Choć obecnie trudno oszacować rozmiar strat, wszystko wskazuje na to, że epidemia zada kolejny cios samorządowym budżetom. Tym razem chodzi o wstrzymanie postępowań egzekucyjnych, zarówno tych prowadzonych przez niektóre miasta, jak i tych zarządzanych przez skarbówkę.
Rząd otrzymał upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie wstrzymania administracyjnych postępowań egzekucyjnych należności pieniężnych w art. 15zzk specustawy o COVID-19 (przepis dodany nowelizacją z 31 marca br.; Dz.U. 2020 poz. 568). Celem tego rozwiązania jest ochrona – w czasie epidemii – osób, wobec których są prowadzone takie postępowania.
Działalność gospodarcza i zarobkowa w wielu przypadkach jest dziś utrudniona, a w niektórych wręcz zakazana (sport, rozrywka, rekreacja itd.). Tak więc kontynuowanie tego rodzaju postępowań z majątku przedsiębiorców może doprowadzić do pozbawienia ich niezbędnych zasobów do funkcjonowania firmy w okresie epidemii czy też po jej odwołaniu.
Niestety, zamrożenie egzekucji czasowo uszczupli i tak nadwątlone już samorządowe budżety. Ucierpią na tym nie tylko duże miasta (ich prezydenci, będący organami egzekucyjnymi, rocznie prowadzą postępowania na podstawie tytułów wykonawczych obejmujących należności pieniężne na blisko 20 mln zł, z czego z tej kwoty egzekwowane jest ponad 2,43 mln zł), lecz także pozostałe gminy, którym zaległe należności ściągają urzędy skarbowe. Jednak rząd zauważył, że w dalszej perspektywie wstrzymanie egzekucji umożliwi funkcjonowanie przedsiębiorców, a co za tym idzie, zagwarantuje gminom w przyszłości wpływy m.in. z podatków.
Stąd Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, które zakłada zamrożenie egzekucji na terenie całego kraju. Wyjątkiem ma być egzekucja kar pieniężnych wymierzanych na podstawie: prawa farmaceutycznego, ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, specustawy o COVID-19 oraz grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego. Projekt przewiduje zastopowanie postępowań na okres epidemii bez potrzeby wydawania jakichkolwiek postanowień w tym zakresie. Wstrzymanie nastąpi z mocy prawa z dniem wejścia w życie rozporządzenia, które ma zacząć obowiązywać następnego dnia po dniu ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Po odwołaniu stanu epidemii postępowania egzekucyjne również ruszą z mocy samego prawa, czyli bez konieczności dokonywania czynności procesowych przez organy egzekucyjne.