Do urlopu macierzyńskiego ma prawo każda kobieta, która była zatrudniona na podstawie umowy o pracę, kiedy zaszła w ciążę. Po porodzie pracownica musi obowiązkowo wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jeśli po tym czasie nie zdecyduje się już dalej korzystać z urlopu - w całości lub części - zatrudniony ojciec dziecka może wykorzystać resztę urlopu. Ile może trwać tacierzyński i ile wynosi zasiłek macierzyński dowiesz się tutaj>>
Jakie urlopy po macierzyńskim? Zaraz po macierzyńskim pracownica może jednak skorzystać z urlopu rodzicielskiego, który trwa 32 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka, i 34 tygodnie w przypadku dwójki lub więcej dzieci. Za cały okres urlopu rodzicielskiego kobieta otrzymuje zasiłek macierzyński.
Jeśli pracownica byłą zatrudniona w firmie co najmniej 6 miesięcy na podstawie umowy o pracę, pracodawca na jej wniosek musi udzielić podwładnej urlopu wychowawczego. Urlop można podzielić maksymalnie na pięć części, a trwa on do 36 miesięcy. Urlop wychowawczy jest bezpłatny, a to oznacza, że pracownik nie otrzymuje wtedy ani zasiłku macierzyńskiego, ani wynagrodzenia - może natomiast otrzymać dodatek wychowawczy. Ile wynosi dodatek wychowawczy dowiesz się tutaj>>
Pracodawca nie może także odmówić pracownikowi po macierzyńskim urlopu wypoczynkowego, jeśli pomiędzy ostatnim dniem pobytu na macierzyńskim a pierwszym dniem urlopu wypoczynkowego nie było żadnej przerwy, a pracownik złożył wniosek o wypoczynek. Urlop wypoczynkowy przysługujący za urlop macierzyński nie ulega obniżeniu i przysługuje pracownicy w pełnym wymiarze. Jak jest w przypadku urlopu wychowawczego, dowiesz się tutaj>>
Powrót do pracy. Jeśli pracownica zdecyduje się wrócić do pracy, ma zagwarantowany powrót na dotychczasowe stanowisko pracy - równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na inne, odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym. Także wynagrodzenie powinno być takie same, z uwzględnieniem przyznanych w trakcie urlopu premii czy podwyżek. Zobacz, jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracownika-rodzica>>
Jednak ochrona przed zwolnieniem kończy się wraz z zakończeniem urlopu macierzyńskiego. Pracodawca może więc zwolnić pracownicę, ale kryteria doboru osób do zwolnienia nie powinny mieć miedzy innymi charakteru dyskryminacji kobiet powracających do pracy po urlopie macierzyńskim. Kodeks pracy nakazuje bowiem równe traktowanie pracowników między innymi w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy. Jeżeli więc pracodawca łamie prawo, pracownica ma podstawę do odwołania się od dokonanego wypowiedzenia do sądu pracy. Dostałeś nieskuteczne wypowiedzenie? Zobacz, czego możesz domagać się od pracodawcy>>
Przerwy na karmienie. Natomiast karmiącej matce po macierzyńskim przysługują przerwy na karmienie, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Pracownica karmiąca jedno lub więcej dzieci ma więc prawo do dwóch 30 minutowych przerw przy jednym dziecku lub dwóch 45 minut przerw przy większej liczbie dzieci. Jeżeli jednak pracownica jest zatrudniona na czas krótszy niż 4 godziny dziennie, to przerwy na karmienie jej w ogóle nie przysługują, zaś w sytuacji, gdy ten wymiar przekracza, ale nie jest on dłuższy niż 6 godzin dziennie, pracownicy przysługuje tylko jedna przerwa na karmienie.
Przerwy mogą być udzielane łącznie, zatem pracownica może - w porozumieniu z pracodawcą - później przychodzić do pracy albo wcześniej z niej wychodzić. Przerwy należą się karmiącej matce bez zaświadczenia>>
Praca na rodzicielskim. Ponadto, w trakcie trwania urlopu rodzicielskiego, pracownica może łączyć pracę z urlopem, jeśli zatrudnienie nie przekracza połowy pełnego wymiaru czasu pracy. Zasiłek macierzyński ulega wtedy obniżeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik wykonuje pracę w czasie korzystania z urlopu lub jego części.
Jednocześnie urlop rodzicielski zostaje wydłużony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy na okres nie dłuższy niż do: 64 tygodni przy urodzenia jednego dziecka lub 68 tygodni przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.