Rodzice powinni płacić wyłącznie za zakup artykułów żywnościowych niezbędnych do przyszykowania posiłków, a nie za ich przygotowanie i dowóz. Pozostałe koszty ma ponosić gmina – uważa Krajowa Rada Regionalnych Izby Obrachunkowych (KR RIO). Domaga się zmiany prawa.
Zgodnie z art. 106 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.) warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym. Do opłat tych nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od ich pensji ani kosztów utrzymania stołówki. Gdy szkoła decyduje się na catering, pojawia się problem z interpretacją tych przepisów. Jeśli posiłki są przygotowywane w szkole lub przedszkolu, rodzice płacą tylko za artykuły żywnościowe, a gdy usługa jest świadczona przez firmę zewnętrzną, zwykle płacą również za ich przygotowanie i dowóz.
„Wyniki kontroli wskazują na potrzebę niezwłocznego wprowadzenia w przepisach ustawy – Prawo oświatowe regulacji, która będzie wprost utożsamiała pojęcie stołówki i związane z nim obowiązki, także z zapewnieniem żywienia w formie zakupu usługi cateringowej. Odsetek szkół i przedszkoli obciążających rodziców całymi kosztami nabywanej usługi dostarczenia posiłków wskazuje, że jest to zjawisko powszechne, skutkujące nieuzasadnionym przerzucaniem przez gminy na rodziców kosztów przygotowania i dowozu posiłków” – pisze KR RIO w sprawozdaniu z działalności za 2021 r.
Rada dodaje, że potrzebę interwencji ustawodawcy uzasadnia brak zrozumienia przepisów przez ich adresatów. W prawie oświatowym niezbędne jest więc wskazanie, że wszystkie regulacje zawarte w art. 106 mają zastosowanie także w przypadku zapewnienia żywienia w formie zakupu posiłków przygotowywanych poza szkołą. Zdaniem KR RIO konieczne jest przeredagowanie normy określającej przeznaczenie opłat pobieranych od rodziców za żywienie dzieci. Należałoby ją sformułować w sposób przesądzający, że z tych środków mogą być finansowane wyłącznie koszty artykułów żywnościowych użytych do przygotowania posiłków.
KR RIO proponuje, aby art. 106 ust. 1 brzmiał: „W celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Przepisy odnoszące się do stołówki mają zastosowanie zarówno w przypadku przygotowania posiłków w kuchni prowadzonej przez szkołę, jak i w przypadku zapewnienia przez szkołę spożycia posiłków przygotowywanych przez podmiot zewnętrzny”. Natomiast art. 106 ust. 4 według rady powinien brzmieć: „Opłaty wnoszone przez uczniów za korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej mogą być przeznaczone wyłącznie na zakup artykułów żywnościowych niezbędnych do przygotowania posiłków”.
„Bardziej komunikatywne i lepiej służące wyrażeniu celu regulacji byłoby sformułowanie przeznaczenia środków z opłat w sposób pozytywny, przez wskazanie, jakie wydatki (koszty) mogą być za ich pomocą finansowane, a nie negatywny, czyli przez wymienienie celów, które nie mogą być nimi sfinansowane, jak to jest uregulowane obecnie” – argumentuje KR RIO. ©℗