Subskrybuj nas na Youtube
Nie można uzależniać przyznania świadczenia od faktu zameldowania na terenie gminy, bo przy ustalaniu uprawnień do niego rozstrzygające znaczenie ma faktyczne zamieszkiwanie.
Tak uznał wojewoda wielkopolski, który unieważnił część zapisów uchwały rady miejskiej w Kleczewie. Dotyczyła ona wprowadzenia na terenie gminy od 1 września br. świadczenia pod nazwą „bilet plus dla ucznia”. Zgodnie z uchwałą takie wsparcie przysługuje uczniom uczęszczającym do szkół ponadpodstawowych w celu częściowego pokrycia kosztów dojazdu do nich, jednak nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w którym kończą 20 lat, oraz pod warunkiem że posiadają stałe miejsce zameldowania i zamieszkują na terenie gminy Kleczew. Właśnie ten wymóg odnoszący się do meldunku spowodował zastrzeżenia organu nadzoru, który stwierdził, że jest on niezgodny z prawem.
Wojewoda przypomniał, że podstawę do ustanowienia świadczenia stanowi art. 22b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 111). Przepis ten przewiduje, że rada gminy – mając na uwadze lokalne potrzeby – może w uchwale wprowadzić dla osób zamieszkałych na jej terenie świadczenia na rzecz rodziny. Ustawodawca wprost posłużył się więc zwrotem odnoszącym się do zamieszkania, a nie zameldowania. Jednocześnie organ nadzoru zwraca uwagę, że choć w jej przepisach wielokrotnie jest mowa o miejscu zamieszkania, to pojęcie to nie zostało zdefiniowane. Zwrot ten powinien być natomiast interpretowany w oparciu o regulacje kodeksu cywilnego, które określają, że miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której przebywa z zamiarem stałego pobytu. Przyjęcie takiego znaczenia dla sformułowania o miejscu zamieszkania na gruncie ustawy o świadczeniach rodzinnych znajduje też uzasadnienie w świetle przepisów o samorządzie gminnym, które zakładają, że mieszkańcy gminy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową.
Zdaniem wojewody posłużenie się przez radnych kryterium posiadania stałego miejsca meldunku jako warunku uzyskania świadczenia „bilet plus dla ucznia” może prowadzić do pozbawienia uprawnień dzieci stale zamieszkujących, ale niezameldowanych na terenie gminy. Tymczasem przy określaniu uprawnień związanych z przynależnością do wspólnoty samorządowej nie można wyłączać z grona jej członków osób bez stałego meldunku. Takie wykluczenie pozostaje też w sprzeczności z wartościami konstytucyjnymi, a w szczególności nie daje się pogodzić z zasadą równego traktowania obywateli wobec prawa.
orzecznictwo
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody wielkopolskiego z 7 sierpnia 2020 r., nr KN-I.4131.1.529.2020.22. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
