań. Dopuszcza się podział placu zabaw dla dzieci na części, przy czym minimalna powierzchnia każdej z nich wynosi 50 mkw.
► Wyposażenie placu zabaw oraz jego nawierzchnia muszą spełniać wymagania Polskich Norm. Należy zapewnić wyposażenie o różnej funkcji zabawy oraz dostosowane do różnych kategorii wiekowych dzieci, umożliwiające jednoczesne korzystanie z wyposażenia przez co najmniej pięcioro dzieci na każde 20 mkw. powierzchni.
Postanowiono ponadto m.in., że placu zabaw dla dzieci nie wykonuje się na stropodachu znajdującym się powyżej 5 m nad poziomem terenu.
W przypadku budowy jednego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, w którym liczba mieszkań przekracza 20, dopuszczone będzie niewykonanie placu zabaw dla dzieci, gdy w odległości do 750 m, liczonej jako droga dojścia ogólnodostępną trasą dla pieszych, od granicy działki, na której znajduje się budynek, istnieje publicznie dostępny plac zabaw dla dzieci. Możliwe będzie też wykonanie placu zabaw dla dzieci o powierzchni wynoszącej co najmniej 50 proc. powierzchni, o której mowa w par. 40 ust. 8, lecz nie mniejszej niż 20 mkw., w przypadku gdy budynek znajduje się w zabudowie śródmiejskiej; ewentualnie niewykonanie placu zabaw dla dzieci i wykonanie sali zabaw o powierzchni, o której mowa w ust. 8, lecz nie mniejszej niż 50 mkw., wewnątrz budynku, w przypadku gdy budynek znajduje się w zabudowie śródmiejskiej.
W przypadku budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w którym liczba mieszkań przekracza 20, w zabudowie śródmiejskiej, dopuszcza się zaś:
- niewykonanie placu zabaw dla dzieci, gdy w odległości do 300 m, liczonej jako droga dojścia ogólnodostępną trasą dla pieszych, od granicy działki, na której znajduje się zespół budynków, istnieje publicznie dostępny plac zabaw dla dzieci;
- wykonanie placu zabaw dla dzieci o powierzchni wynoszącej co najmniej 50 proc. powierzchni, o której mowa w ust. 8, lecz nie mniejszej niż 20 mkw.
minimalna powierzchnia lokali użytkowych
Nowy par. 56a rozporządzenia w sprawie warunków technicznych będzie wymagać, by lokal użytkowy w budynku miał powierzchnię użytkową nie mniejszą niż 25 mkw. Dopuszczono wydzielenie lokalu użytkowego o mniejszej powierzchni użytkowej, jeżeli znajduje się on na I lub II kondygnacji nadziemnej i ma bezpośredni dostęp z zewnątrz budynku.
Wymagania co do minimalnej powierzchni użytkowej nie dotyczą lokali, które znajdują się:
- w budynkach zamieszkania zbiorowego lub budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, w których wydzielono lokal użytkowy;
- w budynkach, dla których przed 1 kwietnia 2024 r. została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę albo zostało dokonane zgłoszenie budowy, do którego organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu, lub zostało wydane zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 5aa prawa budowlanego.
Zaproponowano takie rozwiązanie w związku z tym, że zdarzają się przypadki, w których budynek został wybudowany jako budynek np. użyteczności publicznej, wyodrębniono w nim tzw. lokale użytkowe, które następnie zostają sprzedane jako np. „lokale inwestycyjne”, a są użytkowane jak lokale mieszkalne (są małe i nie spełniają odpowiednich wymagań dla mieszkania).
większe wymogi dla pomieszczeń do karmienia
Nowelizacja zwiększy wymogi co do pomieszczeń higienicznosanitarnych. Po pierwsze – rozszerzy katalog pomieszczeń higienicznosanitarnych (par. 76 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych). Do tej pory do pomieszczeń tych zaliczać należało: łazienki, ustępy, umywalnie, łaźnie, sauny, natryski, szatnie, przebieralnie, pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, pomieszczenia służące do odkażania, oczyszczania oraz suszenia odzieży i obuwia, do przechowywania sprzętu do utrzymania czystości. Od 1 kwietnia 2024 r. lista ta wzbogaci się o pomieszczenia dostosowane i przeznaczone wyłącznie do karmienia i przewijania dzieci oraz o pomieszczenia dostosowane i przeznaczone do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami.
Zgodnie z nowym brzmieniem par. 85a rozporządzenia w sprawie warunków technicznych „W budynku gastronomii, handlu lub usług o powierzchni użytkowej powyżej 1000 mkw., a także stacji paliw o powierzchni użytkowej powyżej 100 mkw., wydziela się pomieszczenie dostosowane i przeznaczone wyłącznie do karmienia i przewijania dzieci”. Istotną nowością jest to, że takie pomieszczenia mają pełnić wyłącznie taką funkcję. Pomieszczenia te muszą być wyposażone w umywalkę.
nowość: pomieszczenie do przewijania dorosłych
Nowy art. 85a ust. 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych wprowadzi wymóg wydzielania pomieszczenia, które będzie dostosowane i przeznaczone do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami.
Takie pomieszczenie stanie się obowiązkowe w budynku:
- przeznaczonym na potrzeby administracji publicznej o powierzchni użytkowej powyżej 2000 mkw.,
- przeznaczonym na potrzeby kultury, sportu, handlu, usług lub obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym lub lotniczym o powierzchni użytkowej powyżej 10 000 mkw.,
- stacji paliw o powierzchni użytkowej powyżej 300 mkw. zlokalizowanej przy autostradzie lub drodze ekspresowej,
- przeznaczonym na potrzeby opieki zdrowotnej.
Pomieszczenie to będzie musiało mieć powierzchnię użytkową nie mniejszą niż 12 mkw. i szerokość co najmniej 3 m; wyposażenie umożliwiające przewinięcie dorosłej osoby ze szczególnymi potrzebami w pozycji leżącej; będzie musiało przy tym być zlokalizowane w odległości nie większej niż 20 m od wejścia do budynku, na tej samej kondygnacji. Zastrzeżono, że takie pomieszczenie może być urządzone w ustępie ogólnodostępnym dla osób niepełnosprawnych.
Co istotne, wymagania te nie dotyczą budynków, dla których przed 1 kwietnia 2024 r. została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę albo zostało dokonane zgłoszenie budowy, do którego organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu lub zostało wydane zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 5aa prawa budowlanego.
Ta regulacja to ważna zmiana m.in. dla samorządów, które będą korzystać w przyszłości z budynków przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej o powierzchni użytkowej powyżej 2000 mkw.
podwyższone wymogi w zakresie izolacji akustycznej
► Wyższe wymagania co do drzwi wejściowych. Istotne zmiany wprowadzono także do par. 326 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, który odnosi się do poziomu hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, budynkach zamieszkania zbiorowego i budynkach użyteczności publicznej. Dodano wymaganie w zakresie izolacyjności akustycznej drzwi wejściowych do mieszkania z klatki schodowej lub korytarza komunikacji ogólnej. Izolacyjność akustyczna takich drzwi ma wynosić przynajmniej 37 dB.
Obecnie zgodnie z Polską Normą PN-B-02151-3:2015-10 „Akustyka budowlana – Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” drzwi wejściowe do mieszkania mają izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych o wartości:
- min. 32 dB w przypadku gdy w mieszkaniu znajduje się przedpokój, który jest oddzielony od innych pomieszczeń w mieszkaniu drzwiami wewnętrznymi,
- min. 37 dB w innym przypadku niż powyżej, gdy np. w mieszkaniu znajduje się przedpokój, który nie jest oddzielony od innych pomieszczeń w mieszkaniu drzwiami wewnętrznymi.
Zmiana, która wejdzie od 1 kwietnia 2024 r., ma na celu podwyższenie komfortu akustycznego w mieszkaniach, a także ujednolicenie wymagań w zakresie drzwi wejściowych do mieszkania z klatki schodowej.
► Bliźniaki jak wielorodzinne. Jeśli budynek jednorodzinny składa się z dwóch lokali mieszkalnych, przegrody znajdujące się między nimi (stropy, ściany) muszą spełniać wymagania jak dla lokali mieszkalnych w budynku mieszkalnym wielorodzinnym. Dotychczas nie było takiego obowiązku, zgodnie bowiem z Polską Normą PN-B-02151-3:2015-10 „Akustyka budowlana ‒ Ochrona przed hałasem w budynkach ‒ Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” wskazano następujące wymagania w zakresie izolacyjności od dźwięków powietrznych przegród wewnętrznych:
- strop między mieszkaniami w budynkach wielorodzinnych ≥ 51 dB,
- ściana między mieszkaniami w budynkach wielorodzinnych ≥ 50 dB,
- ściany między budynkami w zabudowie szeregowej i bliźniaczej ≥ 52 dB,
- ściany i stropy w budynkach jednorodzinnych tak jak dla stropów i ścian w obrębie jednego mieszkania, czyli ściany ≥ 35 dB, stropy ≥ 45 dB.
Oznacza to, że w przypadku budynku jednorodzinnego, w którym wyodrębniono dwa lokale mieszkalne, wszystkie wewnętrzne ściany i stropy spełniają wymagania jak dla np. dwupoziomowego mieszkania w bloku, czyli mają izolacyjność akustyczną jak dla ścian i stropów wewnętrznych w mieszkaniu. Dlatego wprowadzono zmianę, zgodnie z którą dwa lokale mieszkalne w budynku jednorodzinnym, jeśli chodzi o wymogi dotyczące hałasu, będą traktowane na równi z dwoma lokalami mieszkalnymi w budynku wielorodzinnym, a zatem będą miały lepsze parametry akustyczne (dla stropu między lokalami zamiast 45 wymagana będzie izolacyjność 51 dB, dla ściany między lokalami zamiast 35 – 50 dB).
► Remonty również z wymogami. Ponadto zgodnie z nową regulacją „wykonywanie jakichkolwiek robót budowlanych w lokalu mieszkalnym w budynku mieszkalnym jednorodzinnym o dwóch lokalach, jednorodzinnym w zabudowie szeregowej lub bliźniaczej oraz w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, nie może pogorszyć wymagań akustycznych zawartych w analizie w zakresie rozwiązań technicznych i materiałowych mających na celu spełnienie wymagań akustycznych”. Powyższa analiza będzie częścią projektu technicznego (będzie to wprowadzone zmianą rozporządzenia w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego). Celem analizy będzie wskazanie konkretnych wymagań w zakresie akustyki dla przegród budynku oraz dla pomieszczeń, jak również wskazanie, w jaki sposób wymagania zostaną spełnione, np. dla ściany pomiędzy mieszkaniami wymagana izolacyjność akustyczna na poziomie 50 dB – w związku z tym projektuje się np. ścianę z bloczków o takiej właśnie gęstości i o takich parametrach akustycznych. ©℗
Co na starych zasadach
Jak wynika z par. 3 rozporządzenia zmieniającego, zmiany wchodzą w życie 1 kwietnia 2024 r. Jednak przepisy dotychczasowe stosuje się do zamierzenia budowlanego, wobec którego przed 1 kwietnia 2024 r.:
a) został złożony wniosek o pozwolenie na budowę,
b) został złożony wniosek o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego,
c) został złożony wniosek o zmianę pozwolenia na budowę,
d) została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę lub odrębna decyzja o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu, lub projektu architektoniczno-budowlanego,
e) zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonywania innych robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,
f) została wydana decyzja o legalizacji, o której mowa w art. 49 ust. 4 ustawy z 7 lipca 1994 r. ‒ Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2029), oraz decyzje, o których mowa w art. 51 ust. 4 prawa budowlanego. ©℗