Naczelny Sąd Administracyjny będzie rozstrzygał wniosek strony o zwrot kosztów postępowania w każdym orzeczeniu uwzględniającym skargę o wznowienie postępowania. Natomiast w sytuacji oddalenia skargi brakuje podstaw do zasądzenia kosztów postępowania wznowieniowego. To clou wczorajszej uchwały NSA podjętej w składzie siedmioosobowym.

Orzeczenie zapadło na skutek wniosku prezesa NSA. Ten bowiem zauważył, że w orzecznictwie sądów administracyjnych zarysowały się dwa odmienne poglądy na temat stosowania art. 276 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2492). Przepis ten stanowi, że „do skargi o wznowienie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji (…)”. Powstała jednak wątpliwość, czy na podstawie tej regulacji można zasądzać zwrot kosztów postępowania w sprawach ze skarg o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem NSA.
„Interpretując i stosując powołany przepis, poszczególne składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażają odmienne poglądy w tym zakresie” – czytamy w uzasadnianiu pytania prawego wystosowanego przez prezesa NSA.
Wczoraj siedmioosobowy skład orzekający podjął uchwałę, z której wynika, że zawarte w art. 276 p.p.s.a. odesłanie może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w sprawie wywołanej skargą o wznowienie postępowania zakończonego orzeczeniem NSA. Andrzej Skoczylas, sędzia sprawozdawca, podkreślił, że wniosek prezesa NSA znajduje swoje uzasadnienie. Jak bowiem zauważył, wskazane w nim rozbieżności są trwałe i rzeczywiste.
– I gdybyśmy tej uchwały nie podjęli, to zapewne dalsze i niejednolite stosowanie tych przepisów uwidaczniałoby się w orzecznictwie sądów administracyjnych – zauważył.
Andrzej Skoczylas tłumaczył również, że przyjęcie stanowiska, zgodnie z którym regulacja art. 276 dotyczy wyłącznie oceny spełnienia wymogów formalnych skargi o wznowienie, powodowałoby, że brak byłoby w p.p.s.a. regulacji wskazującej przepisy, które powinny być stosowane na etapie rozpoznania skargi o wznowienie postępowania.
W ustnych motywach uchwały podkreślono ponadto, że w postępowaniu wznowieniowym zastosowanie znajdzie m.in. art. 209 p.p.s.a., który stanowi m.in., że wniosek strony o zwrot kosztów sąd rozstrzyga w każdym orzeczeniu uwzględniającym skargę. NSA zauważył, że przyjęcie poglądu, zgodnie z którym strona przegrywająca w każdym przypadku zobowiązana jest do zwrotu kosztów postępowania wznowieniowego stronie przeciwnej, powodowałoby pogorszenie sytuacji procesowej skarżącego w postępowaniu przed sądem I instancji. A to dlatego, że we wskazanej sytuacji byłby on zobowiązany nie tylko do ponoszenia kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie, lecz także do zwrotu kosztów poniesionych przez organ.©℗

orzecznictwo

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 stycznia 2023 r., sygn. akt II GSP 1/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia