Współczesny prawnik powinien umieć korzystać z nowoczesnych narzędzi informatycznych, a także rozumieć kulturowe i etyczne uwarunkowania prawa. Złożoność procesów społecznych i gospodarczych powoduje, że prawnicy w coraz większym stopniu muszą sięgać do innych nauk – mówi prof. dr hab. Jerzy Pisuliński, dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
DGP: Jakimi cechami powinien wyróżniać się kandydat na studia prawnicze?
Pisuliński: Moim zdaniem mniejsze znaczenie dla kształcenia przyszłych prawników ma wiedza zdobyta w szkole średniej, a coraz większe - umiejętność uczenia się, krytycznego myślenia, argumentacji, pracy zespołowej. Z tego powodu od lat chętnie przyjmujemy na studia w Krakowie osoby, które dobrze radziły sobie w szkole średnie z matematyką, uczestniczyły w konkursach i olimpiadach, niekoniecznie uzyskiwały świetne wyniki z historii czy wiedzy o społeczeństwie. Ważne dla przyszłego prawnika są także kompetencje interpersonalne, dobra organizacja pracy, umiejętność komunikacji czy radzenia sobie ze stresem. Nabywaniu tych kompetencji powinny – w pewnym stopniu – służyć też studia.
XVIII Ranking Wydziałów Prawa: Uczelnie publiczne - poznaj wyniki
XVIII Ranking Wydziałów Prawa: Uczelnie niepubliczne - poznaj wyniki
Czym wyróżnia się oferta państwa uczelni na tle innych?
Program studiów na kierunku prawo na WPiA UJ jest bardzo elastyczny i pozwala studentom na wybór przedmiotów stosownie do ich zainteresowań. W zmienionym programie studiów, który został wprowadzony od roku akademickiego 2023/2024, mamy 10 przedmiotów obowiązkowych (takich jak prawo konstytucyjne, cywilne i karne materialne oraz procesowe, prawo administracyjne i postępowanie sądowo-administracyjne, ale także prawo europejskie), ponad 20 przedmiotów podstawowych, z których studenci muszą wybrać 11 w toku studiów (są to np. prawo pracy, prawo rolne, prawo międzynarodowe publiczne i prywatne), i kilkadziesiąt przedmiotów specjalizacyjnych do wyboru. Wśród przedmiotów do wyboru mamy zajęcia dotyczące nowych technologii (np. sztuczna inteligencja i prawo), psychologii (np. psychologia społeczna, psychopatologia sądowa, procesy psycho-społeczne na sali sądowej) czy transferu wiedzy (Create – Protect – Innovate: Bringing ideas to market). Mamy także warsztaty przygotowujące naszych studentów do międzynarodowych konkursów jak moot courts. W zmienionym programie staraliśmy się, aby zajęcia interaktywne (warsztaty, konwersatoria) stanowiły ok. 50 proc. programu studiów. Od lat nasi studenci mogą odbywać zajęcia w ramach tzw. szkół prawa obcego, zdobywając podstawy wiedzy na temat wielu zagranicznych systemów prawnych (najstarszy program, Szkoła Prawa Niemieckiego, funkcjonuje już ponad 25 lat). Tak bogatej oferty zajęć prowadzonych przez zagranicznych profesorów nie ma żadna polska uczelnia. W ofercie mamy także liczne zajęcia prowadzone w języku angielskim dla naszych studentów i tych przyjeżdżających w ramach wymiany. Nowością są zajęcia uczące krytycznej analizy różnych zagadnień prawniczych (Szkoła krytycznej analizy prawa; Case-Based Legal Reasoning in practice). Wprowadzamy także nowoczesne metody nauczania (tutoring, zajęcia włączające studentów do badań naukowych). Na trzech wizytowanych w 2023 r. przez Polską Komisję Akredytacyjną kierunkach studiów (w tym na prawie) uzyskaliśmy certyfikaty doskonałości.
Jaki odsetek osób, które rozpoczynają studia, uzyskuje tytuł magistra?
W terminie, czyli po pięciu latach studiów, kończy blisko 60 proc. studentów, natomiast łącznie jest to ok. 71 proc. osób, które rozpoczęły studia i je ukończyły, chociaż część dopiero po 6 lub 7 latach od ich rozpoczęcia.
Jak pomagacie państwo studentom w wyborze kariery zawodowej?
Wielu naszych pracowników to także praktycy, którzy wykorzystują swoje doświadczenie praktyczne ucząc studentów i przekazując informacje na temat wykonywania zawodów prawniczych. W coraz większym stopniu dążymy do indywidualizacji studiów, dostosowaniu ich do zainteresowań studentów, co umożliwia im zdobycie wiedzy i umiejętności przydatnych w dalszej karierze zawodowej. W trakcie studiów, także w ramach działalności kół naukowych, studenci spotykają się z przedstawicielami różnych zawodów, nie tylko prawniczych, dowiadują się, na czym polega ich praca, jakie są oczekiwania przyszłych pracodawców, czego można się spodziewać wykonując określony zawód. Bardzo wielu studentów podejmuje obecnie już w trakcie studiów pracę np. w kancelariach, zdobywając praktyczne umiejętności. Przybliżeniu praktyki służą także zajęcia warsztatowe, symulacje rozpraw, zajęcia w studenckiej poradni prawnej. Rośnie też wśród naszych wykładowców grupa tutorów, pracujących indywidualnie z grupą kilku studentów, rozwijając w nich zainteresowania. Tutorzy stają się mistrzami i mentorami dla współpracujących z nimi studentów.
Jak powinno zmieniać się kształcenie przyszłych prawników, aby odpowiedzieć na wyzwania współczesności?
Ze względu na łatwy dostęp do tekstów prawnych i orzeczeń sądowych, do różnych publikacji kształcenie prawników w coraz mniejszym stopniu powinno polegać na przekazywaniu wiedzy z zakresu poszczególnych gałęzi prawa, a w coraz większym stopniu uczyć krytycznej analizy prezentowanych poglądów, argumentacji odwołującej się do zasad prawa, dostrzegania związków między przepisami różnych gałęzi prawa, zrozumienia społecznego kontekstu tworzenia i stosowania prawa. Współczesny prawnik powinien umieć korzystać z nowoczesnych narzędzi informatycznych a także rozumieć kulturowe i etyczne uwarunkowania prawa. Złożoność procesów społecznych i gospodarczych powoduje, że prawnicy w coraz większym stopniu muszą sięgać do innych nauk społecznych jak psychologia, socjologia, antropologia czy nauk ekonomicznych jak zarządzanie, aby lepiej rozumieć i stosować prawo, które jest regulatorem stosunków społecznych i gospodarczych.
Oprac. Urszula Mirowska-Łoskot
XVIII Ranking Wydziałów Prawa: Uczelnie publiczne - poznaj wyniki
XVIII Ranking Wydziałów Prawa: Uczelnie niepubliczne - poznaj wyniki