Subskrybuj nas na Youtube
Powiatowi lekarze weterynarii są od ubiegłego roku kwalifikowani do wyższych stanowisk w służbie cywilnej, także w rozporządzeniu. Z kolei ze skarbówki zniknęli od 1 marca inspektorzy. Problem w tym, że stosowna regulacja weszła w życie... 28 marca 2017 r.
/>
W związku z konsolidacją aparatu podatkowego, celnego i kontroli skarbowej oraz powołaniem od 1 marca 2017 r. Krajowej Administracji Skarbowej premier znowelizował tzw. rozporządzenie stanowiskowe w służbie cywilnej. Konieczne stało się bowiem dostosowanie nazw stanowisk do nowej struktury. Ponadto nowelizacja dostosowuje treść rozporządzenia stanowiskowego do zmian wprowadzonych ustawą z 23 września 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. poz. 1605). Artykuł 6 tej regulacji (weszła w życie 18 października 2016 r.) znowelizował m.in. ustawę z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1345 ze zm.; dalej: u.s.c.). Przepis ten włączył stanowiska powiatowego lekarza weterynarii i jego zastępcy do grupy wyższych stanowisk w służbie cywilnej. Pomimo tych zmian nie dokonano modyfikacji rozporządzenia stanowiskowego.
Obowiązywanie... od października 2016 r.
Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 27 marca 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 651; dalej: r.z.r.s.u.) weszło w życie 28 marca 2017 r.
Wyjątkiem są zmiany dotyczące powiatowego lekarza weterynarii i jego zastępcy. Te z mocą wsteczną weszły w życie 18 października 2016 r. Podobną regułę zastosowano do zmian dotyczących stanowisk w organach KAS, gdyż te weszły z mocą wsteczną od 1 marca 2017 r. Oznacza to, że w praktyce od 28 marca 2017 r. zaczął obowiązywać par. 2 r.z.r.s.u., zgodnie z którym członek korpusu służby cywilnej zatrudniony w dniu wejścia w życie rozporządzenia w Krajowej Informacji Skarbowej albo w izbie administracji skarbowej, który nie spełnia wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez niego w dniu wejścia w życie rozporządzenia, może być zatrudniony na takim stanowisku.
Dozwolona praktyka
Zdaniem Aleksandra Proksy, radcy prawnego, prezesa Rządowego Centrum Legislacji w latach 2000–2005, taki zabieg legislacyjny jest dopuszczalny. Prawodawca może dostosować przepisy rozporządzenia do zapisów ustawy z mocą wsteczną. I dodaje, że warunkiem jest to, że nie naruszy to praw podmiotowych adresatów danych przepisów. Przy czym ocena ta powinna być odnoszona do konkretnej osoby – zauważa mecenas Proksa.
Andrzej Marek, sędzia Sądu Okręgowego w Legnicy, zwraca uwagę, że zmiana statusu zatrudnienia powiatowego lekarza weterynarii i jego zastępcy wynikała z ustawy, a nie rozporządzenia, które jest do niej dostosowywane.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt stosunki pracy pracowników zatrudnionych w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy (czyli 18 października 2016 r.) na stanowiskach powiatowego lekarza weterynarii i jego zastępcy stają się stosunkami pracy na podstawie powołania w rozumieniu przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).
Uznanie stanowisk powiatowego lekarza weterynarii i jego zastępcy za wyższe stanowiska służby cywilnej spowodowało konieczność zmiany w tabeli IV w części XIV „Powiatowe inspektoraty weterynarii”. W kolumnie pierwszej wyrazy „Stanowiska średniego szczebla zarządzania w służbie cywilnej” zastąpiono sformułowaniem: „Wyższe stanowiska w służbie cywilnej”.
Konsolidacja skarbówki
Kolejne nowelizacje dokonane r.z.r.s.u. związane są z wejściem w życie 1 marca 2017 r. ustaw z 16 listopada 2016 r.: o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 1947 ze zm.) oraz Przepisów wprowadzających ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 1948). W celu uniknięcia utożsamiania nazw stanowisk członków korpusu służby cywilnej ze stopniami służbowymi przyznawanymi funkcjonariuszom celno-skarbowym znosi się stanowiska mające w nazwie słowo „inspektor” lub „komisarz”.
Ponadto ze względu na dążenie do ujednolicenia klasyfikacji stanowisk w służbie cywilnej oraz fakt realizowania zadań związanych z zarządzaniem zespołami pracowników r.z.r.s.u. wprowadziło zmiany w załączniku nr 1 w tabeli III „Tabela grup stanowisk urzędniczych, wykazów stanowisk w poszczególnych grupach oraz kwalifikacji zawodowych wymaganych do wykonywania pracy na stanowiskach urzędniczych w urzędach podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej”. W części I „Wszystkie urzędy” przenosi się z grupy stanowisk samodzielnych w służbie cywilnej do grupy stanowisk koordynujących w służbie cywilnej stanowiska: kierownik zespołu (oddziału, działu, samodzielnego referatu, sekcji, referatu), kierownik laboratorium oraz kierownik pracowni.
Ponadto z uwagi na to, że w strukturze organizacyjnej jednostek organizacyjnych KAS przewiduje się komórki organizacyjne o nazwie „samodzielny dział” i „samodzielny oddział”, w grupie stanowisk koordynujących w służbie cywilnej dodano stanowiska: kierownik samodzielnego oddziału (poprzez przeniesienie go z tabeli V „Izby skarbowe” z grupy stanowisk samodzielnych w służbie cywilnej) oraz kierownik samodzielnego działu. Zmiany dotyczące przeniesienia ww. stanowisk kierowniczych z grupy stanowisk samodzielnych do grupy stanowisk koordynujących nie spowodują dodatkowych skutków finansowych, ponieważ przedziały mnożników kwoty bazowej wynagrodzenia zasadniczego przewidziane w załączniku nr 2 do rozporządzenia, zarówno w tabeli II, jak i w tabeli III dla grupy stanowisk samodzielnych w służbie cywilnej i dla grupy stanowisk koordynujących w służbie cywilnej, są takie same.
Przepisy r.z.r.s.u. przewidują również rezygnację ze stanowiska komornika skarbowego. Zmiana podyktowana jest tym, że w świetle art. lllc ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 599 ze zm.) komornikiem skarbowym jest kierownik komórki organizacyjnej urzędu skarbowego, prowadzącej egzekucję administracyjną, tj. kierownik działu lub kierownik samodzielnego referatu. Ponadto r.z.r.s.u. przewiduje rezygnację ze stanowiska „likwidatora”.
WAŻNE
By uniknąć utożsamiania nazw stanowisk członków korpusu służby cywilnej ze stopniami służbowymi przyznawanymi funkcjonariuszom celno-skarbowym, zniesione zostały stanowiska mające w nazwie słowo „inspektor” lub „komisarz”.
OPINIA EKSPERTA
W rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów z 27 marca 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalenia wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członków korpusu służby cywilnej, wprowadzono uregulowanie, zgodnie z którym niektóre z jego przepisów wchodzą w życie z mocą wsteczną, tj. 1 marca 2017 r. W tym miejscu trzeba przypomnieć jedną z podstawowych dla polskiego porządku prawnego, zasadę demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) i wywodzony z niej zakaz retroakcji – prawo nie działa wstecz. Poprzez wprowadzenie wspomnianych uregulowań z mocą wsteczną w istocie dochodzi do próby naprawienia błędów, których powstanie ustawodawca mógł przewidzieć wcześniej. W uzasadnieniu projektu wskazano wprost, że wprowadzone nim zmiany mają na celu dostosowanie przepisów do zmian ustawowych. Zmieniając w istocie dotychczasową organizację struktur systemu skarbowego i celnego, ustawodawca powinien przewidzieć, że wiąże się to z daleko idącymi konsekwencjami, w tym z kwestią nazw dotychczasowych stanowisk. Jawne złamanie zakazu retroakcji jest niczym innym jak próbą naprawienia wcześniejszych błędów.
Otwarcie furtki do wprowadzania takich rozwiązań budzi obawę o dalsze nadużycia oraz ich konsekwencje. Zastanawia, jak w praktyce rozwiązany zostanie problem związany m.in. z posługiwaniem się pomiędzy 1 marca a 27 marca podpisami oraz pieczątkami, na których widnieją nazwy stanowisk sprzed wprowadzenia w życie omawianych przepisów. Jaki status przydać wspomnianym stanowiskom w okresie między 1 marca a 27 marca? Powyższe jest bardzo istotne chociażby dla określenia, jaki organ w istocie wydał decyzję.
Wspomniana zmiana wydaje się również problematyczna w kontekście umów o pracę zawieranych z urzędnikami na konkretnych stanowiskach i określeniem, na jakim w istocie stanowisku sprawowali stosunek pracy. Niedopuszczalne jest wprowadzanie uregulowań, których konsekwencjami okazują się bałagan legislacyjny, brak spójności, wątpliwości interpretacyjne oraz rozbieżności w stosowaniu prawa. W uzasadnieniu projektu wskazano także, że nie jest on sprzeczny z zasadami demokratycznego państwa prawnego z uwagi na okoliczność, iż skierowano go do członków korpusu służby cywilnej. Niewątpliwie takie uzasadnienie nie sanuje rażącego naruszenia fundamentalnej dla państwa prawa zasady lex retro non agit (prawo nie działa wstecz).
