Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Szczególne przypadki, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, to nie są takie sytuacje, jakie w subiektywnym odczuciu organ prowadzący placówkę oświatową za takie uważa. W przepisie tym chodzi o takie zdarzenia, które obiektywnie powodują destabilizację jednostki oświatowej kierowanej przez nauczyciela pod względem dydaktycznym, wychowawczym czy oświatowym, a jedyną możliwością zapobieżenia takiej sytuacji jest odwołanie dyrektora w trakcie roku szkolnego.
/>
Sygn. akt I OSK 3346/15
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO z 20 kwietnia 2016 r.
STAN FAKTYCZNY
Burmistrz D. zarządzeniem wydanym na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.; dalej: u.s.o.) odwołał U.K. ze stanowiska dyrektora Zespołu Placówek Oświatowych w D. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał m.in., że dalsze wykonywanie funkcji przez U.K. godziłoby w interes szkoły i powodowało destabilizację w jej funkcjonowaniu w zakresie zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, co stanowi rażące naruszenie interesu publicznego.
Za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych organ uznał nieusprawiedliwioną nieobecność dyrektor w pracy w dniach 23, 24 oraz 29 grudnia 2014 r. Burmistrz wyjaśnił, że 30 grudnia 2014 r. kontaktował się telefonicznie z U.K., by zaprosić ją do urzędu na spotkanie. Podczas rozmowy dyrektor udzieliła informacji, że nie może stawić się tego dnia na spotkanie, gdyż nie ma jej obecnie na miejscu. Poproszona, by przyszła następnego dnia, poinformowała, że też jej nie będzie. Od 30 grudnia 2014 r. U.K. przebywała już na zwolnieniu lekarskim (o fakcie tym w czasie rozmowy telefonicznej nie poinformowała organu, a zwolnienie dostarczyła do działu kadr 5 stycznia 2015 r.). Organ wskazał, że do dnia wydania zarządzenia dyrektor nie powróciła do pracy, gdyż dalej przebywa na zwolnieniu lekarskim.
Następną czynnością godzącą w interes szkoły, w ocenie burmistrza D., jest niewywiązanie się z obowiązku opracowania, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia, uwzględniającego uwagi i wnioski zgłoszone w wyniku przeprowadzonej 15-19 września 2014 r. ewaluacji całościowej w szkole podstawowej w D., który należało przedłożyć w Kuratorium Oświaty w S. do 5 stycznia 2015 r.
Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem, U.K. wezwała burmistrza D. do usunięcia naruszenia prawa przez uchylenie zarządzenia z uwagi na jego wydanie niezgodnie z obowiązującymi przepisami, zwłaszcza z art. 38 u.s.o.
Następnie U.K. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na zarządzenie burmistrza. Ten uznał ją za zasadną i stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia. W uzasadnieniu orzeczenia sąd wskazał, że odwołanie dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego bez wypowiedzenia musi być uzasadnione szczególnie ważnymi okolicznościami. Nie wszystkie zastrzeżenia do pracy dyrektora szkoły mogą uzasadniać zastosowanie odwołania tej osoby z zajmowanego stanowiska w czasie roku szkolnego, bez wypowiedzenia. Naruszenie prawa musi być należycie udokumentowane, a ponadto na tyle istotne, że nie pozwala na dalsze wykonywanie obowiązków przez daną osobę. Zdaniem WSA organ nie wskazał w uzasadnieniu zarządzenia, na jakiej podstawie ustalił nieobecność w pracy U.K. w wymienionych w tym akcie dniach. Ponadto nie można U.K. postawić zarzutu niewywiązania się w wymaganym terminie z obowiązku nałożonego na nią przez kuratora oświaty, skoro w końcowych dniach upływającego terminu była ona niezdolna do pracy, o czym świadczy zwolnienie lekarskie. Ostatnia grupa zarzutów wobec skarżącej dotyczyła niewłaściwej polityki kadrowej. Okoliczności te również nie są podstawą do odwołania dyrektora w trakcie roku szkolonego.
Skargę od tego wyroku wniósł burmistrz. Naczelny Sąd Administracyjny ją oddalił.
UZASADNIENIE
Odwołanie w trybie art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o. stanowi instytucję wyjątkową, o czym świadczy użycie przez ustawodawcę określenia „przypadki szczególnie uzasadnione”. To oznacza, że wystąpić musi zdarzenie nadzwyczajne, destabilizujące funkcjonowanie szkoły i wywołujące konieczność natychmiastowego odsunięcia dyrektora od kierowania szkołą, ponieważ dalsze sprawowanie przez niego tej funkcji godziłoby w interes publiczny. NSA uznał, że w pełni zasadnie WSA oceniła przesłanki wymienione w zarządzeniu burmistrza i szczegółowo opisane oraz przeanalizowane przez sąd I instancji w uzasadnieniu wydanego wyroku jako niewystarczające do zastosowania nadzwyczajnego trybu odwołania dyrektora placówki oświatowej ze stanowiska, o którym mówi art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o.