Z rozliczenia z dzieckiem może skorzystać rodzic lub opiekun samotnie je wychowujący i będący jednocześnie panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
– Z orzecznictwa sądowego wynika, że przez osobę rozwiedzioną należy rozumieć kobietę lub mężczyznę, których związek małżeński został rozwiązany przez sąd – wyjaśnia Joanna Skibicka, konsultant w Stone&Feather Tax Advisory.
Nasza rozmówczyni dodaje, że dopiero od uprawomocnienia się orzeczenia sądowego o rozwiązaniu małżeństwa, a nie w trakcie rozwodu, można mówić, że rodzic jest osobą samotnie wychowującą dziecko.
– Jeśli po rozwodzie żadne z rodziców nie zostało pozbawione władzy rodzicielskiej, a oboje są stanu wolnego, zarówno jedno, jak i drugie może samotnie wychowywać dziecko – stwierdza Joanna Skibicka.
Jednocześnie zastrzega, że organy podatkowe w wydanych interpretacjach wskazują, że z prawa do wspólnego rozliczenia z dzieckiem będzie mógł skorzystać ten rodzic, który je faktycznie wychowuje, czyli zamieszkuje z nim i sprawuje nad nim ciągłą opiekę. O prawie tym nie przesądza fakt łożenia na dziecko. Przykładowo, jeśli po rozwodzie dziecko mieszka z matką, ojciec nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej i płaci alimenty, to matka może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem jako osoba samotnie je wychowująca.

506 191 osób rozliczyło się za 2010 rok jako osoby samotnie wychowujące dzieci

– Zgodnie z przepisami ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.), nie jest konieczne samotne wychowywanie dziecka przez cały rok podatkowy. Wystarczy, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, co oznacza, że już w roku, w którym uprawomocniło się orzeczenie o rozwodzie, samotny rodzic może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia – tłumaczy Joanna Skibicka.
Warto pamiętać, że nie wyklucza to jednoczesnego uwzględnienia przez rodzica w rocznym zeznaniu podatkowym ulgi na dziecko.
Przypomnijmy, że rodzic, który skorzysta z preferencyjnego rozliczenia PIT, może zaoszczędzić na podatku. Podatnicy tacy mają bowiem prawo do obliczenia podatku dochodowego za dany rok podatkowy w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich dochodów. Zasada ta nie ma zastosowania do dochodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym (np. z kapitałów pieniężnych), a także, gdy uzyskiwane dochody firmowe są opodatkowane liniowym PIT albo podatkiem zryczałtowanym (ryczałt lub karta).