Od stycznia 2025 r. niektórzy dostaną niższe wsparcie. Chodzi o wymogi dotyczące warunków pracy i zatrudnienia. Kto straci?

Od stycznia 2025 roku zmienią się zasady wsparcia dla rolników

W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Jak z niego wynika, już od 2025 roku rolników czekają spore zmiany. Ma to bezpośredni związek z tym, że od 1 stycznia 2025 roku polskie przepisy będą musiały być zgodne z wymogami Unii Europejskiej dotyczącymi mechanizmu warunkowości społecznej. Na czym on polega?

Jak wynika z szacunków, na terenie Unii Europejskiej w rolnictwie jest zatrudnionych prawie 9 mln osób. Jednak biorąc pod uwagę osoby o nieuregulowanej sytuacji pracowniczej, czyli tzw. szarą strefę, szacuje się, że jest to aż 17 mln. Prowadzi to do sytuacji, w której niestabilność pracy w tym sektorze rośnie, a sytuacja osób pracujących się pogarsza. Mówi się o niskich wynagrodzeniach, długich godzinach pracy i niebezpiecznych warunkach, a w przypadku pracowników sezonowych, którzy korzystają z zakwaterowania, również o warunkach mieszkaniowych, które nie tyle są trudne, co w niektórych przypadkach wręcz urągają ludzkiej godności. W odpowiedzi na te problemy Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR) postanowiła w art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (…), że państwa członkowskie wskażą w swoich planach strategicznych WPR zasadę, zgodnie z którą najpóźniej od dnia 1 stycznia 2025 r. nakłada się kary administracyjne na rolników i innych beneficjentów otrzymujących określone wsparcie, jeśli nie spełniają oni wymogów dotyczących obowiązujących warunków pracy i zatrudnienia lub obowiązków pracodawcy wynikających z aktów prawnych.

Poprawność zatrudnienia i zapewnienia odpowiednich warunków BHP

W przypadku polskich rolników będzie to oznaczało, że wysokość udzielonego im wsparcia będzie uzależniona od przestrzegania przez nich przepisów prawa pracy. Chodzi m.in. o poprawność zatrudnienia i zapewnienia odpowiednich warunków BHP. Jak się podkreśla, celem tych zmian jest nie tylko ochrona pracowników, ale także promowanie odpowiedzialności społecznej wśród rolników.

Jednak zaostrzenie wymogów to nie wszystko. Z projektu wynika bowiem, że pojawią się również nowe formy wsparcia finansowego dla rolników. Jak podaje PAP, jedną z nich będą płatności do materiału siewnego kategorii „elitarny” lub „kwalifikowany” w ramach tzw. ekoschematów. Szczegóły ich wypłaty zostaną jednak określone w osobnym akcie wykonawczym.