W świetle obowiązującej od 1 stycznia 2019 r. nowelizacji kodeksu pracy pracodawca nie musi przeprowadzać okresowych szkoleń bhp dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych. Czy regulacja ta dotyczy także osób zajmujących te stanowiska w podmiotach leczniczych?
Pracodawca ma obowiązek zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szczegółowe zasady organizowania i przeprowadzania powyższych szkoleń określone zostały w przepisach rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej: r.s.b.h.p.).

Zasady ogólne

W myśl par. 6 r.s.b.h.p. szkolenia z dziedziny bhp prowadzone są jako szkolenia wstępne i szkolenia okresowe. Szkolenie wstępne, na które składają się instruktaż ogólny oraz instruktaż stanowiskowy, powinno odbyć się przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Natomiast częstotliwość przeprowadzania szkoleń okresowych pracodawca ustala po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami – respektując zarazem wytyczne wynikające z par. 15 ust. 1 i 2 r.s.b.h.p. Oznacza to, że szkolenia okresowe powinny się odbywać nie rzadziej niż:
1) co roku – dla stanowisk, na których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne,
2) co trzy lata – dla stanowisk robotniczych,
3) co pięć lat – dla stanowisk kierowniczych, inżynieryjno-technicznych oraz pozostałych stanowisk, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) co sześć lat – dla stanowisk administracyjno-biurowych.
Należy przy tym dodać, że pierwsze szkolenie okresowe powinno się odbyć do sześciu miesięcy od momentu rozpoczęcia pracy przez osobę zatrudnioną na stanowisku kierowniczym lub 12 miesięcy w przypadku pozostałych pracowników.

Wyjątek

1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym, która znowelizowała przepisy kodeksu pracy m.in. w zakresie szkoleń okresowych pracowników. Zmiana polega na tym, że szkolenia okresowe nie są wymagane w przypadku pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy (w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej) znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka (w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych), chyba że z oceny ryzyka zawodowego, o której mowa w art. 226 pkt 1 kodeksu pracy, wynika, że jest to konieczne. Jeśli chodzi zaś o kategorie ryzyka, od których uzależnione jest zwolnienie z obowiązku zapewnienia szkoleń okresowych z zakresu bhp dla pracowników administracyjno-biurowych, to zostały one ustalone w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków, a określa je załącznik nr 2 do rozporządzenia w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że w przypadku gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy znajduje się w grupie działalności, dla której została ustalona wyższa niż trzecia kategoria ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pracodawca ma obowiązek przeprowadzenia szkolenia okresowego pracowników administracyjno-biurowych w zakresie bhp w terminie nie dłuższym niż sześć miesięcy, licząc od dnia ustalenia wyższej kategorii ryzyka. To samo dotyczy pracodawcy, w przypadku którego z dokonanej oceny ryzyka zawodowego wynika, że przeprowadzenie szkolenia okresowego pracowników jest konieczne. W takim przypadku szkolenie okresowe przeprowadza się w terminie nie dłuższym niż sześć miesięcy, licząc od dnia dokonania oceny ryzyka.

Kategoria ryzyka

W nawiązaniu do pytania na wstępie należy jednak zauważyć, że rodzaj działalności pracodawcy określony jako „opieka zdrowotna i pomoc społeczna” został zaliczony do czwartej kategorii zagrożenia w rozumieniu wspominanych przepisów ubezpieczeniowych. Z uwagi na to pracownicy administracyjno-biurowi zatrudnieni w podmiotach leczniczych nie podlegają zwolnieniom ze szkoleń okresowych z zakresu bhp.
Podstawa prawna
Art. 2373 par. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.).
Ustawa z 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. poz. 2244).
Par. 6, par. 15 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. nr 180, poz. 1860 ze zm.).
Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1005 ze zm.).