Zgodnie z przepisami, pracownik ma obowiązek pozostawać w dyspozycji pracodawcy w obowiązującym go czasie pracy, który podlega ograniczeniom i nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w ciągu tygodnia. I co do zasady zatrudniony tylko wtedy jest zobowiązany do odbierania telefonu służbowego. Po zakończeniu wyznaczonych godzin pracy podwładny nie pozostaje bowiem w dyspozycji pracodawcy i nie musi telefonu odbierać - może go nawet wyłączyć.
Pracodawca, który chce, aby pracownik był "pod telefonem" także poza pracą, musi powierzyć mu pełnienie dyżuru w zakładzie pracy lub innym wyznaczonym miejscu.
Kiedy za nieodebranie telefonu służbowego poza godzinami pracy grozi nagana>>
Jednak za czas takiego dyżuru nie przysługuje pracownikowi wolne ani wynagrodzenie w przypadku, gdy pracownik nie wykonywał pracy, czyli nie prowadził rozmów na tematy służbowe. Natomiast jeśli zatrudniony musiał odbierać telefon, to czas tych rozmów będzie stanowić pracę nadliczbową, wymagającą odpowiedniej rekompensaty w postaci czasu wolnego lub odpowiedniego wynagrodzenia.
Dyżur nie może być przy tym ustanowiony bezpośrednio po przepracowaniu pełnego wymiaru czasu pracy w danym dniu, nie może bowiem naruszać prawa do odpoczynku - pracodawca musi bowiem zagwarantować podwładnemu 11 godzin odpoczynku na dobę oraz co najmniej 35 godzin na tydzień (w związku z przejściem na inną zmianę roboczą może on zostać skrócony, jednak nie bardziej niż do 24 godzin). Dlatego dyżur może trwać do 5 godzin na dobę (24 godz. = 8 godz. pracy + 11 godz. nieprzerwanego odpoczynku + 5 godz. ewentualnego dyżuru).
Czy trzeba odbierać telefony od szefa w czasie urlopu>>
Pracodawca może także potraktować telefoniczny obowiązek pracownika jako czas pracy, a co za tym idzie – godziny nadliczbowe (wynagradzane według odpowiednich stawek lub czasu wolnego). Także tutaj powinno być przestrzegane prawo do wypoczynku pracownika, tak więc przykładowo pomiędzy 8. a 13. może on odbierać telefony w ramach nadgodzin (24 godz. = 8 godz. pracy + 5 godz. ewentualnych nadgodzin + 11 godz. nieprzerwanego odpoczynku).
Powyższe zasady dotyczą tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)