Subskrybuj nas na Youtube
Firma nie może decydować, których pracowników przejmie wraz z przejęciem innego przedsiębiorstwa pod nadzorem sądu. Sama zmiana właściciela nie jest podstawą do zwolnień.
Rozpatrywane postępowanie dotyczy pracownicy z Belgii, która od 1992 r. była zatrudniona w spółce Echo NV. Firma miała problemy ekonomiczne i 19 lutego 2013 r. sąd gospodarczy zgodził się na zmianę jej właściciela w trybie zgody na przejęcie pod nadzorem sądu. 22 lutego 2013 r. upoważniono pełnomocników sądowych do przekazania majątku ruchomego i nieruchomego spółki firmie Prefaco, która zaoferowała przejęcie 164 pracowników Echo (ok. dwie trzecie załogi). Pracownica nie znalazła się w tej grupie i 24 lutego skierowano do niej pismo informujące, że jej umowa została rozwiązana. Uznała, że samo przejęcie nie uzasadnia jej zwolnienia i wezwała Prefaco do dalszego jej zatrudnienia. Firma odmówiła i sprawa trafiła do sądu, który uznał żądania pracownicy za bezzasadne.
Odwołała się ona do sądu apelacyjnego, a ten powziął wątpliwości co do tego, czy omawiana procedura transferu przedsiębiorstwa (przejęcie pod nadzorem sądu) rzeczywiście wyłącza stosowanie ochronnych przepisów dyrektywy z 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz.U. z 2001 r., L 82).
W swojej opinii Maciej Szpunar, rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE z 23 stycznia 2019 r. (w sprawie C 509/17), przypomniał, że zgodnie z art. 3 i 4 wspomnianej dyrektywy prawa i obowiązki zbywającego wynikające ze stosunku pracy istniejącego w momencie przejęcia, przechodzą na przejmującego. Sam transfer firmy nie jest podstawą do zwolnienia, czy to przez zbywającego, czy przejmującego (choć możliwe jest zakończenie zatrudnienia, ale z powodów ekonomicznych, technicznych lub organizacyjnych). Wyjątek od tych zasad przewiduje art. 5 dyrektywy. O ile państwa członkowskie UE nie ustalą inaczej, to art. 3 i 4 nie mają zastosowania do przejęć, jeśli wobec zbywającego prowadzone jest postępowanie upadłościowe lub inne podobne postępowanie wszczęte w celu likwidacji aktywów zbywającego i jeżeli znajduje się ono pod nadzorem organu publicznego.
W opinii rzecznika w rozpatrywanej sprawie nie można skorzystać z wyłączenia zawartego w art. 5 m.in. dlatego, że sąd gospodarczy nakazał przejęcie pod nadzorem sądu w celu zachowania całości lub części przedsiębiorstwa Echo. W rezultacie możliwość wyboru przez przejmującego pracowników, którzy będą kontynuować zatrudnienie, jest sprzeczna z art. 3 i 4 dyrektywy. W dniu rzeczywistego przejęcia spółki (22 luty) zatrudnioną łączył z firmą stosunek pracy, więc była objęta ochroną przewidzianą w dyrektywie i pracodawca nie może jej zwolnić ze względu na sam fakt transferu.
