Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Rządy próbują odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób administracja publiczna może być bardziej skuteczna i wydajna dzięki modernizacji i innowacyjności usług publicznych. Tematyka kryzysu i oszczędności rozpatrywana jest w dwóch kategoriach – ograniczania wynagrodzeń i zatrudnienia. Zazwyczaj jest to efekt politycznej decyzji w reakcji na pogarszającą się sytuację ekonomiczną. W odniesieniu do zmniejszania liczby zatrudnionych podkreśla się wagę strategicznego podejścia do procesu. Zmiany te poprzedza się priorytetyzacją i analizą zadań oraz oceną kompetencji pracowników. Oprócz programów zwolnień wstrzymuje się rekrutację i awanse, wprowadza restrykcyjne współczynniki zastępowalności (np. w miejsce dwóch urzędników odchodzących na emeryturę zatrudnia się jednego). Obserwuje się także łączenie urzędów i ich zadań obsługowych w ramach tzw. centrów usług wspólnych.
Ograniczenia budżetowe zmuszają do dyskusji nad statusem zatrudnienia w służbie cywilnej. W krajach, gdzie istnieją oddzielne systemy emerytalne dla urzędników państwowych, status tej grupy wiąże się z dużymi obciążeniami dla budżetu państwa. W tym obszarze obserwuje się tendencję do wdrażania bardziej elastycznych form zatrudnienia i wynagradzania m.in. poprzez wprowadzanie umów o pracę na czas określony oraz systemów wynagradzania opartych na wynikach pracy.
Obserwuje się też trend wzmacniania uregulowań etycznych. Tendencja do zwiększania wymogów w zakresie ujawniania informacji o dochodach, zwiększania liczby komisji ds. etyki i mechanizmów kontrolnych oraz większej liczby kodeksów postępowania i etycznych jest stymulowana przez szeroko opisywane przypadki nadużyć. Innowacyjność w postrzeganiu funkcji administracji publicznej w obecnej i przyszłej rzeczywistości jest podejściem traktowanym systemowo w niektórych administracjach, przy czym e-administracja traktowana jest jako środek do celu, a nie cel sam w sobie. Kompleksowe podejście do reform opartych na promowaniu innowacyjnych rozwiązań prezentuje np. administracja francuska, w której ambicjami programu reform były poprawa jakości usług publicznych, redukcja wydatków, modernizacja służby cywilnej i nagradzanie inicjatywy pracowników. Istotą innowacji w wielu krajach staje się zaangażowanie obywateli.
Wyzwania stojące przed administracjami publicznymi jednych państw mogą wkrótce pojawić się w innych. Sukces odpowiedzi na te wyzwania zależy od jakości przywództwa na szczeblu politycznym i urzędniczym. Jest też w dużym stopniu uwarunkowany historycznie. Dlatego nie powinno się bezrefleksyjnie wdrażać rozwiązań innych państw, lecz traktować je jako źródło inspiracji.
Powyższy materiał zawiera opis działania na forum Europejskiej Sieci ds. Administracji Publicznej oraz Komitetu ds. Zarządzania Publicznego OECD.
W poniedziałek relacja z debaty podsumowującej tydzień ze służbą cywilną
Izabela Najda-Jędrzejewska, radca szefa KPRM
Krzysztof Banaś, naczelnik wydziału
Łukasz Świetlikowski, główny specjalista Pracownicy wydziału współpracy międzynarodowej departamentu służby cywilnej KPRM
