Postępowania dotyczące przyznawania i wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzane przez zwierzęta np. w uprawach i gospodarstwach rolnych będą toczyć się sprawniej, a to dzięki ułatwieniom m.in. przy ustalaniu terminów oględzin.

Taki cel przyświeca zmianom, które wprowadza wchodząca 26 lipca 2023 r. w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową (Dz.U. z 2023 r. poz. 1319).

W nowych przepisach rozszerzono i doprecyzowano możliwość stosowania telefonicznego ustalania terminu oględzin szkód wywołanych przez żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie czy bobry. Dzięki nowelizacji w ten sposób będzie mogło nastąpić zarówno uzgodnienie przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska albo dyrektora parku narodowego z poszkodowanym terminu oględzin, jak i poinformowanie go o ustalonym samodzielnie przez organ terminie, w razie braku porozumienia z poszkodowanym. Uprawniony do odszkodowania potwierdzi termin na piśmie lub telefonicznie, nie później niż na dwa dni robocze przed jego upływem. Istotnie różni się to od dotychczasowej procedury, w ramach której terminu nie można było ustalić telefonicznie, a jedynie tą drogą można było zawiadomić poszkodowanego, że oględziny nie odbędą się w ustalonym wcześniej (na piśmie) terminie z przyczyn leżących po stronie urzędu.

Dotychczasowe brzmienie przepisów, jak wskazało Ministerstwo Klimatu i Środowiska w uzasadnieniu projektu rozporządzenia, powodowało brak elastyczności w planowaniu działań w terenie. W praktyce konieczne było wysyłanie zawiadomień do poszkodowanych na około trzy tygodnie przed wyznaczonym terminem, co mocno utrudniało, a czasem wręcz uniemożliwiało zaplanowanie oględzin dla kilku spraw w tej samej okolicy w tym samym dniu. „Generuje to niepotrzebne koszty, zwiększa wymiar czasu pracy niezbędny do obsługi każdej sprawy i jednocześnie nie uwzględnia możliwości zmiany/odwołania terminu oględzin ze względu na sytuacje losowe (np. choroba, urlop, złe warunki pogodowe)” – wskazywało MKiŚ w uzasadnieniu.

Zmianie ulega także regulacja dotycząca obecności poszkodowanego na oględzinach. W dotychczasowym stanie prawnym jego nieobecność na wizji lokalnej nie skutkowała odstąpieniem od oględzin i szacowania szkody. W myśl nowych przepisów w takiej sytuacji zasadą będzie odstąpienie od oględzin. Chyba że poszkodowany dołączy do wniosku upoważnienie dla organu do wejścia na teren nieruchomości lub zapewni dostęp do terenu, na którym mają być przeprowadzone oględziny.

Nowe przepisy określają też terminy na złożenie wniosku o odszkodowanie, wynoszące od dwóch dni roboczych do dwóch miesięcy od dnia stwierdzenia szkody. Dotychczasowe regulacje zobowiązywały do złożenia go niezwłocznie od stwierdzenia szkody. Przewidują też możliwość pozostawienia wniosku bez rozpoznania w przypadku, gdy został złożony po terminie. Dzięki temu wyeliminowane mają zostać patologiczne sytuacje. Przykładowo gdy z rocznym opóźnieniem zgłoszono zagryzienie zwierząt gospodarskich przez wilki, organ nie mógł odmówić naliczenia odszkodowania przed przeprowadzeniem oględzin.©℗