Samorządy kończą prace nad nowymi statutami młodzieżowych rad i sejmików. Rząd planuje przeznaczyć na ich działalność dodatkowe pieniądze
Dwa tygodnie pozostały na wprowadzenie zmian w statutach młodzieżowych rad i sejmików. Muszą one zostać dostosowane do nowelizacji z 20 kwietnia 2021 r. ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa (Dz.U. poz. 1038). Wprowadziła ona nowe kompetencje dla młodych radnych. Do tej pory młodzieżowa rada miała charakter konsultacyjny, po zmianach będzie pełniła funkcje doradcze i inicjatywne, m.in. będzie mogła wnioskować o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej. Ustawa wskazuje, że koszty młodzieżowych rad pokrywa samorząd.
Praca wre
- 15 grudnia br. na sesji rady miasta zostanie przedstawiony projekt zmiany uchwały w sprawie powołania Młodzieżowej Rady Krakowa, którego załącznikiem będzie projekt nowego statutu tej rady. Uchwała została zaktualizowana pod kątem podstaw prawnych, dostosowano też zapisy statutu Młodzieżowej Rady Krakowa do nowych przepisów - informuje Dariusz Nowak, kierownik biura prasowego Urzędu Miasta Krakowa.
- Jesteśmy w trakcie wprowadzania zmian, ale zostaną wdrożone na czas. Bydgoska Młodzieżowa Rada Miasta była jedną z pierwszych w Polsce i działa aktywnie. Zmiany w statucie miasta i w statutach rad jedynie potwierdzą większość działań, które rady społeczne już realizują - twierdzi Marta Stachowiak, rzeczniczka prasowa Urzędu Miasta Bydgoszczy.
Część gmin już uporała się z wdrożeniem nowych przepisów. - Zmiany w statucie wprowadziliśmy w czerwcu br. i na tej podstawie we wrześniu wybraliśmy nową Młodzieżową Radę Miasta - informuje Rafał Miszczuk, dyrektor biura Rady Miasta Szczecina.
- Zdecydowana większość zapisów w statucie młodzieżowej rady miasta jest dostosowana do nowych uregulowań i pozostanie bez zmian. Został jednak dodany zapis zapewniający członkom tych rad zwrot kosztów przejazdów na posiedzenia i na wydarzenia, na których będą reprezentować młodzieżową radę - mówi Tomasz Sanecki z biura prasowego Urzędu Miejskiego w Bytomiu.
Nowe możliwości
Nowelizacja wprowadziła ułatwienia i regulacje dotyczące powoływania młodzieżowych radnych na wszystkich szczeblach - w gminach, powiatach i województwach. Z taką inicjatywą będą mogli wystąpić np. radni, zarząd samorządu i zainteresowane środowisko (np. uczniowie lub studenci).
Samorządowcy uważają, że nowe rozwiązania są słuszne, ale to, na ile zostaną wykorzystane, zależy od podejścia młodego pokolenia. - Nowe przepisy wskazują konkretne rozwiązania dotyczące powołania sejmiku młodzieżowego, dają podstawy jego finansowania i określają, kto ma sprawować nad nim opiekę. Porządkują powoływanie i finansowanie sejmików młodzieżowych, ale na razie trudno ocenić, czy zwiększy się zaangażowanie młodzieży w życie samorządów - zauważa Monika Konopka z biura prasowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego.
Podkreśla, że młodzi z sejmików i rad muszą chcieć poznać podstawy, zasady funkcjonowania samorządów i kwestii budżetowych.
- Od tego powinni zacząć, jeśli mają być ciałem konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. Bez tego nie będą w stanie wypełniać swoich zadań. Nasze doświadczenia (do listopada br. działał u nas sejmik powołany przez zarząd województwa) niestety nie są budujące. Młodzi ludzie niezbyt aktywnie angażowali się w funkcjonowanie samorządu, bardziej byli zainteresowani inicjatywami własnymi i ogólnopolskimi - wskazuje Konopka.
TRZY PYTANIA
Powstanie rządowy fundusz na wspieranie młodzieżowych rad - mówi PIOTR MAZUREK, PODSEKRETARZ STANU W KANCELARII PREZESA RADY MINISTRÓW I PEŁNOMOCNIK RZĄDU DS. POLITYKI MŁODZIEŻOWEJ
Jak po niemal pół roku obowiązywania ocenia pan zmiany w funkcjonowaniu młodzieżowych rad i sejmików, których był pan inicjatorem?
Potwierdzeniem skuteczności wprowadzonych zmian jest samo tworzenie się młodzieżowych rad i sejmików. To nowa platforma angażująca młode osoby w życie publiczne. Młodzieżowe sejmiki zawiązują się we wszystkich województwach w Polsce, w których dotychczas nie działały. Znaczna część sejmików województw podjęła już uchwały powołujące młodzieżowe sejmiki, a w innych województwach trwają prace nad tworzeniem ich statutu. Na przykład 1 grudnia br. ogłoszono radnych pierwszej kadencji młodzieżowego sejmiku województwa zachodniopomorskiego, a 22 listopada sejmik województwa lubuskiego podjął uchwałę o utworzeniu młodzieżowego sejmiku. 16 grudnia wejdzie ona w życie.
Nowelizacja wprowadziła wiele dodatkowych kompetencji, z których młodzież może korzystać już od prawie sześciu miesięcy. Do najważniejszych należy uproszczenie zasad powoływania młodzieżowych rad i sejmików, ale też prawo wnioskowania o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej, prawo opiniowania projektów uchwał dotyczących młodych mieszkańców i inicjowania własnych działań na rzecz młodzieży.
Czy samorządy zgłaszają państwu uwagi np. w sprawie wprowadzania zmian w statutach?
Od uchwalenia ustawy organy samorządu terytorialnego oraz młodzież zainteresowana tworzeniem nowych młodzieżowych rad i sejmików kierują do nas pytania dotyczące formalno-prawnych zagadnień z tym związanych, m.in. dotyczących statusu opiekuna, wieku młodzieżowych radnych czy procedury ich wyłaniania. Zespół pełnomocnika rządu do spraw polityki młodzieżowej na bieżąco pomaga w tym zakresie. Wychodząc naprzeciw tym pytaniom, przygotował także poradnik „Jak założyć młodzieżową radę?”. Publikacja ta zawiera wskazówki, jak można ubiegać się o stworzenie młodzieżowej rady lub sejmiku w miejscu zamieszkania, a także przykładowy statut i informację o przepisach przejściowych. Poradnik dostępny jest również w wersji elektronicznej, na stronie internetowej www.gov.pl/dlamlodych w zakładce „młodzieżowe rady”.
Czy pracuje pan nad innymi rozwiązaniami, które ułatwią funkcjonowanie młodzieżowych rad?
W nawiązaniu do stworzonych rozwiązań prowadzone są prace nad mechanizmem skierowanym m.in. dla młodzieżowych rad, który będzie wspierał proces ich powstawania w kolejnych obszarach Polski. Pomoc opierałaby się na stworzeniu funduszu, którego zadaniem byłoby wspieranie tego typu aktywności młodych ludzi, m.in. w celu zwiększenia ich zaangażowania w życie publiczne.
Rozmawiała Urszula Mirowska-Łoskot