Śląski Związek Gmin i Powiatów (ŚZGiP) apeluje o wprowadzenie zmian w realizacji usług opieki wytchnieniowej i asystenckich, tak aby mogły być zapewniane w trybie ciągłym, przez cały rok.

Wystąpienie dotyczy dwóch programów Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, które są finansowane z Funduszu Solidarnościowego. Pierwszy z nich to „Opieka wytchnieniowa”, który pozwala uzyskać pieniądze na sfinansowanie dziennej lub całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną, w sytuacji gdy opiekun nie może jej czasowo sprawować. Natomiast drugi to „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”, z którego można pokryć koszty wynagrodzenia asystenta, który będzie pomagał w różnych czynnościach, np. wyjściu z domu czy zakupach. Oba programy mają taką formułę, że samorządy, które chcą z nich korzystać, muszą cyklicznie brać udział w ogłaszanych przez resort konkursach. Jednak, jak wskazuje ŚZGiP, problemem jest to, że kolejne edycje nie są rozstrzygane z końcem roku poprzedniego lub przynajmniej początkiem tego roku, którego dotyczy finansowanie, lecz w terminie późniejszym. I tak choć wyniki tegorocznego konkursu były ogłoszone w lutym br., to samorządy czekały na umowy, które muszą podpisać z wojewodą w celu otrzymania pieniędzy, do połowy maja. To zaś oznacza brak ciągłości realizacji usług. ŚZGiP zwraca uwagę, że zarówno dla osób niepełnosprawnych, jak i ich opiekunów niezwykle ważna jest nieprzerwana kontynuacja działań wspierających, czego potwierdzeniem są liczne pytania do urzędów w sprawie przewidywanej daty ponownego uruchomienia usług. Dlatego organizacja postuluje wprowadzenie zmian, które usprawnią proces przyznawania dotacji w obydwu programach w następnych latach, w taki sposób aby przewidziane w ich ramach zadania mogły być realizowane przez cały rok, bez przerwy w jego pierwszych miesiącach.
Tym bardziej że problem nie dotyczy tylko Śląska. – W naszym przypadku również do podpisania umowy doszło dopiero w maju – potwierdza Norbert Paprota, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bochni.
Podobnie wyglądała sytuacja w innych województwach, a w sprawie braku ciągłości finansowania realizacji programów w samorządach do MRiPS występowali z interpelacjami posłowie, w tym m.in. Marta Golbik (KO; interpelacja nr 23433) oraz Tomasz Głogowski (KO; interpelacja numer 23347). W odpowiedzi resort wyjaśniał, że do tegorocznej edycji programów zgłosiła się duża liczba gmin i powiatów, a wnioskowana przez nie kwota przewyższała zaplanowane środki. Ministerstwo wystąpiło więc w marcu do wojewodów o aktualizację wniosków i po ich akceptacji nastąpiła procedura podpisywania umów. Jednocześnie dodało, że wprawdzie finansowanie usług opieki wytchnieniowej i asystenta środkami z dotacji następuje od dnia zawarcia umowy, to istnieje możliwość zrefundowania wydatków poniesionych przez samorządy od 1 stycznia br. do tej daty.
– Trudno jest podejmować działania na własną rękę i uruchamiać własne środki, gdy nabór nie jest jeszcze rozstrzygnięty i nie wiemy, czy w ogóle dostaniemy pieniądze oraz w jakiej wysokości – podkreśla Sylwia Ressel, rzecznik MOPR w Gdańsku.
Z tego względu ze startem opieki wytchnieniowej czekano też w Bochni. Z kolei w Kielcach zdecydowano, że od początku roku ruszy zapewnianie pomocy osobom niepełnosprawnym przez asystentów. – Czekaliśmy natomiast z opieką wytchnieniową, bo jej organizacja jest bardziej kosztowna i nie mieliśmy gwarancji, że otrzymamy taką kwotę, o jaką wnioskowaliśmy. Przy czym ze względu na późny termin zawarcia umowy i procedury przetargowe będziemy realizować to zadanie od lipca – informuje Katarzyna Gonciarz, zastępca kierownika działu usług MOPR w Kielcach.