Przygotowany przez resort rolnictwa projekt zmiany przepisów o organizacji niektórych rynków rolnych oraz przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej wywołuje ostre protesty niektórych branż. Należy do nich Krajowe Stowarzyszenie Przetwórców Owoców i Warzyw (KSPOiW).
Chodzi o nowelizację, która rozszerzy obowiązek wcześniejszego zawarcia umowy na dostawę produktów rolnych także na pośredników, czyli podmioty kupujące te produkty od rolnika, ale nie sprzedające ich bezpośrednio konsumentom. Projekt zakazuje także sprzedawania produktów rolnych po cenie niższej niż referencyjna, ustalana dwa razy w ciągu roku przez resort rolnictwa. Regulacje te obejmą m.in. 16 tys. podmiotów zajmujących się przetwórstwem spożywczym. I, jak czytamy w wystosowanym przez KSPOiW liście otwartym, są wadliwe, dlatego nie należy dopuścić do ich uchwalenia.
Proponowane rozwiązania są przez krytyków przedstawiane głównie jako ograniczające wolność samych rolników, którzy „staną się zakładnikami umów kontraktacyjnych.” Rolnicy nieposiadający takich umów będą musieli – zdaniem autorów listu – pozostawić swoje produkty na polach lub sprzedać je po niekorzystnych i drastycznie zaniżonych cenach grupom producenckim czy spółdzielniom (zostały one wyłączone z zakresu ustawy). Nie wspomniano jednak, że celem ustawy – według uzasadnienia – jest ukrócenie obecnej praktyki zawierania umów tuż przed dostawą, co sprawia, że nabywca może narzucić cenę, a sprzedawca musi ją zaakceptować, gdyż w razie przedłużających się negocjacji jego produkty się zepsują.
Sprzeciw budzą także ceny referencyjne, które mają, według KSPOiW, pozwolić przetwórcom zagranicznym ustalić niższe niż w Polsce ceny sprzedaży i w ten sposób wypchnąć polskie firmy z rynku europejskiego. Ta groźba ma spowodować zmniejszenie kontraktacji do 50 proc. mocy przetwórczych, przez co wielu małych i średnich producentów nie znajdzie zbytu na swoje towary.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach