Proceder niepłacenia składek ubezpieczeniowych i nierespektowanie praw pracowniczych - takie m.in. nieprawidłowości wykazała kontrola NIK, którą przeprowadzono w obszarze tak zwanego outsourcingu pracowniczego.
Jak poinformowała w środę w komunikacie Najwyższa Izba Kontroli, nieprawidłowości dotyczyły m.in. niepłacenia składek ubezpieczeniowych. Sprawa ma związek z tzw. firmami z Grupy Spółek, które w większości działały jako agencje zatrudnienia. Oferowały one przedsiębiorcom trzyletnie zniżki w składkach na ubezpieczenie społeczne pracowników.
Outsourcing to wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych przez nie samodzielnie funkcji i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom - firmom zewnętrznym.
"Po zawarciu z podmiotami z Grupy Spółek umów przedsiębiorcy wyrejestrowywali pracowników z ubezpieczeń. Tych samych pracowników rejestrowały następnie w ZUS firmy z Grupy Spółek, jednak, po jakimś czasie zaprzestawały odprowadzania z tego tytułu składek należnych ZUS i podatków do urzędów skarbowych lub odprowadzały je nieregularnie i w zaniżonej wysokości" - wyjaśnia NIK.
ZUS prowadził postępowania wyjaśniające w sprawie niepłacenia składek ubezpieczeniowych - stara się odzyskać pieniądze i ściąga je z przedsiębiorców, którzy korzystali z usług Grupy Spółek. NIK podaje, że zadłużenie podmiotów z Grupy Spółek wynosiło 122,9 mln zł (bez odsetek), w tym 66,6 mln zł z tytułu składek i 56,3 mln zł z tytułu podatków. Zadłużenie przedsiębiorców z tytułu składek wynosiło 34,9 mln zł.
NIK wskazuje, że działania państwa związane z nieprawidłowościami w obszarze tzw. outsourcingu pracowniczego są spóźnione i nieskuteczne. "Ani pracodawcy, ani ZUS, ani żadne inne organy państwa nie zareagowały wystarczająco wcześnie, skutecznie i jednolicie, aby zapobiec lub odpowiednio wcześnie przerwać proceder niepłacenia składek, zaliczek na podatek dochodowy za grupę pracowników podlegających outsourcingowi przez niektóre firmy z tzw. Grupy Spółek" - czytamy w raporcie Izby.
"Nawet pomimo wczesnych sygnałów organy państwa nie były przygotowane, aby skutecznie zapobiec lub odpowiednio wcześnie przerwać łańcuch nieprawidłowości, np. proceder niepłacenia składek ubezpieczeniowych a w konsekwencji nierespektowania praw pracowniczych" - podkreśliła NIK.
Zdaniem Izby outsourcing pracowniczy jest przydatnym instrumentem, pozwalającym przedsiębiorcom na elastyczne zachowania w trudnych momentach na rynku pracy. "Jednak brak mechanizmów pozwalających na szybką i skuteczną reakcję organów państwa w sytuacji wykorzystywania tego instrumentu dla celów omijania prawa skutkuje naruszeniem praw zatrudnianych w tym trybie pracowników" – stwierdzono w komunikacie.