Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Firma zatrudniająca pracowników z orzeczonym stopniem niepełnosprawności zobowiązany jest do respektowania ich dodatkowych uprawnień pracowniczych m.in. prawa do dodatkowego urlopu wypoczynkowego.
Zgodnie z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany na takich samych zasadach, jak zwykły wypoczynek. Jest on udzielany w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym, pod warunkiem że pracownikowi nie przysługuje urlop przekraczający 26 dni roboczych lub inne dodatkowe wolne na podstawie odrębnych przepisów.
Decyzja zespołu
Naliczając dodatkowy urlop, należy pamiętać, iż prawo do pierwszego takiego wypoczynku osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego ze stopni niepełnosprawności. Co istotne, za dzień takiego zaliczenia należy uznać ten, w którym odbyło się posiedzenie zespołu orzekającego ZUS. W praktyce będzie to data wydania przez komisję orzeczenia, nie zaś data uzyskania informacji przez pracodawcę o takim orzeczeniu. Posiłkując się przykładem, wskazać należy, że pracownik, uzyskawszy np. 1 czerwca 2012 r. czasową decyzję orzekającą umiarkowany stopień niepełnosprawności, dopiero z dniem 1 czerwca 2013 roku nabędzie prawo do pierwszych 10 dni dodatkowego urlopu. Od tego też dnia będzie on uprawniony do skorzystania z tego uprawnienia.
Jedno orzeczenie
Prawo do kolejnego dodatkowego urlopu wypoczynkowego osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nabywa 1 stycznia każdego roku kalendarzowego, o ile oczywiście pozostaje ona w zatrudnieniu. Oznacza to, powracając do powyższego przykładu, że za okres do 31 grudnia 2013 roku pracownikowi należeć się będzie 10 dni urlopu. Z dniem 1 stycznia 2014 roku pracownik nabędzie prawo do nowego urlopu dodatkowego (10 dni). Wymiar dodatkowego urlopu nie ulega zmianie, a więc nie podlega skróceniu bez względu na to, czy pracownik uzyska ponownie orzeczenie o umiarkowanej niepełnosprawności. Tak więc jeżeli tylko osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia utraci status osoby niepełnosprawnej lub też zostanie zaliczona do stopnia lekkiego, nie traci prawa do urlopów, do których nabyła uprawnienia przed wspomnianymi zdarzeniami.
Skrócona norma
Udzielając urlopu wypoczynkowego pracownikowi zaliczonemu do znacznego bądź umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, pracodawca powinien pamiętać, że jeden dzień urlopu odpowiada, co do zasady, 8 godzinom pracy pracownika. Może jednak zdarzyć się tak, że lekarz wyda zatrudnionemu zaświadczenie o celowości zastosowania skróconej normy czasu pracy. Wtedy czas jego pracy nie będzie mógł przekroczyć 7 godzin na dobę.
Ponadto skorzystanie z urlopu wypoczynkowego jest uprawnieniem pracownika, któremu odpowiada zobowiązanie pracodawcy. Nie może on się z niego zwolnić nawet w sytuacji, gdy pracownik nie wystąpił o przyznanie takiego urlopu. Zobowiązanie pracodawcy podlega realizacji dopóki trwa zatrudnienie, a więc w razie odwołania pracownika najpóźniej w okresie wypowiedzenia (zob. wyrok SN z 29 czerwca 2005 roku o sygn. II PK 339/04).
Kinga Kowalska, prawnik w kancelarii Gide Loyrette Nouel
