Do końca stycznia chcemy przyjąć uchwałę budżetową. W projekcie mamy zaplanowane dochody związane z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi na poziomie 1,5 mln zł, a wydatki na 1,4 mln zł. To, co zostanie, chcielibyśmy zaoszczędzić. Czy możemy tak zrobić?

Nie ma możliwości przeznaczenia części wpływów pochodzących z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na inne wydatki. Nie upoważnia też do tego żadna z tzw. tarcz antykryzysowych. Taki sposób wprowadzenia oszczędności w gminie będzie nielegalny, a ewentualne zapisy w uchwale budżetowej staną się z pewnością przedmiotem interwencji regionalnej izby obrachunkowej.
Zgodnie z art. 3. ust.1 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (dalej: u.c.p.g.) dbanie o czystość należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Jak zaś postanowiono w art. 6r ust. 1 u.c.p.g., opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy, z którego są pokrywane koszty:
1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych,
3) obsługi administracyjnej systemu,
4) edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.
Jak jednak postanowiono w art. 6r ust. 1aa u.c.p.g., środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być wykorzystane na cele niezwiązane z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi.
Co istotne, ustawodawca uwzględnił specyficzny charakter powyższych środków również w kontekście konstrukcji samej uchwały budżetowej. Zgodnie z art. 212 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o finansach publicznych uchwała budżetowa określa m.in. szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw. Oznacza to, że w konstrukcji uchwały budżetowej powinno nastąpić wyodrębnienie środków na utrzymanie czystości i porządku w gminach. W praktyce niedopuszczalne więc będzie takie określenie strony wydatkowej, które umożliwi przeznaczenie tych dochodów na inne wydatki niż związane ściśle z funkcjonowaniem systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. System dochodów i wydatków związanych z opłatami śmieciowymi powinien się bowiem bilansować. W sytuacji gdy poziom wydatków będzie niższy od poziomu dochodów z tego tytułu, wskazany warunek nie zostanie spełniony.
Kary za zaśmiecanie mają się zmienić. Co najmniej 300 zł za papierek na chodniku
Kary za zaśmiecanie mają się zmienić. Co najmniej 300 zł za papierek na chodniku

Zobacz również
W razie przyjęcia zapisów w uchwale budżetowej sugerujących niepełne przeznaczenie dochodów na wydatki związane z ww. systemem (jak w podanym stanie faktycznym), z dużym prawdopodobieństwem dojdzie do interwencji nadzorczej ze strony właściwej miejscowo regionalnej izby obrachunkowej. Gmina będzie musiała dokonać korekty zapisów uchwały budżetowej – albo zmniejszyć poziom dochodów do kwoty równej poziomowi wydatków, albo wskazać przeznaczenie brakującej kwoty po stronie wydatków (100 tys. zł) na funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.
WAŻNEW uchwale budżetowej powinno nastąpić wyodrębnienie środków na utrzymanie czystości i porządku w gminach. W praktyce niedopuszczalne więc będzie takie określenie strony wydatkowej, które umożliwi przeznaczenie dochodów na inne wydatki niż związane ściśle z funkcjonowaniem systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.
Podstawa prawna
•art. 3 ust. 1, art. 6r ust. 1‒2b ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439)
•art. 42 ust. 2, art. 212 ust. 1 pkt 8 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320)