Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Marszałkowie chcą zaskarżyć nowe zasady wyłaniania organów wojewódzkich funduszy ochrony środowiska do Trybunału Konstytucyjnego. Ostrzegają, że wybieranie ich zgodnie ze nowelizowanymi przepisami będzie obarczone wadą prawną.
– Nowela jest w oczywisty sposób niekonstytucyjna, co stwierdziły liczne, miażdżące ekspertyzy prawne. Rozważamy skargę do Trybunału Konstytucyjnego – zapowiada Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego. Sprawą zajmą się przedstawiciele Konwentu Marszałku Województw RP.
Chodzi o nowelizację z 7 kwietnia 2017 r. ustawy – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. poz. 898), która zakłada wymianę osób zasiadających w radach nadzorczych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW). Nowe przepisy m.in. zmniejszają liczbę ich członków z 7 do 5. Dzieje się to kosztem samorządów województw. Jedynymi ich przedstawicielami w radach będą wiceprzewodniczący, których wyznaczą sejmiki województw. Na ich wskazanie mają czas tylko do 23 czerwca br. Jeżeli nie zdążą w tym terminie, wyręczy je minister środowiska.
– Odebranie samorządom województw wpływu na powoływanie członków rad nadzorczych i zarządów funduszy wojewódzkich w sposób wyraźny ogranicza dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na ochronę przyrody. Po wprowadzeniu zmian samorząd utraci jakikolwiek wpływ na wydatkowanie tych środków – ostrzega Beata Górka, rzecznik prasowy marszałka województwa lubelskiego.
A chodzi o miliardy złotych rocznie.
Eksperci – konstytucjonaliści, którzy np. na zlecenie Biura Analiz Sejmowych przygotowali opinie na temat zgodności z Konstytucją RP projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska – są zgodni, że proponowane zmiany stoją w sprzeczności z ideą decentralizacji władzy publicznej ustanowioną w art. 15 ust. 1 Konstytucji RP, zasadą uczestniczenia samorządu terytorialnego w sprawowaniu władzy publicznej, zapisaną w art. 16 ust 2 Konstytucji RP, a także istotnie naruszają samodzielność ustrojową samorządu terytorialnego, gwarantowaną przez art. 165 Konstytucji RP.
– Przepisy nowelizacji są rażąco niezgodne z założeniami stojącymi u podstawy idei decentralizacji. Projektodawca proponuje zmiany polegające w istocie na całkowitym powierzeniu administracji rządowej uprawnienia do wyboru organów statutowych funduszy wojewódzkich, czym istotnie ogranicza samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w zakresie realizacji zadań i obowiązków dotyczących ochrony środowiska na poziomie regionalnym – wskazuje w opinii napisanej na zlecenie BAS adwokat dr hab. Anna Rakowska-Trela z Katedry Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.
– Samorządowy status WFOŚiGW nie dopuszcza możliwości całkowitego podporządkowania organów tego podmiotu organom administracji rządowej. Tak głęboka ingerencja organów rządowych w działalność WFOŚiGW łamie ich samorządowy status, odbiera samodzielność jako samorządowych osób prawnych, a także godzi w ustrojową niezależność samorządu województwa od administracji rządowej – dodaje Górka.
Dlatego urzędy marszałkowskie nie dają za wygraną. I chcą, aby sprawą zajął się Trybunał Konstytucyjny. Choć oczywiście obawiają się, że ta ścieżka może nie rozwiązać problemu.
– Zważywszy, że TK został sparaliżowany i upolityczniony, nie należy się spodziewać, że będzie w stanie szybko i rzetelnie sprawę rozpoznać. Nie zmienia to faktu, że powołanie nowych członków do organów wojewódzkich funduszy będzie obarczone wadą prawną, ponieważ odbędzie się to na podstawie niekonstytucyjnych przepisów – zauważa Geblewicz.
– Skutkować to może w przyszłości nieważnością podejmowanych decyzji. Ponieważ rzecz dotyczy wielkiego majątku należącego do samorządu, będziemy rozważać różne warianty wstąpienia na drogę prawną, aby majątek ten właściwie zabezpieczyć – zapowiada Geblewicz.
Etap legislacyjny
Nowelizacja weszła w życie 24 maja 2017 r.
