Nawet 15 pkt karnych za jedno wykroczenie, późniejsze zerowanie konta i brak możliwości zredukowania liczby punktów karnych sprawiają, że od soboty o wiele łatwiej stracić uprawnienia
Na dwa dni przed godziną zero minister spraw wewnętrznych i administracji opublikował rozporządzenie w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1951). Stare przepisy wykonawcze przewidywały maksymalnie 10 pkt za wykrocznie, podczas gdy w obecnym rozporządzeniu jest wymieniona duża liczba naruszeń, za które policjant nałoży ich aż 15 (patrz: grafika).
Trzymanie telefonu surowiej traktowane
Limit punktów, po przekroczeniu którego kierowca musi jeszcze raz zdawać egzamin i przejść badania psychologiczne, nie zmienił się i wynosi 24, a 20 dla młodych kierowców (mających prawo jazdy nie dłużej niż rok). Jednak do tej pory punkty były usuwane z ewidencji po upływie roku od wpisania, teraz zostaną wymazane dopiero po 24 miesiącach. To wszystko sprawia, że o wiele łatwiej niż w starym stanie prawnym będzie można stracić uprawnienia. Zwłaszcza że jednocześnie zlikwidowano możliwość zredukowania 6 pkt karnych poprzez odbycie szkolenia w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego (dotąd można było zrobić to raz na sześć miesięcy).
Poza tym przykładowo za trzymanie telefonu podczas jazdy kierowca dostanie już nie 5, a 12 pkt karnych, a jazda bez pasów, do tej pory karana 2 pkt, teraz będzie oznaczała 5 pkt karnych. Punktami karane też będzie każde, nawet najmniejsze przekroczenie prędkości. Do tej pory przy przekroczeniach do 5 km/h przepisy nie przewidywały możliwości stosowania punktów. Dziś już nawet za takie drobne przewinienie jest 1 pkt. Poza tym maksymalnie za prędkość można było dostać 10 pkt (za jazdę o więcej niż 50 km/h za szybko). Teraz przekroczenie prędkości o 51-60 km/h skutkuje nałożeniem 13 pkt, od 61 do 70 km/h - 14, a powyżej tej granicy - 15 pkt. W dodatku za jazdę na zderzaku po autostradzie, na ekspresówce lub w tunelu policja wlepi 5 pkt karnych.
10 pkt dla zapominalskich
Duża zmiana dotyczy prowadzenia bez wymaganych uprawnień, czyli np. sytuacji, w których kierujący ma uprawnienia jakieś kategorii, a prowadzi pojazd wymagający uprawnień innej kategorii. To wykroczenie z art. 94 kodeksu wykroczeń do tej pory nie było punktowane w ogóle, a teraz w każdym przypadku będzie „wyceniane” na 10 pkt karnych. Warto pamiętać, że dyspozycja przepisu art. 94 obejmuje nie tylko sytuacje, w których np. posiadacz prawa jazdy na motocykl prowadzi pojazd osobowy czy osoba mająca prawo jazdy kat. B - ciężarówkę. Jazdą bez uprawnień będzie również sytuacja, w której kierowca, który może prowadzić tylko w okularach, tychże okularów zapomniał.
- Ba, jeśli ktoś zostanie zatrzymany do kontroli drogowej i okaże się, że jego prawo jazdy straciło ważność, to również popełnia wykroczenie z art. 94 k.w. w postaci jazdy bez uprawnień. Dlatego 10 pkt karnych za popełnienie wykroczenia, które ma charakter formalny, jest absolutną przesadą. Przecież nie musi to się wiązać ze stworzeniem jakiegokolwiek zagrożenia na drodze - uważa prof. Ryszard Stefański z Uczelni Łazarskiego. - W ogóle nowy taryfikator jest bardzo surowy i kierowcy będą musieli się bardzo pilnować. W przeciwnym razie bardzo szybko pożegnają się z uprawnieniami - ocenia ekspert.
Ale to nie wszystko. Jednocześnie z nowym taryfikatorem punktów karnych weszły w życie zmiany w kodeksie wykroczeń w zakresie recydywy wykroczeniowej. Zgodnie z art. 38 par. k.w. popełnienie w ciągu dwóch lat od ukarania ponownie tego samego wykroczenia będzie oznaczało dwa razy większy mandat (a w sądzie grzywnę w wysokości co najmniej dwukrotności minimalnego ustawowego zagrożenia). Z tym że nie chodzi o wszystkie wykroczenia. Aby dostać dwa razy surowszą karę, trzeba jeszcze raz popełnić jeden z czynów opisanych w następujących przepisach:
- art. 86 par. 1a i 2 (spowodowanie lekkiego wypadku drogowego lub kolizji po użyciu alkoholu),
- art. 86b par. 1 (wykroczenia przeciwko pieszym),
- art. 87 par. 1 (prowadzenie po użyciu alkoholu),
- art. 92 par. 2 (niezatrzymanie się do kontroli drogowej),
- art. 92a par. 2 (przekroczenie prędkości o więcej niż 30 km/h),
- art. 92b (naruszenie zakazu wyprzedzenia),
- art. 94 par. 1 (prowadzenie pojazdu bez uprawnień),
- art. 97a (wjeżdżanie na przejazd kolejowy mimo zakazu).
Stare wykroczenia
Pierwotnie przepisy o recydywie miały wejść w życie 1 stycznia, wraz z całą nowelizacją prawa o ruchu drogowym i kodeksu wykroczeń, zaostrzającą sankcje za najbardziej niebezpieczne naruszenia zasad. Jednak aby je zastosować w postępowaniu mandatowym, policja musiałaby wiedzieć nie tylko, czy w okresie dwóch lat wstecz kierujący został ukarany mandatem (co nie było problemem), ale także jaka dokładnie była podstawa prawna ukarania. W tym celu trzeba było dostosować Krajowy System Informacji Policji. Oznacza to, że w systemie drogówki będą widoczne tylko wykroczenia popełnione po 17 września, które zakończyły się prawomocnym mandatem karnym oraz te wykroczenia popełnione przed tą datą, w których wyroki zapadły po wejściu w życie nowych przepisów. Natomiast w sądach po 17 września przy ocenie czy doszło do recydywy, sędziowie, zdaniem ekspertów, będą brali pod uwagę wszystkie wykroczenia popełnione w okresie dwóch lat wstecz, niezależnie, czy miało to miejsce przed, czy po 17 września. ©℗
Etap legislacyjny
Zmiany weszły w życie 17 września 2022 r.
