Pasażerowie polskich kolei jeszcze przez 5 lat nie będą mogli w pełni korzystać z unijnych przepisów zwiększających ochronę w czasie podróży. Resort infrastruktury i rozwoju przygotował projekt rozporządzenia, który odracza moment obowiązku stosowania unijnych regulacji.
Możliwość takiego wyłączenia przewidują unijne rozporządzenie dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym i polska ustawa o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2003 r. nr 86, poz. 789 ze zm.). Zwolnienie może być przedłużone dwukrotnie, ale nie dłużej niż na 5 lat.
Obecnie obowiązujące rozporządzenie w sprawie zwolnień wyłącza stosowanie rozporządzenia UE niemal w całości – funkcjonuje jedynie kilkanaście jego przepisów, m.in. regulacje dotyczące przewozu rowerów, odpowiedzialności za bagaż, konieczności informowania o likwidacji połączeń czy dostępności biletów. „Zasadne jest utrzymanie wyłączenia tylko przepisów, w przypadku których konieczna jest realizacja inwestycji, co ze względu na rozległość sieci i liczebność taboru jest procesem czasochłonnym i wymagającym poniesienia znacznych nakładów finansowych” – czytamy w uzasadnieniu projektu. Dlatego też resort proponuje, by przedłużyć zwolnienie tylko dla trzech regulacji.
Pierwsza dotyczy obowiązku dostarczania pasażerowi w trakcie podróży informacji w formie najbardziej dla niego odpowiedniej. „W przypadku PKP intercity SA do końca 2015 r. w wyświetlacze oraz system nagłośnienia wyposażone ma być 70 proc. taboru spółki, zaś do 2020 r. 90 proc.” – uzasadnia resort. Dodaje też, że koszt wymiany samej instalacji dźwiękowej jest szacowany na ok. 4 mln zł.
Drugie wyłączenie ma objąć obowiązek wdrożenia komputerowego systemu informacji i rezerwacji w transporcie kolejowym (KSIRTK). Dzięki niemu pasażer ma otrzymywać wszelkie informacje o swoich prawach i obowiązkach. Za jego pośrednictwem będzie można także zamówić bilety. Według wyliczeń PKP Intercity koszt wdrożenia projektu to ok. 6,5 mln zł. Spółka poinformowała jednak ministerstwo, że już teraz opracowywany jest system wymiany danych przewoźników, zarządców infrastruktury i stacji.
Ostatni z przepisów, których stosowanie zostanie odroczone, dotyczy dostosowania infrastruktury do potrzeb niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Aby spełnić wymogi unijne, należy m.in. przebudować perony, zlikwidować bariery architektoniczne, wprowadzić oznakowanie dotykowe i wizualne oraz przystosować kasy biletowe i wagony kolejowe do potrzeb takich pasażerów.
Rozporządzenie ma wejść w życie 3 grudnia 2014 r., kiedy traci moc obecna regulacja. Tym samym jeszcze w tym roku pasażerowie skorzystają z przepisów unijnych, których stosowanie było wyłączone. Przewoźnicy będą musieli się więc liczyć z odpowiedzialnością za opóźnienia, utratę połączeń i odwołanie pociągu. Pasażerowi w takich przepadkach będą przysługiwały odszkodowanie i pomoc w postaci posiłków czy zakwaterowania.
Rozporządzenie będzie miało zastosowanie do przewoźników kolejowych wykonujących kursy ponadregionalne.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach