KIS wydała interpretację rozwiewającą wątpliwości dotyczące rozliczenia VAT w sytuacji realizacji zadania związanego z zakupem i sprzedażą węgla na rzecz gospodarstw domowych przez jedną gminę.
Jakie najważniejsze wnioski płyną z interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 grudnia 2022 r. (nr 0112-KDIL3.4012.440.2022.1.NS)?
Omawiana interpretacja rozwiewa wątpliwości dotyczące rozliczenia VAT w sytuacji realizacji zadania związanego z zakupem i sprzedażą węgla na rzecz gospodarstw domowych przez jedną gminę. Z jednej strony gmina musi wykazać z tego tytułu sprzedaż opodatkowaną, ponieważ występuje w tym zakresie jako podatnik VAT. Ale jednocześnie w ramach bezpośredniej alokacji zakupów gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem samego węgla, a także usług dotyczących jego transportu, składowania i dystrybucji. Gmina nie musi w tym zakresie stosować odliczenia proporcjonalnego według tzw. prewspółczynnika.
Czy wykładnia zaprezentowana przez dyrektora KIS jest rzeczywiście przełomem?
Takie stanowisko zostało również zaprezentowane przez Ministerstwo Aktywów Państwowych w zestawie 130 pytań i odpowiedzi dotyczących preferencyjnego zakupu węgla dostępnych na stronie internetowej MAP, a także w komunikacie wydanym przez Ministerstwo Finansów. Takie informacje nie stanowią jednak formalnie wiążących instrumentów prawnych, które dawałyby gminom ochronę w razie zmiany podejścia organów w przyszłości. W tej sytuacji gminy powinny rozważyć uzyskanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego. Optymalnym rozwiązaniem byłoby wydanie przez MF interpretacji ogólnej, która daje ochronę wszystkim podatnikom.
A jak jest wtedy, gdy gmina nie zajmuje się sama zakupem i sprzedażą węgla na rzecz gospodarstw domowych?
W takiej sytuacji kwestia rozliczenia VAT budzi więcej wątpliwości. Kilka gmin może kupować węgiel wspólnie (na podstawie zawartej umowy), gmina może też powierzyć to zadanie gminie sąsiedniej bądź też wyspecjalizowanemu podmiotowi zajmującemu się obrotem węglem. W przypadku zakupu paliwa przez kilka gmin ani MF, ani MAP nie wypowiedziały się w kwestii prawa do odliczenia VAT. Jak wskazuje art. 3 ust. 11 ustawy z 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz.U. poz. 2236), gminy muszą w takiej umowie wskazać m.in. gminę odpowiedzialną za zakup paliwa. Może to powodować wątpliwości w zakresie prawa do odliczenia VAT przez pozostałe gminy będące stronami umowy. Z pewnością ta sytuacja powinna zostać rozstrzygnięta przez MF w trybie interpretacji ogólnej.
W przypadku sprzedaży węgla za pośrednictwem innego podmiotu lub podmiotów sytuacja wydaje się prostsza, choć też nie jest całkowicie jednoznaczna. Wydaje się, że wówczas zakupu dokonuje gmina, a podmiot pośredniczący uczestniczy jedynie w sprzedaży. W takiej sytuacji to gmina jest odpowiedzialna za rozliczenie VAT z tytułu sprzedaży węgla, niezależnie od udziału podmiotu pośredniczącego. Gmina jest bowiem stroną umów sprzedaży węgla na rzecz mieszkańców, zaś podmiot pośredniczący działa wówczas jako podwykonawca. Pośrednik taki może wystawiać z tytułu sprzedaży faktury, działając w tym zakresie w imieniu i na rzecz gminy. ©℗
Rozmawiał Marcin Mroziuk
