Osoby, które przysposobią niepełnosprawne dziecko, obejmą je opieką prawną lub faktyczną, będą miały 12 miesięcy na złożenie wniosku o przyznanie wynoszącego 4000 zł jednorazowego świadczenia.
Taką zmianę, dotyczącą art. 10 ust. 4 ustawy z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1329), przewiduje art. 17 ustawy z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2140 ze zm.), który wejdzie w życie 1 lutego 2023 r. Teraz o świadczenie z tytułu urodzenia dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w trakcie porodu, można ubiegać się w ciągu 12 miesięcy od jego narodzin. Natomiast wspomniana nowelizacja zakłada, że w przypadku rodziców adopcyjnych oraz opiekunów faktycznych i prawnych dziecka termin ten będzie liczony od daty przysposobienia lub objęcia opieką – z zastrzeżeniem, że wniosek będzie można złożyć nie później niż do skończenia przez dziecko 18 lat. Co więcej, nowi opiekunowie będą mogli otrzymać 4000 zł wsparcia, nawet jeśli wcześniej zostało przyznane rodzicowi biologicznemu.
Ta zmiana przepisów wymaga modyfikacji wzoru wniosku, jaki składa się w gminie, aby otrzymać świadczenie z programu „Za życiem”. Została ona uwzględniona w projekcie nowelizacji rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 21 grudnia 2021 r. (Dz.U. poz. 2234), którego załącznik określa wzór tego druku. Zmianie ulegnie treść pouczenia znajdującego się na końcu wniosku – zostanie ono dostosowane do stanu prawnego, który zacznie obowiązywać 1 lutego 2023 r.
Dodatkowo w nowym wniosku został uzupełniony katalog specjalizacji lekarzy, którzy mogą wystawić zaświadczenie wymagane do otrzymania 4000 zł z programu „Za życiem”. Chodzi o dokument, który potwierdzi, że u dziecka występuje ciężkie i nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalna choroba zagrażająca życiu. Zgodnie z wcześniejszą nowelizacją ustawy z 4 listopada 2016 r. prawo do wydania takiego zaświadczenia ma obecnie specjalista z dziedziny: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej. Taki też wykaz specjalizacji zostanie wprowadzony do wniosku.
Na wzorze formularza znalazła się też adnotacja dotycząca przepisów przejściowych. Artykuł 44 ustawy z 7 października br. wskazuje bowiem, że termin na złożenie wniosku liczony od dnia przysposobienia lub objęcia opieką będzie dotyczył dzieci urodzonych i adoptowanych lub objętych opieką od wejścia w życie ustawy, czyli 1 lutego 2023 r. To oznacza, że choć zmodyfikowany wzór wniosku będzie już obowiązywał, to formularze złożone przez osoby starające się o świadczenie na dzieci urodzone do 31 stycznia 2023 r. będą rozpatrywane na podstawie dotychczasowych przepisów i jeśli okaże się, że upłynęło 12 miesięcy od ich przyjścia na świat, 4000 zł wsparcia nie zostanie przyznane.
Jednorazowe świadczenie z programu „Za życiem” jest wypłacane od 1 stycznia 2016 r. Jego uzyskanie jest niezależne od wysokości dochodów rodziny, a poza zaświadczeniem, które potwierdzi spełnianie medycznych wskazań do jego przyznania, do wniosku należy dołączyć też drugie zaświadczenie – informujące, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną od co najmniej 10. tygodnia ciąży do porodu (takie jak przy becikowym), choć akurat rodzice adopcyjni oraz opiekunowie prawni i faktyczni są zwolnieni z jego dostarczenia. ©℗
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu rozporządzenia
