Komisja Wenecka przedstawiła w sobotę dwie opinie na temat zmian w prawie planowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Według szefa resortu Adama Bodnara obydwie są przychylne, choć zawierają pewne „wątpliwości i sugestie”, które będą rozważane w procesie legislacyjnym. Treść opinii nie została jeszcze ujawniona.
Pierwsza z opinii dotyczy projektu ustawy, która ma rozdzielić urząd ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego.
„Co do zasady Komisja Wenecka popiera ten kierunek zmian i główne rozwiązania ustrojowe, które zostały zaproponowane. Komisja zgłosiła trochę uwag dotyczących statusu Krajowej Rady Prokuratorów, tego, kto mógłby zgłosić kandydatów, a także dotyczących braku możliwości odwołania nowego prokuratora generalnego” – powiedział w rozmowie z PAP minister Adam Bodnar, który brał udział w sesji plenarnej komisji w Wenecji.
Druga z opinii dotyczy propozycji rozwiązania problemów neosędziów. Tu resort nie przedstawił jeszcze konkretnego projektu, tylko ogólne pomysły. I to one były analizowane przez Komisję Wenecką. Uczestniczący w posiedzeniu wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur powiedział, że strona polska przedstawiła dwa możliwe modele weryfikacji sędziów. Jeden jest oparty na indywidualnej weryfikacji statusu sędziów, a drugi na ich powrocie na poprzednio zajmowane stanowiska.
„Do tych dwóch modeli odnosiła się komisja, ale nie odnosiła się do konkretnego projektu ustawy. A to, co zaproponowała komisja, to jest swojego rodzaju kompromis pomiędzy tymi dwoma modelami” – zaznaczył Dariusz Mazur.
„Komisja mówi, że jest możliwość pewnego pogrupowania sędziów, którzy przeszli nieprawidłową procedurę przed nieprawidłowo ukształtowaną Krajową Radą Sądownictwa, ponieważ ich sytuacja nie była identyczna. Niektórzy z nich byli w sytuacji przymusowej, nie mieli innego wyboru niż porzucić zawód albo przejść procedurę przed nieprawidłowo ukształtowaną KRS. Inni taki wybór mieli, a jeszcze inni nie tylko przeszli tę procedurę, ale i w jakiś sposób aktywnie angażowali się w te niekonstytucyjne zmiany” – cytuje dalszą wypowiedź wiceministra PAP.
Według relacji przedstawicieli MS Komisja Wenecka akceptuje pomysł podziału sędziów na różne grupy, do których mogłyby zostać przypisane różne kryteria weryfikacji. Przy czym oceny powinien dokonywać organ niezależny od rządu. Mógłby to być sąd, ale również Krajowa Rada Sądownictwa.
„Pojęcie tego organu sądowego nie zostało zdefiniowane ściśle” – sprecyzował Adam Bodnar. Jak zaznaczył, musiałby to być jednak organ oddalony zarówno od rządu, jak i ustawodawcy, „tak aby zapewnić maksymalny obiektywizm i rzetelność tego procesu”.
Komisja wypowiedziała się również w sprawie wyroków wydanych przez tzw. neosędziów. Jej zdaniem należy wprowadzić procedurę wznawiania postępowań, ale tylko przez ściśle określony czas, tak aby później kolejne wyroki nie mogły już być podważane. Minister Bodnar zapowiedział, że uwagi komisji zostaną wzięte pod uwagę podczas dalszych prac nad założeniami projektu ustawy mającej rozwiązywać problem neosędziów. ©℗