Osoby powyżej 50. roku życia, które są dyskryminowane przez pracodawców, mogą dochodzić swoich praw przed sądem.
Przedsiębiorcy często utrudniają podjęcie pracy przez osoby powyżej 50. roku życia. Starsi pracownicy są też narażeni na utratę zatrudniania. Jednak w myśl kodeksu pracy (k.p.) wiek może stanowić niedozwolone kryterium różnicowania sytuacji pracowników i osób ubiegających się o zatrudnienie.
Prawo do rekompensaty
Jeśli przedsiębiorca dopuszcza się dyskryminacji wobec osób 50+, mogą się one ubiegać o odszkodowanie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Co ważne, k.p. ułatwia jego uzyskanie poprzez przerzucenie ciężaru dowodu w procesie sądowym na pracodawcę.
– Zainteresowany musi jedynie uprawdopodobnić, że nie został zatrudniony z powodu wieku. To pracodawca powinien udowodnić, że o braku zatrudnienia starszej osoby zdecydowały uzasadnione i obiektywne względy – wyjaśnia adwokat Karolina Schiffter z Kancelarii Raczkowski i Wspólnicy.
Ekspertka przestrzega jednak przed pochopnym pozywaniem pracodawców. Czasami przyczyną odmowy zatrudnienia danej osoby nie jest sam wiek, a wynikające z niego ograniczenia, które decydują o niespełnieniu wymagań stawianych przez pracodawcę. Podkreśla, że również przy zwolnieniach starszych pracowników przedsiębiorca musi wskazać na obiektywne i uzasadnione przyczyny.
– Gdy np. pracodawca wymaga, by pracownik często wyjeżdżał służbowo, to jego brak gotowości do podróżowania z uwagi na wiek może być uzasadnioną przyczyną odmowy nawiązania stosunku pracy – zaznacza.
– Z ostrożnością trzeba też podchodzić do nagrań z rozmów z pracodawcami. Choć sądy z reguły dopuszczają takie dowody w procesie, to jednak nie ma gwarancji, że w danym przypadku nie zostaną one potraktowane jako owoc zatrutego drzewa, a więc dowód uzyskany nielegalnie, a tym samym niedopuszczalny – zaznacza Karolina Schiffter.
Urzędy też muszą uważać
Obowiązek ochrony przed dyskryminacją osób po 50. roku życia ciąży także na publicznych i prywatnych instytucjach rynku pracy – urzędach pracy i agencjach zatrudnienia. Wynika on z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.). Muszą one przestrzegać zasady równego traktowania bezrobotnych przy korzystaniu przez nich z pomocy w znalezieniu zatrudnienia, w tym przede wszystkim przy dostępie do usług pośrednictwa pracy. Ponadto przepisy zakazują też powiatowym urzędom pracy przyjmowania ofert pracy, w których zawarte są wymagania naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu bądź dyskryminujące kandydatów do pracy ze względu na wiek.