Sprawa tocząca się przed NSA dotyczyła osoby, która była zarejestrowana jako bezrobotna i otrzymywała stypendium na podstawie odbywanego stażu. W trakcie jego trwania zmieniła jednak miejsca zamieszkania i zameldowała się w miejscowości niepodlegającej pod właściwość dotychczasowego urzędu pracy. Pomimo ciążącego na niej obowiązku prawnego, nie zgłosiła tego faktu we właściwym urzędzie pracy.
W następstwie tych działań prezydent miasta pozbawił stażystkę statusu osoby bezrobotnej oraz orzekł o pozbawieniu prawa do pobierania stypendium. Swoją decyzję uzasadnił tym, że skarżąca przerwała odbywanie stażu z powodu zmiany adresu zamieszkania, co skutkuje utratą prawa do pobierania stypendium z tego tytułu.
Skarżąca odwołała się do wojewody, który utrzymał w mocy decyzję prezydenta argumentując, że nie powiadomiła ona w ciągu 14 dni miejskiego urzędu o zmianie miejsca zameldowania i nie stawiła się w urzędzie właściwym dla nowego miejsca zameldowania. Wskazał również, że utrata prawa do stypendium nastąpiła z powodu utraty statusu osoby bezrobotnej, a nie z powodu przerwania odbywania stażu, jak błędnie wskazał organ pierwszej instancji.
Od decyzji wojewody skarżąca następnie odwołała się do WSA i domagała się jej uchylenia. Argumentowała, że została dwukrotnie wprowadzona w błąd przez pracowników urzędu pracy: pierwszy raz, kiedy nie zmieniono jej umowy z powodu zmiany nazwiska w następstwie zawarcia związku małżeńskiego, i drugi, kiedy uznana została za osobę porzucającą staż, a nie osobę tracącą status bezrobotnego. Z tych przyczyn nie mogła w terminie przenieść się do innego urzędu pracy aby kontynuować staż.
WSA uznał skargę za zasadną, lecz sprawa ze względu na złożoną przez wojewodę kasację trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
NSA wyjaśnił, że starosta pozbawia statusu bezrobotnego osobę, która nie stawiła się w powiatowym urzędzie pracy w terminie, o którym mowa w art. 73 ust. 2a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z tym przepisem, osoba bezrobotna traci status bezrobotnego, gdy nie powiadomi o zmianie miejsca zamieszkania urzędu pracy, w którym jest zarejestrowana oraz nie stawi się w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla nowego miejsca zamieszkania w terminie 14 dni od dnia zmiany miejsca zameldowania.
Samo jednak niestawiennictwo w terminie 14 dni w nowym urzędzie pracy nie powoduje, że skarżąca przestała ona spełniać warunki osoby bezrobotnej. Tym samym „pozbawienie jej statusu bezrobotnego na podstawie art. 33 ust. 4 pkt 4a ustawy przed upływem tego terminu, w którym skarżąca jako osoba bezrobotna korzystała jeszcze z pełni uprawnień związanych z tym statusem jest nieprawidłowe”.
Sąd wskazał ostatecznie, że utrata statusu osoby bezrobotnej nie może więc nastąpić wcześniej niż po upływie ustawowego 14-dniowego terminu od dnia zmiany miejsca zameldowania, który przysługuje na powiadomienie dotychczasowego urzędu pracy o zmianie miejsca zamieszkania oraz stawienie się w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla nowego miejsca zamieszkania. Oznacza to, że błędnie pozbawiono ją statusu bezrobotnego w dniu, w którym zmieniła swój adres zameldowania.
Podstawa prawna
Orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 października 2015 r., sygn. akt I OSK 653/14